مقایسه ی رابطه ی علیت بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی در استانهای مرزی و مرکزی ایران

مسأله ی رشد اقتصادی استانهای ایران یکی از مهمترین دغدغه های سیاستگذاران اقتصادی کشور بوده است. رشد اقتصادی به افزایش کمی و مداوم در تولید یا درآمد سرانه از طریق ارتباط با افزایش نیروی کار، مصرف، سرمایه و حجم تجارت اطلاق میشود. ایران دارای منابع عظیم انرژی است. از آنجا که شرایط جغرافیایی به عنوان یک عامل تأثیرگذار بر تولید ناخالص داخلی استانها مطرح است، بهره گیری مناسب از منابع عظیم انرژی میتواند کمک زیادی به رشد استانها در شرایط جغرافیایی متفاوت کند. هدف اصلی این مطالعه مقایسه ی تطبیقی رابطه ی مصرف انرزی و رشد تولید ناخالص داخلی استانهای مرزی و مرکزی ایران طی سه ده ه -1367) (1396 با استفاده از داده های پانل میباشد. روش تحقیق در این مقاله توصیفی-تحلیلی با رویکرد مقایسه ای بوده است و در تحلیل-های کمی از مدل همبستگی و علیت گرنجری استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که در استانهای مرکزی ضمن همبستگی قوی، جهت علیت از مصرف نفت سفید، نفت گاز، بنزین، برق و گاز طبیعی به سمت تولیدناخالص داخلی وجود دارد . از طرفی تولید ناخالص داخلی در این مناطق علت میزان مصرف نفت کوره، برق،نفت سفید وگاز طبیعی است. اما در استانهای مرزی تنها جهت علیت از تولید ناخالص داخلی به سمت مصرف نفت سفید و نفت کوره وجود دارد.