معنی‌شناسی جملات امری در فارسی
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 559
فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JLW-6-21_006
تاریخ نمایه سازی: 13 اسفند 1399
چکیده مقاله:
پژوهش حاضر، به تحلیل جملات امری از دیدگاه معنی‌شناسی صوری می‌پردازد. این جملات، افزون بر معنای «دستوری»، به‌عنوان یک نیروی منظوری پیش‌فرض، از طیف وسیعی از نیروهای منظوری دیگری نیز برخودارند. با توجّه به تعدّد معانی این ساخت در فارسی، در این مقاله کوشیده می‌شود به‌گونه‌ای نظام‌مند، به تبیین این نیروهای منظوری چندگانه پرداخته شود. بدین‌منظور، با بهره‌گیری از رویکرد «معنی‌شناسی جهان‌های ممکن» کراتزر در زمینة تبیین عناصر وجهی و نیز با الگوگیری از قیاس معنی‌شناسی ساخت‌های امری بر پایة معنی‌شناسی عناصر وجهی، به وسیلة شواگر، در این پژوهش نشان داده می‌شود که ساخت امری در فارسی در لایة زیرین خود، تنها از نیروی منظوری واحد «دستور» برخوردار است و خوانش‌های چندگانة این ساخت نظیر «قدغن»، «درخواست» و... ناشی از تأثیر عوامل موقعیّتی خاصّی است که جملة امری در آنها به کار می‌رود. در واقع، جملة امری، حاوی یک «عملگر وجهی« است که به فعل وجهی «باید» شبیه است. این عملگر، نوعی «الزام» را به‌عنوان «نیروی وجه» نسبت به «زمینة مشترک» گوینده و مخاطب به‌عنوان «پایة وجه» و محدودیت‌هایی از نوع «مبتنی بر اولویّت» به‌عنوان «منبع ترتیب» بیان می‌کند. اتّخاذ چنین رویکردی، بدان معناست که تبیین خوانش‌های مختلف ساخت‌های امری مستلزم پیوند معنی‌شناسی با کاربردشناسی است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
حسین مغانی
دانشآموخته دکتری تخصصی زبانشناسی همگانی، دانشگاه رازی
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :