آیۀ اکمال و دلالت آن بر واقعۀ غدیر: تحلیل بر اساس ویژگی دستوری «گذرایی»

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 259

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PAQ-8-2_001

تاریخ نمایه سازی: 23 اسفند 1399

چکیده مقاله:

  آیة سوم سوره مائده «الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ دِینِکُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دِیناً» معروف به آیۀ «إکمال» از جمله آیاتی است که مفسران در باب مراد متکلم از کمال­یافتگی دین در آن اختلاف نظر دارند. در میان قرائت‌های مختلفی که از کمال­یافتگی دین در میان مفسران وجود دارد، دو خوانش وجود دارد که یکی «کمال دین» را بر «جامعیت» که محصول اتمام نزول فرامین وحیانی است، حمل می­نماید و دیگری آن را بر «جاودانگی دین» با امر ولایت، منطبق می­داند. با توجه به اینکه دو قرائت مذکور متکی بر قرائن برون‌متنی از جمله شأن ­نزول و مستندات روائی است، نگارندگان به دنبال کشف قرائنی برآمدند که بتواند رهیافتی درون‌متنی برای ترجیح یکی از دو برداشت پیش‌گفته نسبت به دیگری را سامان‌دهد. در نوشتار پیش‌رو به روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه­ای سعی شده با تکیه بر شاخص­های گذرایی به عنوان یک مقوله دستوری، در جهت پیش­بینی امکان زبانی‌شدن یک رویداد در قالب‌بندی گذرا، استفاده شود. با توجه به «گذراییِ» ساختار آیه اکمال، اگر دو رویداد جامعیت و ولایت را ابتدا از منظر معنایی واکاوی کنیم و سپس شاخص­های مفهومی آن دو را منطبق با رویکرد نقشیِ مبتنی بر گذرایی پیوستاری تعیین نماییم، به نظر می­رسد در نهایت می‌توان پیش‌بینی کرد کدامیک از این دو رویداد احتمال بیشتری داشته که در ساختی گذرا ظاهر شود. دستاورد کلی مبین آن است که واقعة غدیرخم دارای شرایط مساعدتری برای تبلور در قالب‌بندی گذرا است.  

نویسندگان

سیده فاطمه کیایی

دانشآموخته کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیت از دانشگاه قم

شیرین پور ابراهیم

دانشیار گروه زبانشناسی دانشگاه پیام نور

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابوحیان، محمد بن یوسف، (1420ق)، البحر المحیط فى التفسیر، بیروت، ...
  • ابن بابویه، محمد بن على‏،(1387ق)، عیون أخبارالرضا علیه‌السلام،. مصحح: مهدى ...
  • 3.آرام، محمدرضا؛ لایقی، فاطمه، (1395ش)، «بررسی ساختار سوره مائده با ...
  • آرمی‌اول، سیما، (1391ش)، «بررسی شاخصه­های نحوی و عوامل پیوندی تحلیل ...
  • آقابابایی، سمیه، (1391)، «کارکرد بلاغی افعال در داستان افشین و ...
  • آقاحسینی،حسین؛ جمالی، فاطمه،(1390)، «قصر و حصر در متون نثر عرفانی: ...
  • امرائی، محمدحسن، (1398ش)، «تحلیل انسجام غیرساختاری در سورة لیل با ...
  • ایران‌زاده، نعمت‌الله؛ مرادی، کبری، (1394 )، «بررسی شعر یاداشتهای درد ...
  • باتمانی، هوشنگ؛ قیطوری، عامر، (1392)، «تحلیل سوره یاسین بر اساس ...
  • بغوى، حسین بن مسعود، (1420ق)، تفسیر البغوى المسمى معالم التنزیل، ...
  • حسینی، بی‌بی زینب؛ برومند، محسن،(1397)، «اثبات ولایت امیرالمؤمنین(ع)در سوره مائده ...
  • خازن، على بن محمد، (1415ق)، تفسیر الخازن المسمى لباب التأویل ...
  • دبیرمقدم، محمد، (1387ش)، زبانشناسی نظری: پیدایش و تکوین دستور زایشی، ...
  • راسخ مهند، محمد، (1391)، «لازم و متعدی در زبان فارسی»، ...
  • راسخ‌مهند، محمد؛ محمدی‌راد، مسعود، (1394)، «تأثیر گذرایی بر ساخت جمله ...
  •  رضاپور، ابراهیم؛ جلیلی دوآب، مریم، (1395)، « بررسی گذرایی کتاب ...
  • رحمانی‌پرهیزگار، زهرا؛ گلفام، ارسلان؛ افراشی، آزیتا،(1393)، «بررسی طرحواره وجهیت در ...
  • روشن، بلقیس؛ باقری، شهلا، (1392)، «آیا هر جملة مثبت فارسی ...
  • زحیلى، وهبه، (1411 ق)، التفسیر المنیر فی العقیده و الشریعه ...
  • سلیمی، علی؛ نادری، سمیه، (1396)، «خوانش ساختار بازنمودی قرآن براساس ...
  •  سیدقاسم، لیلا؛ نوح‌پیشه، حمیده، (1393)، «کارکرد گفتمانی وجه جمله در ...
  • صادقى تهرانى، محمد، (1406ق)، الفرقان فى تفسیر القرآن بالقرآن و ...
  • صنعانى، عبدالرزاق بن همام، (1411ق)، تفسیر القرآن العزیز المسمّى تفسیر ...
  • طباطبایى، محمدحسین، (1374ش)، ترجمه تفسیرالمیزان، جامعه مدرسین حوزه علمیه، چاپ ...
  • طبرانى، سلیمان بن احمد، (2008م)، التفسیرالکبیر: تفسیر القرآن العظیم (الطبرانى)، ...
  • طبرى، محمد بن جریر، (1412ق)، جامع البیان فى تفسیر القرآن ...
  • ماتریدى، محمد بن محمد، (1426ق)، تأویلات أهل السنة (تفسیر الماتریدى)، ...
  •  عربزوزنی، محمدعلی؛ پهلوان‌نژاد، محمدرضا، (1394)، «بررسی ساختارگذرایی در خطبه بیست ...
  •  عزیزخانی، مریم؛ سلیمان­زاده نجفی، سیدرضا؛ شاملی، نصرالله،(1396)،  «کاربست دستور نقش ...
  • تبیین فهم آیه اکمال دین بر اساس نظم فراخطی ‌قرآن [مقاله ژورنالی]
  •  قلی‌زاده، حیدر، (1388)، «جایگاه ساختار نحوی ـ بلاغی مفعولٌ به ...
  • مدرس افغانى، محمد على، (1362ش)، المدرس الأفضل فیما یرمز و ...
  • هوشمند، مژگان؛ رضایی، والی؛ متولیان، رضوان، (1394)، «انضمام درزبان فارسی ...
  • نمایش کامل مراجع