ارزیابی اثرات طرح تغذیه مصنوعی دشت شهریار بر وضعیت طبیعی رودخانه کرج

رودخانه ها و آبراهه ها سیستمی کاملاً پویا هستند و موقعیت و شکل و دیگر مشخصه های ریختشناسی آنها بطور پیوسته در طی زمان در تغییر میباشد. طرحهای توسعه منابع آب و پروژه های ساماندهی رودخانه از جمله مهمترین عوامل موثر در بروز تغییرات در ریخت شناسی رودخانه ها هستند. با توجه به اجرای طرح تغذیه مصنوعی دشت شهریار در سالیان اخیر در مسیر رودخانه کرج، انتظار میرود تغییرات مورفولوژیکی بر سیستم رودخانه کرج در بالادست و پایین دست تحمیل شود. انتظار میرود این تغییرات موجب بر هم خوردن الگوی طبیعی جریان و رسوب رودخانه کرج شده و در برخی از بازه ها موجب تخریب بستر و دیواره های رودخانه شود. در این پژوهش با توسعه مدل هیدرولیکی- رسوبی، به ارزیابی تغییرات شرایط جریان و وضعیت انتقال رسوب و تغییرات محتمل ریخت شناسی بستر رودخانه کرج ناشی از طرح تغذیه مصنوعی پرداخته شده است. بدین منظور، مدل دوبعدی HEC-RAS 5.0.3 برای شبیه سازی جریان و مدل یک بعدی HEC-RAS 4.1 برای شبیه سازی رسوب استفاده شدند. در این مدلسازی ها وضعیت الگوی جریان و رژیم رسوبی در محدوده پروژه تغذیه مصنوعی بررسی گردید. برخی مشکلات عبارت بودند از کاهش سرعت جریان عبوری و ترسیب رسوبات ریزدانه که در محل دریاچه تورکینسها باعث کاهش نفوذپذیری شده و هدف اصلی طرح را با چالش مواجه خواهد نمود. همچنین احداث سازه های عریض با در نظر گرفتن تنها یک سرریز خروجی موجب شکل گیری مناطق غیرفعال در مخزن شده که خود میتواند با ورود پسابهای صنعتی و خانگی به داخل رودخانه از بالادست، باعث شرایط نامطبوع ناشی از رشد و توسعه جلبگها شود.