امور مالی و مودیان مالیاتی در دوره ایلخانی

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 579

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JSEH-9-1_012

تاریخ نمایه سازی: 24 فروردین 1400

چکیده مقاله:

چکیده فتوحات مغولان و آغاز حکومت ایلخانی در ایران دوره‌ای از دگرگونی در بیشتر عرصه‌ها را برای ایرانیان رقم زد؛ به این-گونه که ساختار حاکم بر حکومت ایلخانی تحت تاثیر قوانین چینی- مغولی قرار گرفت. یکی از قسمت‌های مهم دیوانسالاری ایران که دستخوش تغییرات گسترده شد، امور مالی و مالیاتی بود. عدم اعتماد مغول‌ها به ایرانیان و اهمیت مسائل مالی، مغولان را مجاب می کرد که مسؤلیت‌های مهم و نظارتی را به مأموران خودی بدهند. بنابراین جایگاه مستوفیان ایرانی نزول کرد و خیلی از آنان به عنوان جمع کنندگان مالیات ایالات، توسط مأموران مغول تحت نظارت کامل بودند. با وسعت یافتن دایره وظایف و امور مربوط به امور مالی و مالیات گیری، کارگزاران ایرانی نقش و حضور بیشتری در تشکیلات استیفا پیدا کردند. به این ترتیب شیوه مغولان در نظام مالیاتی صورتی پیدا کرد که در آن عناصر ایرانی در کنار و تحت نفوذ عناصر ترکی- مغولی قرار گرفتند. بنابراین مساله اصلی این تحقیق، شناسایی تشکیلات مالی و جایگاه مودیان مالیاتی، اختیارات، شرح وظایف و کارکرد آن در دوره مغول در ایران است. چنین به نظر می رسد که با سلطه مغول ها بر ایران و اجرای قوانین مغولی، تغییراتی در نظام مالیاتی ایران به وجود آمد و ورود عناصر و اصطلاحات مغولی در کنار نظام مالی ایرانی- اسلامی در دستور کار قرار گرفت. دستاورد تحقیق نشان می‌دهد که مغول ها با اجرای اصول و قوانین مغولی در کنار دیوانسالاری ایران که تحت نفوذ خود بود، نظام دوگانه را در سازمان اداری ایران به کار بستند.

کلیدواژه ها:

کلیدواژه ها: امور مالی ، مالیات گیری ، ایلخانان مغول ، مستوفیان

نویسندگان

تکتم یارمحمدی

استادیار گروه تاریخ، دانشگاه پیام نور، گناباد، ایران

هوشنگ خسروبیگی

دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن فوطی، ابی الفضل عبدالرزاق (1351)، الحوادث الجامعه و التجارب ...
  • ابن­عبری، ابوالفرج اهرون (1364)، تاریخ مختصرالدول، ترجمه محمد علی تاج ...
  • اشپولر، برتولد (1386)، تاریخ مغول در ایران، ترجمه محمود میرآفتاب، ...
  • اقبال آشتیانی، عباس(1338)، وزارت در عهد سلاطین بزرگ سلجوقی،به کوشش ...
  • اگل، دنیس (1390)، «ایران در استیلای مغول: کارایی و ناکارآمدی ...
  • آل داوود، علی(1377)، «استیفا»، دایره المعارف بزرگ اسلامی، ج8، زیر ...
  • الصیاد، فواد عبدالمعطیی(1970م)، المغول فی التاریخ، ج 1، بیروت: دارالنهضه ...
  • اوحدی اصفهانی(1340)، کلیات اوحدی اصفهانی، تصحیح سعید نفیسی، تهران: امیرکبیر. ...
  • باسورث، سومر، کاهن، مینورسکی(1385)، ترکان در ایران، ترجمه یعقوب آژند، ...
  • بارتولد، و.و(1352)، ترکستان نامه، ترجمه کریم کشاورز، ج1 و 2، ...
  • بارتولد، و.و (1358)، خلیفه و سلطان و مختصری درباره برمکیان، ...
  • بناکتی، ابوسلیمان داودبن ابی فضل محمد (1348)، روضه اولی الالباب ...
  • بنداری اصفهانی(1356)، تاریخ سلسله سلجوقی، ترجمه محمد حسین جلیلی، تهران: ...
  • تسف، ولادیمیر.ب (1365)، نظام اجتماعی مغول(فئوالیسم خانه بدوشی)، ترجمه شیرین ...
  • جوینی، محمد(1382)، تاریخ جهانگشای جوینی، ج2و3، تصحیح محمد قزوینی، تهران: ...
  • جوینی، محمد (1361)، تسلیۀ الاخوان، تصحیح عباس ماهیار، تهران: آباد. ...
  • حافظ ابرو(1350)، ذیل جامع التواریخ رشیدی، تصحیح خان­بابا بیانی، تهران: ...
  • خسروبیگی، هوشنگ(1388)، سازمان اداری خوارزمشاهیان، تهران: فرهنگستان زبان و ادب ...
  • خسروبیگی، هوشنگ و فرخی، یزدان (1391)، «پژوهشی درباره سیف الدین ...
  • خواندمیر، غیاث الدین(1380)، تاریخ حبیب السیر فی اخبار افراد بشر، ...
  • خواندمیر، غیاث الدین 1355)، دستور الوزرا، تصحیح سعید نفیسی، تهران: ...
  • دهخدا، علی اکبر (1377)، «مستوفی»، لغت نامه دهخدا، ج13زیر نظر ...
  • رشیدوو، پی-نن (1368)، سقوط بغداد و حکمروایی مغولان در عراق، ...
  • رضوی، ابوالفضل(1387)، «ماهیت ایرانی حکومت مغولان»، نشریه زمانه، شماره 74-73، ...
  • ساندرز، ج.ج (1363)، تاریخ فتوحات مغول، ترجمه ابوالقاسم حالت، تهران: ...
  • سمرقندی، کمال الدین عبدالرزاق (1383)، مطلع سعدین و مجمع بحرین، ...
  • سیفی هروی، سیف بن محمد (1381)، تاریخ نامه هرات، تصحیح ...
  • شبانکاره­ای، محمد بن علی بن محمد (1362)، مجمع الانساب، ج2، ...
  • شریک امین، شمیس (1357)، فرهنگ اصطلاحات دیوانی دوران مغول، تهران: ...
  • فرخی، یزدان (1396)، بررسی سیر تحولات دیوانسالاری در عهد مغول، ...
  • فروغ بخش فسایی، احمد (1383)، «سه دیوان مهم در عهد ...
  • فصیحی خوافی، فصیح الدین احمد (1239)، مجمل فصیحی، تصحیح محمود ...
  • قائم مقامی، جهانگیر(1350)، مقدمه­ایی بر شناخت اسناد تاریخی، تهران: انجمن ...
  • کاشانی، ابوالقاسم عبد الله بن محمد (1348)، تاریخ اولجایتو، تصحیح ...
  • کرمانی، ناصر الدین منشی (1362)، نسائم الاسحار من لطائم الاخبار، ...
  • کلوزنر، کارلا (1363)، دیوانسالاری در عهد سلجوقی، ترجمه یعقوب آژند، ...
  • گروسه، رنه (1353)، امپراطوری صحرا نوردان، ترجمه عبدالحسین میکده، تهران: ...
  • لمبتن، آن (1372)، تداوم و تحول در تاریخ میانه ایران، ...
  • مرتضوی، منوچهر(1370)، مسائل عصر ایلخانان، تبریز: آگاه. ...
  • مستوفی، حمدالله (1364)، تاریخ گزیده، تصحیح عبدالحسین نوایی، تهران: امیر ...
  • مورگان، دیوید (1389)، مغول­ها، ترجمه عباس مخبر، تهران: نشر مرکز. ...
  • میرخواند، محمد بن خاوندشاه بن محمود (1380)، تاریخ روضه الصفا ...
  • نخجوانی، محمد بن هندوشاه (1976م)، دستور الکاتب فی تعیین المراتب، ...
  • نسوی، شهاب الدین محمد (1384)، سیرت جلال­الدین منکبرنی، تصحیح مجتبی ...
  • نسوی، شهاب الدین محمد (1370)، نفثه المصدور، تصحیح امیر حسین ...
  • وصاف، عبدالله بن فضل الله شیرازی (1338)، تجزیه الامصار و ...
  • همدانی، رشیدالدین فضل الله (1373)، جامع التواریخ، ج2و3، تصحیح محمد ...
  • Agle, Denis, (2008),Iran under Mongol Domination:The effectiveness and failings of ...
  • Doerfer,Gerhard (1963-1975),Turkische und Mongolische Element Im ...
  • Neupersischen, Wiesbaden: Franz steiner Verlag, (Band I-IIII). ...
  • Lane,George .E, (2012),Whose secret intent?,Eurasian influences on Yuan China, chapter ...
  • Lane,George.E, (1999), Arghun Aqa: Mongole Bureaucrat,international society for Iranian studies, ...
  • نمایش کامل مراجع