مدل ریاضی جهت ارزیابی تأمین‌کنندگان و خرید قطعات یدکی (مطالعه موردی: نیروگاه فردوسی، شرکت بهره‌برداری و تعمیراتی مپنا)

هدف: یکی از مسائل مهم در تأمین تجهیزات و مدیریت قطعات یدکی صنایع نیروگاهی، ارزیابی و انتخاب تأمین‌کنندگان و تخصیص سفارش به آن‌ها است. هدف در این پژوهش، دستیابی به مدلی جامع برای رتبه‏بندی تأمین‌کنندگان، طبقه‏بندی قطعات، ارزیابی تأمین‌کنندگان و تخصیص بهینه سفارش‌ها است. روش‌شناسی پژوهش: بدین منظور در مرحله اول، شاخص‌های ارزیابی تأمین‌کنندگان، مشخص‌شده و با اخذ نظرات خبرگان و به‌کارگیری تکنیک‏های تحلیل سلسله مراتبی گروهی اصلاح‌شده و حداقل مربعات، وزن شاخص‏های ارزیابی، محاسبه گردید. اولویت‏بندی و گروه‏بندی قطعات با الگوبرداری از ماتریس کرالجیک انجام‌شده و ضریب الویت هر قطعه مشخص شد. در مرحله دوم، با استفاده از تکنیک تاپسیس، رتبه هر تأمین‌کننده در مورد تأمین قطعات موردنظر مشخص شد و در مرحله سوم، طراحی یک مدل ریاضی برنامه‏ریزی عدد صحیح صفر و یک، مدنظر قرارگرفته و با تعیین تابع هدفی که ارزش خرید را ماکزیمم نموده و محدودیت‏هایی که ماهیت مسئله ازلحاظ صفر و یک بودن، محدودیت بودجه و سیاست‏های مدیریتی را تحت پوشش دهد، کامل گردید. برای حل مدل از نرم‌افزار GAMS استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد تعیین گروه برای هر قطعه با توجه به دو بعد ریسک تأمین و حیاتی بودن قطعه، ابزار مدیریتی مناسبی جهت مدیریت تأمین تجهیزات فراهم می‏سازد و استفاده از مدل برنامه‏ریزی عدد صحیح صفر و یک، روش مناسبی برای مسائل تخصیص سفارش‌ها درزمینهٔ قطعات یدکی می‏باشد و می‏تواند ساختار و اجزای تابع هدف و محدودیت‏ها با توجه به نوع سازمان، تغییر یابد. اصالت/ارزش‌افزوده علمی: تکنیک تاپسیس به نحو مناسبی وزن شاخص‏های ارزیابی و نظرات خبرگان در مورد تأمین‌کنندگان هر قطعه را ترکیب کرده و نتایج حاصل می‏تواند با اطمینان در طراحی مدل ریاضی، استفاده شود.