راهبردهای بیان مالکیت در برخی گونه‌های زبانی ایرانی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 252

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JLW-7-2_004

تاریخ نمایه سازی: 13 اسفند 1399

چکیده مقاله:

در نوشتار پیش­ رو راهبردهایی که در برخی گونه­های زبانی ایرانی برای بیان مالکیت به­کار می­رود، بررسی شده است. ابتدا نوع راهبرد ملکی هر گونه با توجّه به دسته­ بندی کرافت (2003) مشخّص شده و سپس ویژگی­هایی که کرافت (1990) برای تحلیل ساخت ملکی تعیین کرده و متغیّرهایی همچون ترتیب مالک و ملک، مقولۀ مالک ازنظر اسم یا ضمیربودن، اهمّیت جانداری در چگونگی بیان رابطۀ مالکیت و وجود یا نبود تمایز رابطۀ تعلّقی و غیر تعلّقی در هر گونه بررسی شده است. براساس یافته­های پژوهش حاضر، در گونه­های بررسی­شده، غالباً از یکی از سه راهبرد حالت­نمایی، مجاورت و پیونده برای بیان مالکیت استفاده شده است، امّا در برخی موارد از دو راهبرد یادشدهبرای بیان مالکیت در قالب یک گروه نحوی استفاده می­شود. پیشینۀ راهبرد حالت­نمایی به ایرانی باستان و پیشینۀ دو راهبرد مجاورت و پیونده به ایرانی میانۀ غربی می­رسد. ازنظر ویژگی­های مورد نظر کرافت، جز در برخی گونه­ها که از مالک‌های واژه‌بستی استفاده می­شود، مالک و ملک بدون ادغام در مجاورت هم قرار می­گیرند، تکواژ اضافه در گونه­هایی که آن را دارند همواره به‌صورت وندی (واژه­بستی) پس از سازۀ اوّل و به­ندرت پس از سازۀ دوّم قرار می­گیرد.  

کلیدواژه ها:

راهبرد ملکی ، مالک ، ملک ، مجاورت ، پیونده ، حالت­ نمایی ، گونه های زبانی ایرانی

نویسندگان

شهلا شریفی

دانشیار گروه زبان شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد

نرجس بانو صبوری

دانشیار گروه زبانشناسی، دانشگاه پیام نور تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابوالقاسمی، محسن (1375). دستور تاریخی زبان فارسی، تهران: سازمان مطالعه ...
  • بامشادی، پارسا و شادی انصاریان (1396). ساخت ملکی در کردی ...
  • درزی، علی و طاهره افشار (1392). بررسی فرایند ارتقای اسم ...
  • دهخدا، علی­اکبر (1377). لغت­نامه، تهران: دانشگاه تهران. ...
  • رازی، فریده (1366). فرهنگ واژه­های فارسی سره: برای واژه­های عربی ...
  • رضاپور، ابراهیم (1394). ترتیب واژه در سمنانی ازمنظر رده­شناسی زبان. ...
  • رضائی باغ­بیدی، حسن (1388). راهنمای زبان پارتی. تهران: ققنوس. ...
  • رضویان، حسین؛ سحر بهرامی خورشید و صدیقه کاوسی تاجکوه (1397). ...
  • سراج، فرشته و اشرف سراج (1392). بررسی مقولۀ حالت در ...
  • شریفی، شهلا (1388). بررسی ساخت ملکی در زبان فارسی امروز ...
  • --------- (1393). بررسی کسرۀ اضافه در ساخت اضافۀ زبان فارسی ...
  • --------- و نرجس­بانو صبوری (1397). بررسی ضمایر واژه­بستی در برخی ...
  • طاهری، اسفندیار (1389). گویش بختیاری کوهرنگ. چاپ اوّل، تهران: پژوهشگاه ...
  • عمادی، نظام (1384). گویش کروش. شیراز: آوند اندیشه. ...
  • عمید، حسن (1363). فرهنگ فارسی. 3 جلد، تهران: امیرکبیر. ...
  • کلباسی، ایران (1384). ویژگی­های شاخص گویش سمنانی، مجلّۀ زبان و ...
  • --------- (1389). فرهنگ توصیفی گونه­های زبانی ایران. چاپ دوّم، تهران: ...
  • محمدابراهیمی، زینب؛ بلقیس روشن و فرشته سراج (1389). بررسی جنس ...
  • مصطفوی، پونه و مرضیه صناعتی (1397). گزاره­های ملکی در زبان ...
  • معین، محمّد (1371). فرهنگ فارسی. 6 جلد، تهران: امیرکبیر. ...
  • وزیدگی­های زادسپرم (1385). پژوهشی از محمّدتقی راشد محصل. تهران: پژوهشگاه ...
  • Brugman, C. M. (1988). The Syntax and Semantics of “Have” ...
  • Chapell, H. MacGregore, W. (Eds.) (1996).The Grammar of Inalienability: A ...
  • Croft, W. (1990). Typology and Universals. Cambridge: Cambridge University Press. ...
  • ----------- (2003). Typology and Universals. 2nd edition, Cambridge: Cambridge University ...
  • Deal, R. A. (2017). External Possession and Possessor Raising. In: ...
  • Dryer, M. (2013). Order of Genitive & Noun. In: M. ...
  • Geldner, K. F. (1886-1896). Avesta: The Sacred Books of The ...
  • Heine, B. (1997). Possession, Cognitive Sources, Forces and Grammaticalization. Cambridge: ...
  • Kent, R. G. (1953). Old Persian. New Heaven. ...
  • Langaker, R. W. (1987). Foundations of Cognitive Grammar. Vol. 1, ...
  • Oxford Advanced Learner, s Dictionary of Current English (1998). Fifth ...
  • Payne, D. L. & I. Brashi, (1999). External Possession: What, ...
  • Rosenbach, A. (2008). Animacy and Grammatical Variation—Findings from English genitive ...
  • Valadares, S. M. B. (2006). Some Notes on Possessive Constructions ...
  • نمایش کامل مراجع