اندیشه‌های آرمان‏شهری در نخستین نمایشنامه‌های اکبر رادی با رویکرد به آرمان‏شهر فلسفی فارابی

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 283

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_DEHKH-12-46_013

تاریخ نمایه سازی: 22 فروردین 1400

چکیده مقاله:

مقالۀ حاضر به بررسی سه نمایشنامۀ برگزیده از آثار دهۀ 1340 اکبر رادی، نمایشنامه ­نویس معاصر، با رویکرد به اندیشه‏ های آرمان‏شهریِ ابونصر محمدبن فارابی، می‏پردازد. در این پژوهش، با رویکرد به نگرش‏ های آرمان‏شهریِ فارابی، به آثار دراماتیک معاصر، نگریسته شده است. اکبر رادی، نمایشنامه ­نویسی ایران را برای بیش از چهار دهه، تحت تأثیر آثار خود قرار داد و الگوهای نوینی در نمایشنامه ‏نویسی کشورمان، از حیث انتخاب موضوع و به ویژه زبان نمایشی پدید آورد. مقالۀ حاضر با روش توصیفی و تحلیلی به بررسی یافته‏ هایی که به روش کتابخانه‏ ای به دست آمده است می‏ پردازد و قصد دارد که اندیشه ‏های آرمان‏شهریِ شخصیت‏ های آثار رادی را در پرتو دیدگاه‏ های آرمان‏شهریِ محمد فارابی بسنجد و با استفاده از رویکردی ایرانی – اسلامی در فلسفه، به نقد آثار رادی بپردازد. هدف از این پژوهش، نگرش به آثار نمایشیِ معاصر از منظر اُتوپیایی است. اُتوپیا یکی از بُن‏ مایه‏ های مشترک و بنیادین، در بسیاری از آثار ادبی جهان بوده است و معمولاً در پژوهش ‏های ادبی در این خصوص، به آرای افلاطون و توماس مور و دیگر نظریه ‏پردازان غربی مراجعه می ‏شود. اکبر رادی، در نمایشنامه‏‏ هایش شخصیت‏ هایی خلق کرده که همگی از طریق راه ‏های گوناگون به دنبال مدینۀ ‏فاضل ه‏ای برای رهایی از وضع موجود و سعادت خود یا جامعه بوده‏اند. با توجه به نتایج به دست آمده از این تحقیق، در همۀ نمایشنامه‌هایی که اکبر رادی که در دهۀ چهل نوشته است، شخصیت‌های گوناگونی با اندیشه‌های آرمان‏شهری وجود دارند. نکتۀ حائز اهمیت در آثار دهۀ40 رادی این است که همۀ شخصیت‌های آرمان­شهریِ رادیِ در راه دستیابی به آرمان­شهرهای خود ناکام می‌مانند.

نویسندگان

سمیرا عباسی

دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

عطاالله کوپال

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • کتاب­ ها ...
  • اصیل، حجت‌اله(1393) آرمانشهر در اندیشۀ ایرانی، چاپ سوم، تهران: نشر ...
  • امرسون، راجر ال(1387) فرهنگ اندیشۀ سیاسی (اتوپیا)، ترجمۀ خسایار دیهیمی، ...
  • داوری اردکانی، رضا(1382) فارابی فیلسوف فرهنگ، تهران: نشر ساقی. ...
  • دورانت، ویل (1367) تاریخ تمدن، جلد دوم، گروه مترجمان، تهران:انتشارات ...
  • رادی، اکبر(1383) انسان ریخته یا نیمرخ شبرنگ در سپیدۀ سوم، ...
  • رادی، اکبر (1379) مکالمات،(گفتگو با ملک ابراهیم امیری)، تهران: انتشارات ...
  • رادی، اکبر (1383) «روزنۀ آبی» از «روی صحنۀ آبی» (مجموعه ...
  • رادی، اکبر (1383) «افول» از «روی صحنۀ آبی» (مجموعه آثار ...
  • رادی، اکبر (1383) «مرگ در پاییز» از «روی صحنۀ آبی» ...
  • رادمنش، عزت‌اله(1361) قرآن، جامعه شناسی و اتوپیا، تهران: نشر امیر ...
  • روویون، فردریک (1385) آرمان شهر در تاریخ اندیشۀ غرب، ترجمۀ ...
  • زرین‌کوب، عبدالحسین (1362) تاریخ در ترازو، تهران: انتشارات امیرکبیر. ...
  • شیرودى، مرتضی(بی تا) اندیشۀ سیاسى مسلمانان‏، قم: پژوهشکدۀ تحقیقات اسلامی. ...
  • سارتر، ژان پل(1396) ادبیات چیست؟، ترجمه ابوالحسن نجفی و مصطفی ...
  • طالبی، فرامرز(1383)  شناخت­نامه اکبر رادی، تهران: نشر قطره. ...
  • عشقی، بهزاد(1383) مقالۀ «نویسندۀ حرفه‌ای و ممیزی سیاسی» در «شناخت­نامه ...
  • عنقا، حمیده بانو(1390) رادی شناسی1، تهران: انتشارات قطره. ...
  • فاخوری، حنا و خلیل جر (1373) تاریخ فلسفه در جهان ...
  • کربن، هانری (1379) تاریخ فلسفۀ اسلامی، ترجمۀ سید جواد طباطبایی، ...
  • کوپال، عطاالله.(1384) سرچشمة پیدایش کمدی، تهران: نشر قطره. ...
  • فارابی، ابونصر(1361) اندیشه‌های اهل مدینه فاضله، ترجمۀ جعفر سجادی، تهران: ...
  • فارابی، ابونصر محمد(1358) سیاست مدینه،‌ ترجمۀ جعفر سجادی، تهران: انجمن ...
  • لک زدایی، نجف (1385) چالش سیاست دینی و نظم سلطانی، ...
  • مسعودی، احمد (1389) مقالۀ «در باره‏ روزنۀ آبی»، «شناخت‌نامۀ اکبر ...
  • مهاجرنیا، محسن (1380) اندیشۀ سیاسی فارابی، قم: انتشارات بوستان قلم. ...
  • ناظرزاده کرمانی، فرناز (1376) فلسفه سیاسی فارابی، تهران: دانشگاه الزهرا. ...
  • نصر، سید حسین (1371) سه حکیم مسلمان، ترجمۀ احمد آرام، ...
  • نوروزی، محمدجواد (1380) نظام سیاسی اسلام، قم: موسسۀ آموزشی و ...
  • مقالات ...
  • رضایی راد، محمد.(1389)ریخت شناسی شخصیت در آثار اکبر رادی، شناختنامة ...
  • محمدی منفرد، بهروز. 1387. چیستیِ اتوپیا، نشریۀ کلام و عرفان، ...
  • نمایش کامل مراجع