آسیب‌شناسی کتاب‌های دستور زبان فارسی (مطالعة موردی مبحث شرط)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 229

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSAMT-24-46_009

تاریخ نمایه سازی: 11 فروردین 1400

چکیده مقاله:

بررسی نارسایی‌ها و کاستی‌های کتاب‌های دانشگاهی دستور زبان فارسی اولین و مهم‌ترین گام در راستای شناخت عمیق ویژگی‌های ساختاری زبان فارسی و تدوین دستوری جامع و کارآمد خواهد بود. در زبان فارسی به برخی از مباحث دستوری، از جمله مبحث «شرط»، توجه چندانی نشده و نیز در کتاب‌های دستور، الگوی توصیفی منظمی برای آن تعیین نگردیده است. بر این اساس، در پژوهش حاضر سعی می‌شود با نقد و بررسی مبحث «شرط»، در مجموعه‌ای از مهم‌ترین کتاب‌های دستور فارسی، کارایی و نقاط ضعف و قوت هریک از این کتاب‌ها بررسی گردد تا دستور‌پژوهان به ابعاد نهفته‌ای از الگوهای ساختاری زبان فارسی توجه نمایند. از این‌رو، 10 کتاب از کتاب‌های معتبر دستور فارسی که غالباً مورد استناد پژوهشگران و دستور‌پژوهان قرار می‌گیرد، انتخاب شده و مبحث «شرط» هر یک بر پایة روش وصفی - تحلیلی بررسی گردیده است. مهم‌ترین دستاوردهای پژوهش حاضر این‌که بیشتر دستورهای نگاشته شده با رویکرد سنتی و نیز دستورهای تدوین‌یافته بر پایة مبانی زبان‌شناسی در بررسی ساختار جمله‌های شرطی در ویژگی‌هایی چون جامعیت نداشتن، اختلاف در اصطلاح‌گزینی، نبود نظم و انسجام منطقی در دسته‌بندی‌ مقوله‌های دستوری، تقلید از دستورهای بیگانه، نقد و تحلیل نکردن آراء و نظرات پیشین و نیز در هم ‌آمیختن گونه‌های مختلف زبان مشترک هستند. این امر اهمیت بررسی دقیق و موشکافانه هر یک از مباحث دستور فارسی را بیش از پیش آشکار می‌سازد.

نویسندگان

سمیه کاظمی نجف آبادی

استادیار، دانشگاه اصفهان، دانشکده زبانهای خارجی، گروه زبان و ادبیات عربی، اصفهان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • انوری، حسن و احمدی گیوی (1370). دستور زبان فارسی 2، ...
  • ایزدی، پرویز (1384). برنامه‌ریزی در حوزة زبان و اصطلاح‌شناسی: گامی ...
  • باطنی، محمدرضا (1384). توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی، چاپ شانزدهم، ...
  • خانلری، پرویز (1370). دستور زبان فارسی، چاپ دوازدهم، تهران: توس. ...
  • خطیب رهبر، خلیل (1367). دستور زبان فارسی (کتاب حروف اضافه ...
  • خیام‌پور، عبدالرسول (1389). دستور زبان فارسی،چاپ پانزدهم، تبریز: ستوده. ...
  • دبیرمقدم، محمد (1383). «زبان فارسی و نظریه‌های زبانی: در جست‌وجوی ...
  • رحیمیان، جلال و عطاالله سنچولی (1390). «تأثیر جنبه‌های صوری، نحوی ...
  • زندی‌مقدم، زهرا (1385). «نگاهی به سنت دستورنویسی در زبان فارسی»، ...
  • سمائی، فرشید (1384). مکاتب اصطلاح‌شناسی و گرایش‌های فرهنگستان سوم (مجموعه ...
  • شریعت، محمد جواد (1375). دستور زبان فارسی، چاپ هفتم، تهران: ...
  • شفائی، احمد (1363). مبانی علمی دستور زبان فارسی، تهران: نوین. ...
  • فرشیدورد، خسرو (1392). دستور مفصل امروز، چاپ چهارم، تهران: سخن. ...
  • قریب، عبدالعظیم، همایی، جلال، یاسمی، رشید، بهار، ملک‌الشعرا و بدیع‌الزمان ...
  • کاظمی نجف‌آبادی، سمیه، ابن‌الرسول، سیدمحمدرضا و منصوره زرین‌کوب (1395). «حرف ...
  • کاظمی نجف‌آبادی، سمیه (1393). أسلوب الشرط بین العربیةوالفارسیة (دراسة تقابلیة)، ...
  • محتشمی، بهمن (1370). دستور کامل زبان فارسی، تهران: اشراقی. ...
  • مشکوة‌الدینی، مهدی (1370). دستور زبان فارسی بر پایة نظریة گشتاری، ...
  • مشکوة‌الدینی، مهدی (1384). دستور زبان فارسی (واژگان و پیوندهای دستوری)، ...
  • مشکور، محمد جواد (1339). دستورنامه در صرف و نحو زبان ...
  • نجفی پازوکی، معصومه (1389). «نقد و بررسی مبحث فعل مرکب ...
  • نمایش کامل مراجع