فلسفۀ امتحان الهی و صفات مبتلایان در مثنوی با رویکردی بر قرآن کریم

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 323

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_DEHKH-12-46_011

تاریخ نمایه سازی: 22 فروردین 1400

چکیده مقاله:

     بر پایۀ نص صریح قرآنی، امتحان الهی سنت حتمی، مداوم و پر تکرار در روند زندگی انسان­ هاست. امری دائمی که همۀ آفریده­ ها حتی فرشتگان و پیامبران را نیز دربرمی­ گیرد و با توجه به آستانه تحمل­ شان متغیر است. این امر در رهنامه­ های عرفانی به‌ ویژه مثنوی، بازتاب گسترده­ای دارد. پژوهش حاضر برآن است که پرسش برخی سوالات از جمله این­که بروز بسیاری از مشکلات در امور دنیوی چیست؟ چرا برخی توانگر یا گرفتار هستند؟ پاسخ دهد. سوالاتی از این قبیل سبب  شد تا نگارنده با روش توصیفی تحلیل محتوا، (توصیفی-تحلیلی) شیوۀ کیفی و مطالعه در متون دینی و ادبی، به ویژه مثنوی، پاسخ‌هایی فراهم آورد. در مثنوی کنش مبتلایان، موصوف به صفت ­های ستوده یا ناستوده هستند. در پایان از نگاه مولانا، عرصۀ گیتی جولانگاه آزمون و ابتلاء الهی است که رسالتی بزرگ در پی دارد و بلا، زمینه ­ساز نهان­ بینی و آگاهی است. نتیجۀ تکاپوی انسان بردبار، رسیدن به تکامل و پیوستن به لقای الهی است. استدراج از پیچیده‌ترین آزمایش‌ها و ایمان­آوری رمز کامیابی­ است و در نهایت خرسندی خداوند، از برآمدهای ثمربخش فلسفۀ امتحانات است. از منظر مولانا عواید امتحان الهی در شناسایی استحقاق، سنجش سره از ناسره، تقرب به حق، شکوفایی و رشد استعدادهای بالقوه برای رسیدن به فرگشتگی خوشایند است. مولانا صبر، توبه، دعا، ایمان آوری، تسلیم، تضرع و... را، راه کاهش و درمان ابتلا می­ داند.

نویسندگان

طاهره شاکریان

دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران.

مهرعلی یزدان پناه

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران

حسین پارسائی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • کتاب­ ها ...
  • قرآن کریم. ...
  • نهج البلاغه (1378) ترجمة محمد دشتی، قم: مسجد مقدس جمکران. ...
  • برتلس، یوگنی ادواردویچ (1388) تصوف و ادبیات، تصوف ترجمة سیروس ...
  • پورخالقی چترودی، مهدخت (1371) فرهنگ قصه ­های پیامبران، تجلی شاعرانة ...
  • جمعی از مؤلفین (1426 ق) المعجم الوسیط، تهران: موسسه نشر ...
  • چیتیک، ویلیام (1382) راه عرفانی عشق تعالیم  مثنوی مولوی، ترجمة ...
  • زرین کوب، عبدالحسین (1367) بحر در کوزه، نقد و تفسیر ...
  • زرین کوب، عبدالحسین (1369) جستجو در تصوف ایران، چاپ چهارم، ...
  • زرین کوب، عبدالحسین (1379) سر نی، نقد و شرح تحلیلی ...
  • زمانی، کریم (1386 الف) میناگر عشق شرح موضوعی مثنوی معنوی، ...
  • زمانی، کریم (1386ب) بر لب دریای مثنوی، بر اساس نسخة ...
  • سجادی، سیدجعفر (1362) فرهنگ لغات و اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، ...
  • غزالی، ابوحامد محمد بن محمد (1423 ق) احیاء علوم الدین، ...
  • گوهرین، سیدصادق (1368) شرح اصطلاحات تصوف، تهران: زوار. ...
  • موسوی گرمارودی، علی(1384) ترجمۀ قرآن کریم، چاپ دوم، تهران: قدیانی. ...
  • مولوی،جلال الدین محمد (1363) شرح مثنوی معنوی، محمد استعلامی، جلد ...
  • مولوی،جلال الدین محمد (1369) شرح مثنوی معنوی، محمد استعلامی،  جلد ...
  • مولوی،جلال الدین محمد (1370) شرح مثنوی معنوی، محمد استعلامی، جلد ...
  • مولوی،جلال لدین محمد (1371) شرح مثنوی معنوی، محمد استعلامی، جلد ...
  • مولوی،جلال الدین محمد (1371الف) مکتوبات مولانا جلال الدین رومی، به ...
  • مولوی،جلال الدین محمد (1375الف) فیه ما فیه میراث درخشان مولانا ...
  • هاکس، جیمز (1377) قاموس کتاب مقدس، تهران: اساطیر. ...
  • هجویری، ابوالحسن علی بن عثمان (1386) کشف المحجوب، بـه کوشش: ...
  • مقالات ...
  • شاکریان، طاهره و دیگران (1398) بررسی تطبیقی سنّت امتحان الهی ...
  • محمودیان، یعقوب (1386) دلایل امتحان الهی، فصلنامۀ علمی پژوهشی انجمن ...
  • Luther, martin (1535) Luther  works vol, 26: Lectures on Galatians, ...
  • نمایش کامل مراجع