کارایی آنالیز کمی پارامترهای ژئومورفومتریک در تهیه نقشه حساسیت فرسایش خاک (مطالعه موردی: حوضه منج)

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 267

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GEH-7-2_001

تاریخ نمایه سازی: 24 فروردین 1400

چکیده مقاله:

ژئومورفومتری زیرمجموعه­ای از ژئومورفولوژی است که دارای رویکرد اندازه‌گیری کمّی و کیفی عوارض سطح زمین می­باشد. ژئومورفومتری شبکه زهکشی در فهم فرآیندهای تشکیل‌دهنده لندفرم­ها، خواص فیزیکی خاک و ویژگی­های فرسایشی آن بسیار مهم است. در این پژوهش با استفاده از آنالیز پارامترهای ژئومورفومتریک و روش­های فاکتور ترکیب و VIKOR به اولویت­بندی فرسایش­پذیری زیرحوضه­های حوضه آبخیز منج در استان چهارمحال و بختیاری که یک منطقه حساس به فرسایش می­باشد، پرداخته شده است. بدین­منظور از مدل رقومی ASTER با دقت 30 متر و ArcGIS برای استخراج و آنالیز 22 پارامتر ژئومورفومتریک که شامل پارامترهای پایه، خطی، شکلی و توپوگرافیک است، استفاده گردید. به‌منظور صحت­سنجی روش­ها از مقادیر عددی فرسایش ویژه استخراج شده برای هر یک از زیرحوضه­ها استفاده شده است. طبق نتایج پارامترهای تراکم زهکشی، شیب و عدد نفوذ بیشترین تأثیر را در فرسایش­پذیری داشته­اند. نتایج حاصل از اولویت­بندی زیرحوضه­ها نشان داد که در هر دو روش زیرحوضه 1 دارای بیشترین حساسیت به فرسایش است که علت آن بالا بودن مقادیر پارامترهای خطی و توپوگرافیک و پایین بودن مقادیر پارامترهای شکلی در آن می­باشد. پس از اولویت­بندی زیرحوضه­ها، حوضه منج با مساحت 707/70 کیلومترمربع، از لحاظ حساسیت به فرسایش به 3 کلاس حساسیت خیلی زیاد، زیاد و متوسط در مدل فاکتور ترکیب و به چهار کلاس حساسیت خیلی زیاد، زیاد، متوسط و کم در مدل VIKOR طبقه­بندی گردید. مقایسه نتایج حاصل از اولویت­بندی زیرحوضه­ها با مقادیر عددی فرسایش ویژه اندازه­گیری شده برای هر یک از زیرحوضه­ها نشان داد که پارامترهای ژئومورفومتریک دارای کارایی بالایی در شناسایی مناطق حساس به فرسایش بوده و همچنین روش VIKOR دارای دقت پیش­بینی بالاتری نسبت به روش فاکتور ترکیب است.

نویسندگان

مجتبی یمانی

دانشگاه تهران

علیرضا عرب عامری

تربیت مدرس

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Abdul Rahaman, S., Abdul Ajeez, S., Aruchamy, S and Jegankumar, ...
  • Abdel-Lattif, A and Sherief, Y. 2012. Morphometric Analysis and Flash ...
  • Chatterjee, S., Krishna, A.P., Sharma, P., 2013. Geospatial assessment of ...
  • Dehn, M., Grtner, H and Dikau, R., 2001. Principles of ...
  • Evangelin Ramani, S., Selvakumar, R., Rajasimman, U.A.B., and Rajamanickam G., ...
  • El-Santawy, MF., 2012. A VIKOR Method for Solving Personnel Training ...
  • Evans, I.S., 1972. General Geomorphology, Derivatives of Altitude and Descriptive ...
  • Farhan, Y and Anaba, O. 2016. A Remote Sensing and ...
  • Gessesse, B., Bewket, W and Bräuning, A. 2015. Model-based characterization ...
  • Horton, R. 1945. Erosional Development of Streams and Their Drainage ...
  • Huang, J.J., Tzeng, G.H., Liu, H.H., 2009. A Revised VIKOR ...
  • Jang, T., Vellidis, G., Hyman, J.B., Brooks, E., Kurkalova, L.A., ...
  • Keesstra, S., Pereira, P., Novara, A., Brevik, E. C., Azorin- ...
  • Kosmas, P., Niki, E., Andreas, V., 2009. Mapping Geomorphological Environments; ...
  • Miller, V. (1953) A Quantitative Geomorphic Study of Drainage Basin ...
  • Malik, M., Bhat, M and Kuchay, N.A., 2011. Watershed based ...
  • Moore, I.D., Grayson, R.B and Ladson, A.R., 1991. Digital terrain ...
  • Nautiyal, M.D., 1994. Morphometric analysis of drainage basin, district Dehradun, ...
  • Nooka Ratnam, K., Srivastava, Y.K., Venkateshwara Rao, V., Amminedu, E ...
  • Okumura, M and Araujo, A.G., 2014. Long-term cultural stability in ...
  • Opricovic, S and Tzeng, G.H., 2004. Compromise solution by MCDM ...
  • Patel, D., Dholakia, M., Naresh, N and Srivastava, P., 2012. ...
  • Patel, D., Gajjar, C and Srivastava, P., 2013. Prioritization of ...
  • Prosdocimi, M., Cerdà, A and Tarolli, P., 2016. Soil water ...
  • Pike, R.J., Evans, I.S and Hengl, T., 2009. Geomorphometry: A ...
  • Strahler, A., 1957. Quantitative Analysis of Watershed Geomorphology. Transactions, American ...
  • Schumm, S., 1956. Evolution of Drainage Systems and Slopes in ...
  • Singh, O., Sarangi, A and Sharma, M., 2008. Hypsometric Integral ...
  • Shary. P., Sharaya, L and Mitusov, A., 2002. Fundamental quantitative ...
  • Yahya, F and Omar, A., 2016. A Remote Sensing and ...
  • نمایش کامل مراجع