معنا در مسکن، بازخوانی روایت مسکن دیروز برای زندگی امروز

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 389

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ATJIK-1-2_007

تاریخ نمایه سازی: 19 اسفند 1399

چکیده مقاله:

چکیدهخانه فضای بلافصل مرتبط با زندگی آدمی است. فضایی که از آن تاثیر می‌گیرد و بدان تاثیر می‌گذارد. این فضا در پیوند با مفهومی پیچیده یعنی خانواده به عنوان اصلی‌ترین نهاد اجتماعی و جزء لاینفک خانه‌ی ایرانی- اسلامی معنا می‌یابد. پیوند میان خانه، خانواده و زندگی جاری در آن، می‌تواند مفهومی ماندگار و جاودانه برای ساکنان خانه خلق کند. در جامعه‌ی امروز، به علت پیچیدگی‌های اجتماعی پدید آمده و رسوخ اندیشه‌ی مدرن در مفاهیم عمیق و سنتی زندگی، نوعی گسست و انفصال بین کالبد خانه و معنا و مفهوم زندگی پدید آمده است. هدف این مقاله بررسی مفاهیم سکونت در معماری خانه‌های سنتی ایران و مقایسه‌ی آن‌ با مفاهیم زندگی مدرن و در پی آن آسیب‌شناسی مفاهیم تحول‌یافته‌ی زندگی امروز و ارائه‌ی چند رهنمود از مفاهیم سکونت سنتی است. مسکن اسلامی علاوه بر پاسخ‌گویی به نیازهای مادی، عهده‌دار برقراری آرامش معنوی و بستر پاسخگویی به نیازهای روحی انسان، چون تفکر، عبادت و آرامش قلب نیز بوده است، اما برخی نگرش‌های سوء و عوامل مخرب، سکونت امروز را دستخوش تغییر قرار داده و به تبع آن شاهد افول ارزش‌ها و تضعیف مفاهیم والای سکونت هستیم. در این مقاله برخی از این عوامل و تبعات منفی آنها شناسایی و تحلیل شده است که از آن‌ جمله می‌توان به تضعیف اصالت و هویت مسکن، فقدان آرامش روحی و روانی، کاهش حرمت و امنیت و شکل‌گیری نگرش اقتصادی به جای نگاه ارزشی به مسکن اشاره کرد. نتیجه اینکه با تامل و تعمق در روش زندگی و توجه به سازوکار سکونت اسلامی و همین‌طور بازنگری در برنامه‌ریزی و طراحی مسکن از طریق الزام طراحان در تبعیت از اصول معماری و شهرسازی اسلامی و اصلاح نظام آموزش معماری می‌توان موجبات احیای مجدد مفاهیم سکونت اسلامی در مسکن امروز را فراهم آورد.

نویسندگان

مرتضی محمودی مهماندوست

مدیر طراحی شهری سازمان زیباسازی شهرداری تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ...
  • اخوت، هانیه‎سادات؛ محمدرضا بمانیان؛ و مجتبی انصاری (1390). «بازشناسی مفهوم ...
  • اردلان، نادر؛ و لاله بختیار (1380). حس وحدت؛ سنت عرفانی ...
  • براتی، ناصر (1382). «بازشناسی مفهوم خانه در زبان فارسی و ...
  • بورکهارت، تیتوس (1386). مبانى هنر اسلامى، ترجمه و تدوین امیر ...
  • پاکزاد، جهانشاه (1388). سیر اندیشه‎ها در شهرسازی 3، تهران: شهیدی. ...
  • پاینده، ابوالقاسم (1362). نهج‎الفصاحه، تهران: جاویدان. ...
  • پیربابایی، محمدتقی؛ و حسن سجادزاده (1390). «تعلق جمعی به مکان، ...
  • پیرنیا، محمدکریم (1372). آشنایی با معماری اسلامی ایران، تدوین غلامحسین ...
  • سرتیپی‎پور، محسن (1390). «پدیدارشناسی مسکن روستایی»، نشریۀ مسکن و محیط ...
  • شکرگزار، اصغر (1385). توسعۀ مسکن شهری در ایران، تهران: حق‎شناس. ...
  • طاهری، جعفر (1392). «بازاندیشی مفهوم سکونت در معماری»، نشریۀ معماری ...
  • طباطبایی لطفی، زکیه‎السادات (1390). «روایتی از معضلات و نابسامانی‎های زندگی ...
  • فاضلی، نعمت‎الله (1386). «مدرنیته و مسکن (رویکردی مردم‎نگارانه به مفهوم ...
  • فلاحت، محمدصادق (1385). «مفهوم حس مکان و عوامل شکل‎دهندۀ آن»، ...
  • الکساندر، کریستوفر (1381). معماری و راز جاودانگی، راه بی‎زمان ساختن، ...
  • لغت‎نامه (1336). به کوشش علی‎اکبر دهخدا، ج 9، تهران: سیروس. ...
  • لوکوربوزیه (1381). «به سوی یک معماری»، از مدرنیسم تا پست‎مدرنیسم، ...
  • میبدی، ابوالفضل (1361). کشف‎الاسرار و عدۀالابرار، ج 2، تهران: سپهر. ...
  • نصر، سید حسین (1373). هنرقدسیدرفرهنگایرانی، تهران: برگ. ...
  • نوربرگ شولتز، کریستیان (1382). معماری، معنا و مکان، ترجمۀ ویدا ...
  • نوربرگ شولتز، کریستیان (1387). مفهوم سکونت (به سوی یک معماری ...
  • وثیق، بهزاد؛ و آزاده پشوتنی‎زاده (1389). «مفاهیم سکونت در آیات ...
  • وثیق، بهزاد؛ آزاده پشوتنی‎زاده؛ و محمدرضا بمانیان (1389). «مکان و ...
  • هایدگر، مارتین (1378). پرسشی در باب تکنولوژی، ترجمۀ محمدرضا اسدی، ...
  • هایدگر، مارتین (1381). شعر، زبان و اندیشۀ رهایی، ترجمۀ عباس ...
  • Michon, Jean Louis (1998). “Religious Institutions”, The Islamic City, Edited ...
  • Rioux, L; and C. Werner (2011). “Residential Satisfaction Among Aging ...
  • Roberts, C.; and Julia Russell (2002). Angles on Environmental Psychology, ...
  • نمایش کامل مراجع