بررسی جایگاه چشمه عمارت در باغ سازی ایرانی و گستره آن

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 276

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ATJIK-3-5_011

تاریخ نمایه سازی: 19 اسفند 1399

چکیده مقاله:

چشمه عمارت یا کوشک های داخل دریاچه، یکی از ابداعات باغ سازی ایرانی، دارای عملکردها و مزیت های بیشماری بوده و جهت بهره برداری های گوناگون ساخته شده است. در دهه های گذشته، ارزش های بنیادی این نوع آثار، چندان به صورت جامع مورد توجه قرار نگرفته و در حد شایسته تبیین نشده است، در کنار تعبیرهای ناقص، در مواردی غیر واقعی، از نامگذاری های سلیقه ای متعدد نیز رنج می برد. ساختار و عملکردها، محل پیدایش چشمه عمارت، گستره و حدود آن، از پرسش های اساسی پژوهش حاضر است. شیوه پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی است. یافته های تحقیق نشان می دهد که چشمه عمارت ساختار خلاقانه ای در باغ سازی ایرانی با تنوع در طرح ها و رویکردها است. که در آن کوشک یا عمارت به جای اسقرار در زمین خاکی باغ ، در داخل آب محصور است و یا جریان آب در داخل آن ها، با عملکرد های ویژه ای برجسته شده است. نتایج بررسی ها نشان می دهد که چشمه عمارت ها علاوه بر مناطق جغرافیایی نوار شمالی ایران مانند چشمه عمارت «اِئل گُلی» «چشمه عمارت عباس آباد» در مناطق دیگری نیز ساخته شده اند. باغ سازی ایرانی در ادامه فرایند تکاملی خود پا فراتر گذاشته و به ایجاد باغ در درون آب دریاچه و استخر ها پرداخته است که به عنوان «چشمه باغ» معروف هستند. فرضیه پژوهش، لفظ چشمه عمارت را مناسب ترین واژه برای تعبیر چنین مناظری در باغ سازی قلمداد کرده و بر نفوذ گسترش فرهنگ باغ سازی ایرانی، بویژه انتشار طرح چهار باغ و چشمه عمارت و چشمه باغ در سرزمین هند، با مقیاسی گسترده در عصر تیموری و صفوی تاکید دارد. ساخت چشمه عمارت ها علی رغم سختی انجام چنین پروژه هایی، و هزینه بر بودن آن، براساس جاذبه های متعددی که داشته برای سازندگان از توجیه لازم برخوردار بوده است. هدف این پژوهش بررسی شکل گیری چشمه عمارت به عنوان یکی از عناصر و ره آورد باغ سازی ایرانی و ریشه یابی آن در تاریخ و فرهنگ باغ سازی ایرانی و تعبیرهای مستند مبنایی و متقن است.

نویسندگان

جواد شکاری نیری

استادیار گروه مرمت و احیای بناهای تاریخی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • · آصف، محمدهاشم (رستم الحکماء) ۱۳۵۷، به اهتمام محمد مشیری ...
  • · الهی، یوسف, شکری فومشی،  محمد، شهرام قلی پور، 1385، ...
  • · اعتمادالسلطنه (صنیع‌الدوله) ،محمد حسن خان، 1367، مرآت البدان، به ...
  • · ابونصری هروی، قاسم ابن یوسف، 1365، ارشاد الزراعه، به ...
  • · اعتضادی، لادن؛  گلستانی، سعید؛  1397، بازیابی طرح و بازخوانی ...
  • · انصاری، مجتبی؛ صالح، الهام؛ 1391، بررسی تطبیقی نگارگری مکتب ...
  • · ترکمان، اسکندر بیگ، مورخ، محمد یوسف، 1317، ذیل تاریخ ...
  • · جهانگیر، نورالدین محمد، 1359، جهانگیرنامه یا توزک جهانگیری گورکانی، ...
  • · حیدرنتاج، وحید، 1396، نقش عناصر منظر (آب و بستر ...
  • · حیدر نتاج، دکتر وحید، ۱۳۹۱، بحرالارم باغ جزیره­ای در ...
  • · خوانساری، مهدی، مقتدر، محمدرضا، یاوری، مینوش، 1383، باغ ایرانی ...
  • · فومنی، عبدالفتاح، 1274، تاریخ گیلان، مترجم: برنهارد دارن، پترزبورگ، ...
  • · ریاض، محمد،1354، ادبیات فارسی در شبه قاره هند و ...
  • · ریاض الاسلام،1373،  تاریخ روابط ایران و هند، ترجمه محمد ...
  • · زانکری، لوئیجی، و همکاران 1391، باغ­های ایرانی اسلامی، ترجمه ...
  • · دلاواله، پیترو (1384) سفرنامه پیترو دلاواله، ترجمه شعاع­الدین شفا، ...
  • · ذکاء، یحیی، 1368، تبریز، شهرهای ایران، به کوشش محمد ...
  • · سرفراز، علی اکبر، آزمون، زینب، 1383،چشمه عمارت عباس­آباد، مجله ...
  • · سروش، مهرنوش، خضرائی، سید عمالدین،1387، آثار گنج علی خان ...
  • · سلطان­زاده، حسین، سلطان­زاده علیرضا، 1396، اهمیت آب و عناصر ...
  • · سلطان­زاده، حسین؛ 1389، تبریز خشتی استوار در معماری ایران، ...
  • · شکاری نیری، جواد، 1391، «تختگاه قزوین سرآغازی در انتشار ...
  • · شکاری نیری، جواد، 1397، «چشمه عمارت» فرآیند تکاملی معماری  ...
  • · طاهری، ابوالقاسم؛ 1347 ، جغرافیای تاریخی گیلان، مازندران ، ...
  • · کارنگ، عبدالعلی، ۱۳۷۴، آثار باستانی آذربایجان، ج۱، چاپ دوم، ...
  • · کبیر صابر، محمد باقر؛ صدری­کیا، سمیه؛ 1387، باغ خلعت ...
  • · لاهورى، عبدالحمید 1867، پادشاه نامه، تصحیح مولوی کبیرالدین احمد ...
  • · میرفندرسکی، محمد امین، باغ در مفهوم باغ، هفت شهر، ...
  • · موسوی، سید محسن؛ مرادی، امیر؛ پیشه ور، جمیلا؛1391، عنصر ...
  • · مهربانی گلزار، محمدرضا، فاطمی، مهدی .1395، ساختار کوشک در ...
  • · نادر میرزا، قاجار،1393، تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز، ویراستار: ...
  • · نعیما، غلامرضا،1387، باغ­های ایرانی، چاپ دوم، انتشارات پیام، تهران. ...
  • · ویلبر، دونالد نیوتن، 1394، معماری اسلامی ایران در دوره ...
  • · ویلبر، دونالد نیوتن،  1387، باغ­های ایران و کوشک­های آن، ...
  • · وحید قزوینی، محمد طاهر، 1329، عباس­نامه (یا شرح زندگانی ...
  • · Asef, Mohammad hashem (Rostam al-Hakmaa), 1357, by Mohammad Moshiri, ...
  • · Ansari, Mojtaba, Saleh, Elham; 1391, A Comparative Study of ...
  • · Bubbar, Prahlad, 2016, Indian Miniature Paintings and Masters of ...
  • · Etemad al-Saltanah (Sana'id al-Dawlah), Mohammad Hassan Khan, 1367, Merat ...
  • · Della Valle, Pietro (2005) Viaggi di Pietro della Valle, ...
  • · Elahi, Yousef, Shokri Fomeshi Mohammad, Shahram Gholipour, 2006, Historical ...
  • · Etemadi, Ladan; Golestani, Saeed; 1397; Restoration of the design ...
  • · Haydar Netaj, Dr. Vahid, 1391, Baharalarem Bagh-island in Barrooz, ...
  • · Jahangir, Nooraldin Mohammad, 1359, Jahangirnama or Thuzke Jahangiri Gurkani, ...
  • · Fomeni, Abdolfattah, 1274, History of Guilan, Translator: Bernhard Darren, ...
  • · Polier ,2014 A page from the Polier Album,   ...
  • · Sikander, Sattar. 1986. "The Shalamar: A Typical Muslim Garden.” ...
  • · http://www.sothebys.com-/en/auctions /ecatalogue/2014/art-imperial-india-l14502/lot.271.html(  Access:2019).    ...
  • · https://www.bonhams.com/auctions /20833/lot/352   A series of 31 paintings by Ghulam ...
  • · http://www.sothebys.com /en/auctions/ecatalogue/2014/art-imperial-india-l14502/lot.271.html ...
  • · Sotheby's 2014) A page from the Polier Album: a ...
  • · https://mahendragarh.gov.in/tourist-place/jal-mahal, District Mahendragarh , Developed and hosted by National ...
  • · http://Tabriz Inaugurated as 2018 Islamic Tourism Capital, Published: January ...
  • · http://www.iranmirrorbd.com(Access:2019ps://www.orientalarchitecture.com/sid/871/pakistan/sheikhupura/hiran-minar, (Access: 2019) ...
  • · http://tabrizlinks.persiangig.com /image/tabriz/093/gadim/tabriz%20gadim%20 (27).jpg (Access:2019). ...
  • · https://www.gardenvisit.com /history_theory/library_online_ebooks/ml_gothein_history_garden_art_design/persian_gardens_iran_plateau(Access:2019).            ...
  • · Turkman, Alexander Beig, Movarrekh, Mohammad Youssef, 1317, The following ...
  • · Turkman Printing, Alexander Bygh, 1392, The History of the ...
  • · Taheri, Abolghasem; 1347, Historical Geography of Gilan, Mazandaran, Azerbaijan, ...
  • · Khansari, Mehdi, Moghtader, Mohammad Reza, Yavari, Minoosh, 2004, Iranian ...
  • · Rafiee Mehrabadi, Abolghasem, 1352, National works of Isfahan, Publisher: ...
  • · Rahimi , Layla; Sabouri, Saber; 1397, The Impact of ...
  • · Riyadh, Mohammad, 1354, Persian literature in the subcontinent of ...
  • · Riaz al-Islam, 1373, History of relations between India and ...
  • · Sankari, Luigi, and Associates 1391, Iranian Persian Garden, Translator ...
  • · Karang, Abdolali, 1374, Ancient Art Azerbaijan, C 1, Second ...
  • · Kabir Saber, Mohammad Bagher; Sadri Kia, Somayeh; 2008; Bagh ...
  • · Goodarzin, Shervin, The Concept of Point of View in ...
  • · Lahouri, Abdul Hamid. 1867, King of the letter, Correction ...
  • · Sarfaraz, Ali Akbar,Azemon, Zainab, 2004, Fountain of Abbas Abad ...
  • · Sarfaraz, Ali Akbar, Test, Zainab, 2004, Fountain of Abbas ...
  • · Soroush, Mehrnoush, hazrati, Seyyed Emedaddin., 1387, Ganj Ali Khan ...
  • · Sultanzadeh, Hossein, Sultanzadeh Alireza, 1396, Importance of water and ...
  • · Sultanzadeh, Hossein; 2010; Tabriz, Iran. Architectural clay, Publisher, Iran. ...
  • · Shahcheraghi, Azadeh, 2012, Paradigm of Iranian Campuses, Third Edition, ...
  • · Shekari Niri, Javad, "The Qazvin Ensign in the Extensive ...
  • · Shakari Nayeri, Javad, 1397, "Fountain of the Mansion" The ...
  • · Mirfandarsaki, Mohammad Amin, Bagh Concept of Garden, Seven Cities, ...
  • · Mansouri, Seyyed Amir, 2005, An Introduction to the Aesthetics ...
  • · Moosavi, Seyyed Mohassen; Moradi, Amir; Rojahvar, Jamila; 1391; Water ...
  • · Mehraban Golzar, Mohammad Reza. Fatemi, Mehdi., 1395, Couch structure ...
  • · Nader Mirza, Qajar, 1393, history and geography Dar al-Saltanah ...
  • · Nayma, Gholamreza, 2008, Iranian Gardens, Second Edition, Payam Publication, ...
  • · UNESCO, 2011, The Persian Garden, Islamic Republic of Iran, ...
  • · Wilber, Donald Newton, 1394, Islamic Architecture of Iran during ...
  • · Vahid Qazvini, Mohammad Taher, 1329, Abbasmeth (or description of ...
  • · Zaka, Yahya, 1368, Tabriz, Cities of Iran, by the ...
  • · Y. Leach, 1998. Paintings from India, Nasser D. Khalili ...
  • نمایش کامل مراجع