مسئولیت مدنی قاضی و تحول آن در فقه و حقوق ایران و فرانسه

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 501

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CSIW-7-3_005

تاریخ نمایه سازی: 23 فروردین 1400

چکیده مقاله:

با توجه به اهمیت جایگاه قضاوت، قاضی در اکثر نظام ­های حقوقی از نوعی مصونیت برخوردار است تا به لحاظ تصمیماتی که اتخاذ می­نماید، تحت فشار قرار نگرفته و در صدور رأی خاطری آسوده داشته باشد و تمرکز خود را در کشف امور موضوعی و حکمی در دعاوی مطروحه نماید. با این حال، به دلیل عواملی ممکن است قاضی موجب ورود خسارات مادی یا معنوی به یکی از اصحاب دعوی شود که در این صورت، عدم امکان جبران آن، خلاف انصاف و عدالت است. حال اینکه طرح دعوی باید علیه دولت انجام شود یا شخص قاضی، محل بحث است. این تحقیق که با روش تحلیلی- توصیفی و با بهره­ گیری از ابزار کتابخانه ­ای نگارش یافته، درصدد حل این مسئله می ­باشد. در حقوق ایران در صورت عمد یا تقصیر سنگین و اشتباه نابخشودنی قاضی، طرح دعوی علیه وی و در غیر این صورت، طرح دعوی علیه دولت انجام می­ گیرد. این درحالی است که قانون جدید آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 در مورد خسارت ناشی از حبسی که منجر به برائت شده، همان روشی را پیش گرفته که در حقوق فرانسه و نظام­ های پیشرفته دیگر جاری است، به این بیان که دولت را مسئول جبران خسارت زیان­دیده می­داند و در عین حال حق رجوع دولت، به قاضی مقصر را محفوظ داشته است که این امر موجب تضمین حقوق زیان­دیده می­شود. بنابراین سرایت دادن این حکم به تمام مواردی که در اثر تقصیر یا اشتباه قاضی خسارت مادی و معنوی به اصحاب دعوی وارد می­شود، موجب پیشبرد عدالت و تأمین هرچه بیشتر حقوق زیاندیده خواهد شد.

نویسندگان

سیدحسین صفایی

استاد بازنشسته گروه حقوق، دانشکده حقوق و

سپیده راضی

دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • 1)      آقابابا زهرا، ناقدی، 1396ش، مسئولیت مدنی قضات دادگستری، مطالعات ...
  • 2)      ابهری، حمید، نوروزی، ناصر ،1390ش، مسئولیت مدنی قاضی در ...
  • 3)      اردبیلی، احمد، 1403ق، الکافی فی الفقه، کتابخانه عمومی امام ...
  • 4)      جعفری لنگرودی، محمد جعفر، 1372ش ، ترمینولوژی حقوق، تهران، ...
  • 5)      جلیل­وند، یحیی، 1373ش، مسئولیت مدنی قضات و دولت، تهران، ...
  • 6)      جوهری، ابونصر اسماعیل بن حماد، 1404ق، الصحاح، بیروت، دارالعلم. ...
  • 7)      جمعى از پژوهشگران زیر نظر شاهرودى، سید محمود هاشمى، ...
  • 8)      حسینی نژاد، حسینقلی، 1370ش، مسؤولیت مدنی، تهران، جهاد دانشگاهی ...
  • 9)      حبیب زاده، محمدجعفر ،1384ش، مصونیت پارلمانی در حقوق کیفری، ...
  • 10)  حر عاملی، شیخ محمد حسن، 1376ق، وسائل الشیعه، تهران، ...
  • 11)  حسینی میلانی، سید علی، 1401ق،کتاب القضاء، تقریر مباحث مرحوم ...
  • 12)  حیدرزاده، هادی، 1373ش، تعقیب انتظامی قضات، تهران، انتشارات آزاده. ...
  • 13)  خالقی، علی، 1395ش، نکته­ها در قانون آیین دادرسی کیفری، ...
  • 14)  خزانی، منوچهر، 1377ش، بحثی پیرامون توقیف احتیاطی یا قرار ...
  • 15)  خمینی، روح ا...، تحریر الوسیله، بی­تا، کتاب قضا، ترجمه ...
  • 16)  دهخدا، علی اکبر، لغت نامه دهخدا، 1377ش، مؤسسة انتشارات ...
  • 17)  سبزواری، محقق، محمدباقر بن محمد مومن، 1423ق، کفایه الاحکام، ...
  • 18)  شوشتری، سید محمد حسن مرعشی، 1429ق، دیدگاه­های نو در ...
  • 19)  شمس، عبدالله، 1391ش، آیین دادرسی مدنی دوره پیشرفته، تهران، ...
  • 20)  صفایی، سیدحسین ،رحیمی، حبیب­الله، 1397ش، مسئولیت مدنی، تهران، سمت، ...
  • 21)  صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری ...
  • 22)  طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، 1414ق، العروه الوثقی، قم، مکتبه ...
  • 23)  طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، 1375ش، تهران، انتشارات کتابفروشی مرتضوی، ...
  • 24)  الطرابلسی المغربی، محمد بن الرحمن، 1412­ق، مواهب الجلیل فی ...
  • 25)  طوسی، محمد، 1400ق، النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی، ...
  • 26)  عامر، حسین، 1998م، المسؤولیته العقدیه و التقصیریه، بیروت، دارالفکر، ...
  • 27)  عاملی، زین الدین معروف به شهید ثانی،1365ش، الروضه البهیه ...
  • 28)  عراقی، شیخ ضیاء الدین، بی­تا،کتاب قضا، بی­جا، چاپ سنگی. ...
  • 29)  کاتوزیان، ناصر، 1374ش، الزامهای خارج از قرارداد، ضمان قهری، ...
  • 30)  کریم زاده، احمد، 1381ش، آراء دادگاه­های عالی انتظامی قضات ...
  • 31)  کلینی، محمد بن یعقوب، 1407ق، الکافی، داراکتب الاسلامیه، تهران، ...
  • 32)  واصل، نصر فرید، 1400­ق، السلطه القضائیه و نظام القضاء ...
  • 33)  مازندرانی، محمد صالح، 1384ش، فصلنامه تخصصی فقه و حقوق، ...
  • 34)  موسوی اردبیلی، سید عبدالکریم، 1423ق، فقه القضاء، قم، چ2. ...
  • 35)  منتظری نجف­آبادی، حسین علی، 1430ق، استفتائات مسائل ضمان، قم، ...
  • 36)  نجفی، شیخ محمد حسن، 1392ق، جواهر الکلام، انتشارات دارالکتب ...
  • 37)  نراقی، محمدمهدی، 1419ق، مستند الشیعه فی الاحکام الشریعه. ...
  • 38)  هاشمی، سید محمد، 1383ش، حقوق اساسی، حاکمیت ونهادهای سیاسی، ...
  • 39)  یزدانیان، علیرضا، 1395ش، قواعد عمومی مسئولیت مدنی با مطالعه ...
  • 40) Adida- Canac, Hugues. (2009), L’erreur du juge: entre reparation. ...
  • 41) Behar-Tochais. (1999), Rapport Francais in Traveaux de l’association Henri ...
  • 42) Brun, Pierre, philippe, Mazeaud. denis. (2011), Droit de la ...
  • 43) Bredin, Jean-Denis. (1996), « Qu’est ce que l’indépendance du ...
  • 44) Canivet G, Joly-Hurard. J. (2014), La déontologie du magistrat, ...
  • 45) Doucet V. (1995)"Statuer ce que de droit" et l'office ...
  • 46) Garsonnet, J.-D. et Cesar Bru. (1915). traité theorique et ...
  • 47) Duhamel Oliver, Yves Meny. (1992). Dictionnaire constitutionnel. Presses Universitaires ...
  • 48) Diakite, Moussa, (2016), L’arbitrage institutionnel Ohada, instrument émergent de ...
  • 49) Joly Andre. (1996), procedure civile et voies Dexecution Tom ...
  • 50) Joly-Hurard Julie. (2006), la respensabilité civile, pénale et disciplinaire ...
  • 51) Langenieux- tribalat, Anne. (2007), Les opinions séparées des juges ...
  • 52) Mazeaud denis. Pierre philippe, Brun philippe. (2010), Collection Lamy ...
  • 53) Oberto J. (2003), Recrutement et formation des Magistrats en ...
  • 54) Vincent (Jean), Montagnier (Gebriel) et Varinard (André). (2005), la ...
  • 55) viney (Genvieve). (1982), La responsabilité conditions, Traite de Droit ...
  • نمایش کامل مراجع