ارزیابی هزینه- اثربخشی سیاست اعطای کمک بلاعوض سامانههای آبیاری تحت فشار در حفاظت از منابع آب زیرزمینی
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 357
فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JEAD-33-2_007
تاریخ نمایه سازی: 22 اسفند 1399
چکیده مقاله:
برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی در سالهای اخیر موجب بدتر شدن وضعیت این منابع ارزشمند شده است. یکی از دشتهای ممنوعه کشور که شاهد افت شدید سطح تراز آب زیرزمینی بوده است، دشت قزوین میباشد. امروزه سیاستهای مختلفی به منظور حفاظت از منابع آب زیرزمینی در جهان رایج است. از جمله سیاستهایی که در کشور ما نیز برای صرفهجویی آب آبیاری و حفاظت منابع آب تأکید زیادی بر آن شده و در قانون برنامه پنجم توسعه نیز بدان اشاره شده است، اعطای کمک بلاعوض سامانههای آبیاری تحت فشار میباشد. در مطالعه حاضر تلاش شده است با تشکیل یک مدل ریاضی بهینهسازی پویا و معادله تعادل آب زیرزمینی در آن تأثیر اجرای این سیاست بر صرفهجویی آب توسط کشاورزان و حفاظت آب زیرزمینی در دشت قزوین ارزیابی گردد. نتایج این تحقیق نشان داد که با افزایش سهم پرداخت کمک بلاعوض سامانه آبیاری و در نتیجه بهبود کارایی آبیاری، مصرف کل آب سطحی و زیرزمینی در کل منطقه کاهش یافته و موجب صرفهجویی آب میشود. این نتیجهگیری برای پمپاژ آب زیرزمینی نیز صادق بود. لذا، اجرای این سیاست برای کاهش پمپاژ آب اثربخش تشخیص داده شد. از سوی دیگر، به علت کاهش نفوذ آب به عمق با افزایش سهم پرداخت دولت، کسری ذخیره آبخوان کاهش مییابد. به عبارت دیگر، اجرای این سیاست منجر به حفاظت از منابع آب زیرزمینی نمیشود و بررسی معیار هزینه- اثربخشی نشان داد که این سیاست برای حفاظت آب زیرزمینی اثربخش نمیباشد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمد علی روشن فر
علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
حمید امیرنژاد
دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
حامد نجفی علمدارلو
دانشگاه تربیت مدرس
بیژن نظری
دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :