رد و موبد در شاهنامه

سال انتشار: 1390
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 357

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RPLL-3-3_005

تاریخ نمایه سازی: 1 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

در آیین مزد یسنا ایزدان و فرشتگان نگهبان آسمان و زمین و هرآن چه نیک ونغز و از آفریدگان پاک مزدا به شمار می‌آید، سمت ردی یا سروری دارند. در اکثر آثار دینی زرتشتی و متون پهلوی نیز رد به معنای پیشوای دینی زرتشتی و رهبر روحانی به کار رفته است. در شاهنامه فردوسی هم رد از لغات پرکاربردی است که فرهنگ ‌نویسان برای آن معانی مختلفی چون دانا، خردمند، دلیر و پهلوان را ذکر کرده اند؛ اما نکته مهمی که اکثر شارحان به آن نپرداخته‌اند، پیوند رد و موبد و علّت کاربرد زیاد این دو واژه درکنار یکدیگر در مشهورترین حماسه ملّی ایران است. رد در شاهنامه در بیشتر موارد، همچون متون اوستایی و پهلوی، همان دستور است که در سلسله مراتب مذهبی ایران باستان جایگاه مهمی داشته است، بنابراین ردان و موبدان هر دو از اعضای جامعه دینی محسوب می‌شدند. نگارندگان مقاله می‌کوشند با تکیه بر شاهنامه فردوسی، نقش و جایگاه رد و پیوند آن‌ با موبد را درسه فصل بررسی کنند: 1. واژه شناسی رد 2. رد در شاهنامه 3. پیوند رد و موبد.

کلیدواژه ها:

رد ، موبد ، دستور ، جامعه دینی ایران ‌باستان ، شاهنامه فردوسی

نویسندگان

زهرا دلپذیر

کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند

علی اکبر شامیان

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند

سید مهدی رحیمی

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • 1- آثنایس. (1386). ایرانیات در بزم فرزانگان، ترجمة جلال خالقی ...
  •  2- احمد سلطانی، منیره. ( 1372). واژگان فارسی در زبان‌های ...
  •  3- اسدی طوسی، ابونصرعلی بن احمد. ( 1336). لغت فرس، ...
  • 4- اکبرزاده، داریوش.( 1385 ). سنگ نبشته های کرتیر موبدان ...
  • 5- برهان، محمد حسین بن خلف. (1362). برهان قاطع، به ...
  • 6- بویس، مری .(1375). تاریخ کیش زرتشت، ج2، ترجمة همایون ...
  • 7-.بهار، محمد تقی .(1318). مجمل التواریخ والقصص، به کوشش محمد ...
  • 8- بهار، مهرداد .(1376). پژوهشی در اساطیر ایران، تهران: نشر ...
  • 9- پورداوود، ابراهیم .(1356/ 2536). یادداشت‌های گاثاها، به کوشش بهرام ...
  • 10- ------------. (1377).یشتها، تهران: اساطیر. ...
  • 11- ------------. (1380). یسنا، پاره اول و دوم، تهران: اساطیر. ...
  • 12- ------------. (1381). ویسپرد، تهران: اساطیر. ...
  • 13- تفضّلی، احمد.(1354 ).مینوی خرد، تهران: بنیاد فرهنگ ایران. ...
  • 14- ------------.( 1385). جامعة ساسانی، سپاهیان، کاتبان و دبیران و ...
  • 15- حکمت، علیرضا. (1350). آموزش و پرورش در ایران باستان، ...
  • 16- دریایی، تورج .(1383). شاهنشاهی ساسانی، ترجمة مرتضی ثاقب فر، ...
  • 17- راشد محصل، محمد تقی. (1385). وزیدگی‌های زادسپرم، تهران: پژوهشگاه ...
  • 18- رضی، هاشم. (1346). فرهنگ نام های اوستا، تهران: فروهر. ...
  • 19- ---------. (1381). دانشنامة ایران باستان، تهران: سخن. ...
  • 20- زینیو، فیلیپ.(1372). ارداویراف نامه، ترجمه ژاله آموزگار، تهران: معین. ...
  • 21- عنصری بلخی، حسن.(1363). دیوان، تصحیح محمد دبیر سیاقی، تهران: ...
  • 22- فخرالدین اسعد گرگانی.( 1349 ). ویس و رامین، تصحیح ...
  • 23- فرخی سیستانی، علی بن جولوغ .(1371). دیوان، تصحیح محمد ...
  • 24- فردوسی، ابوالقاسم .(1386). شاهنامه، 8 ج، به کوشش جلال ...
  • 25- فرنبغ دادگی .(1380 ). بندهش، گزارش مهرداد بهار، تهران: ...
  • 26- فره وشی، بهرام .(1381). فرهنگ زبان پهلوی، تهران: دانشگاه ...
  • 27- قریب، بدرالزمان .(1374). فرهنگ سغدی- فارسی-انگلیسی، تهران: فرهنگان. ...
  • 28- کریستین‌سن، آرتور .(1314). وضع ملت، دولت و دربار در ...
  • 29- -------------------. (1345). ایران در زمان ساسانیان، ترجمه رشید یاسمی، ...
  • 30- مزداپور،کتایون .( 1369). شایست و ناشایست، تهران: مؤسسة مطالعات ...
  • 31- معین، محمد. (1338). مزد یسنا و ادب پارسی، ج1، ...
  • 32- ------------. (1363). مزد یسنا و ادب پارسی، ج2، به ...
  • 33- ------------. (1364). فرهنگ معین، تهران: امیرکبیر.چاپ هفتم. ...
  • 34- میرفخرایی، مهشید .( 1367). روایت پهلوی، متنی به زبان ...
  • 35- مینوی، مجتبی .( 1354). نامة تنسر به گشنسب، تهران: ...
  • نمایش کامل مراجع