بررسی تغییرات خطر آتش‌سوزی و عوامل مؤثر بر آن با استفاده از مدل حداکثر بی نظمی، مطالعه موردی: جنگل ها و مراتع استان آذربایجان شرقی

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 248

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GEH-7-1_004

تاریخ نمایه سازی: 24 فروردین 1400

چکیده مقاله:

آتش سوزی در عرصه های طبیعی نه‌فقط از دیدگاه محیط زیست، بلکه از ‌نظر اقتصادی، اجتماعی و امنیتی ازجمله اصلی ترین نگرانی ها و چالش های موجود در بسیاری از نقاط جهان است. ازجمله معضلات پیش روی مدیریت جنگل ها و مراتع استان آذربایجان شرقی، آتش‌سوزی هایی است که سالانه خسارات زیست‌محیطی و مالی زیادی را به استان وارد می کند؛ ازاین‌رو بررسی و تحلیل تغییرات وضعیت منطقه از نظر خطر آتش‌سوزی و همچنین پارامترهای مؤثر بر آن در زمینه رویکرد‌های مدیریتی و کنترلی بحران آتش‌سوزی بسیار کاربردی خواهد بود. فرآیند پژوهش حاضر در سه بخش به انجام رسیده است؛ نخست با مطالعه مبانی نظری موضوع، 12 پارامتر (تراکم مراکز سکونتی، فاصله از مراکز سکونتی، تراکم شبکه ارتباطی، فاصله از شبکه ارتباطی، ارتفاع، شیب، جهت شیب، حداکثر دمای ماهانه، حداقل دمای ماهانه، میانگین دمای ماهانه، بارندگی سالیانه و پوشش گیاهی) به‌عنوان عوامل مؤثر در تحلیل خطر آتش‌سوزی در جنگل ها و مراتع شناسایی و با استفاده از منابع اطلاعاتی موجود و تکنیک های مختلف و متناسب مبتنی بر سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور، نقشه های مربوط به معیارهای موردنظر تولید گردیده است. در ادامه با استفاده از داده های مربوط به آتش‌سوزی های صورت گرفته و عوامل زیست‌محیطی- انسانی ایجادشده، در بستر مدل حداکثر بی‌نظمی به مدل‌سازی خطر آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع استان آذربایجان شرقی در سه دوره زمانی (1386-1388، 1389-1391 و 1392-1394) پرداخته شد. نتایج حاصل از ارزیابی مدل با استفاده از تکنیک مساحت سطح زیر منحنی ویژگی عامل دریافت‌کننده، حاکی از کارایی بسیار بالا و مناسب مدل های اجراشده (91/0، 82/0 و 83/0) می-باشد. در مرحله پایانی پژوهش، بر اساس نتایج حاصل بیشترین میزان تغییرات مربوط به کاهش مساحت پهنه های با خطر بسیار کم و افزایش مساحت اراضی واقع در پهنه های با خطر متوسط و بسیار پرخطر است. همچنین بررسی عوامل مؤثر بر وقوع آتش‌سوزی نشان‌دهنده تغییرات گسترده در تأثیرگذاری این عوامل و افزایش نقش عوامل انسانی در طی دوره مورد بررسی می باشد؛ به صورتی که در دوره سوم عوامل تراکم مراکز سکونتی و فاصله از شبکه ارتباطی بیشترین تأثیر را بر وقوع آتش‌سوزی ها داشته اند.

کلیدواژه ها:

آتش‌سوزی ، تحلیل خطر ، مدل حداکثر بی نظمی ، جنگل ها و مراتع ، آذربایجان شرقی

نویسندگان

حمید ابراهیمی

دانشگاه تبریز

علی اکبر رسولی

دانشگاه تبریز

داوود مختاری

دانشگاه تبریز

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • رسولی، علی‌اکبر؛ 1387. مبانی سنجش از دور کاربردی با تأکید ...
  • زاهدی، مجید؛ رسولی، علی‌اکبر؛ فرجی، عبدالله؛ 1388. تهیه اطلس اقلیمی ...
  • عالی محمود سراب، سجاد؛ فقهی، جهانگیر؛ جباریان امیری، بهمن؛ 1391. ...
  • ارزیابی روشهای مختلف زمین آمار جهت بررسی تغییرات منطقه ای بارش در شمال غرب کشور و پیشنهاد بهترین مدل با استفاده از GIS [مقاله کنفرانسی]
  • ولی زاده کامران، خلیل؛ 1392. برآورد تبخیر-تعرق پتانسیل در آذربایجان ...
  • Adab H, Kanniah KD, Solaimani K., 2013. Modeling forest fire ...
  • Anderson P, Dudik R, Ferrier M, Guisan S, Hijmans AJ, ...
  • Arnett JT, Coops NC, Daniels LD, fall RW., 2015. Detecting ...
  • Arpaci A, Malowerschnig B, Sass O, Vacik H., 2014. Using ...
  • Balzter H, Gerard FF, George CT, Rowland CS, Jupp TE, ...
  • Bui DT, Bui QT, Nguyen QP, Pradhan B, Nampak H, ...
  • Chen F, Du Y, Niu S, Zhao J., 2015. Modeling ...
  • Chuvieco E, Aguado I, Yebra M, Nieto H, Salas J, ...
  • J, Martin S, Ibarra P, de la Riva J, Baeza ...
  • MA, Zamora R., 2010. Development of a framework for fire ...
  • Deblauwe V, Barbier N, Couteron P, Lejeune O, Bogaert J., ...
  • Dong XU, Li-min D, Guo-fan S, Lei T, Hui W., ...
  • Elith J, Phillips SJ, Hastie T, Dudik M, Chee YE, ...
  • Erten E, Kurgun V, Musaoglu N., 2004. Forest fire risk ...
  • Eskandari S, Chuvieco E., 2015. Fire danger assessment in Iran ...
  • Ferrarini A., 2012. Why not use niche modelling for computing ...
  • Giovanelli JG, de Siqueira MF, Haddad CF, Alexandrino J., 2010. ...
  • Hernandez-Leal PA, Arbelo M, Gonzalez-Calvo A., 2006. Fire risk assessment ...
  • Holsinger L, Parks SA, Miller C., 2016. Weather, fuels, and ...
  • wildland fire spread in western US landscapes. Forest Ecology and ...
  • Jaiswal RK, Mukherjee S, Raju KD, Saxena R., 2002. Forest ...
  • Leblon B, Garcia PAF, Oldford S, Maclean DA, Flannigan M., ...
  • Maeda EE, Arcoverde GF, Pellikka PK, Shimabukuro YE., 2011. Fire ...
  • Martinez J, Vega-Garcia C, Chuvieco E., 2009. Human-caused wildfire risk ...
  • Massada A, Syphard AD, Stewart S., 2012. Wildfire ignition-distribution modelling: ...
  • Nieto H, Aguado I, Garcia M, Chuvieco E., 2012. Lightning-caused ...
  • Parisien MA, Snetsinger S, Greenberg JA, Nelson CR, Schoennagel T, ...
  • Phillips SJ, Anderson RP, Schapire RE., 2006. Maximum k8entropy modeling ...
  • Pourtaghi ZS, Pourghasemi HR, Rossi M., 2015. Forest fire susceptibility ...
  • Renard Q, Pelissier R, Ramesh BR, Kodandapani N., 2012. Environmental ...
  • Rodrigues M, Jimenez A, de la Riva J., 2016. Analysis ...
  • Rundel PW, King JA., 2001. Ecosystem processes and dynamics in ...
  • Salis M, Ager AA, Finney MA, Arca B, Spano D., ...
  • Shao Y, Lunetta RS., 2012. Comparison of support vector machine, ...
  • Süzen ML, Doyuran V., 2004. A comparison of the GIS ...
  • Syphard AD, Radeloff VC, Keuler NS, Taylor RS, Hawbaker TJ, ...
  • Tanskanen H, Venäläinen A, Puttonen P, Granström A., 2005. Impact ...
  • Thomason AC., 2015. Modeling Burn Probability: A MaxEnt Approach to ...
  • Vadrevu KP, Eaturu A, Badarinath KV., 2010. Fire risk evaluation ...
  • Yin H, Kong FH, Li XZ., 2004. RS and GIS ...
  • نمایش کامل مراجع