بررسی ابیات تازه و منسوب به رودکی سمرقندی در فرهنگ لغت حلیمی (شرح بحر‌‌ الغرائب)

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 306

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RPLL-10-4_002

تاریخ نمایه سازی: 1 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

در میدان گستردة ادبیات فارسی، بزرگانی مانند میرزایف و براگینسکی و سعید نفیسی، پیش از سایر پژوهشگران، دربارة اشعار رودکی (پدر شعر پارسی) پژوهش کردند. آنان با تأمل‌های شایستة خود در جمع‌آوری اشعار رودکی، زمینه را برای پژوهش‌های دیگر دربارة شعر این شاعر فراهم کردند. با‌توجه‌به نقل بسیاری از اشعار رودکی در فرهنگ‌های لغت و دسترسی‌نداشتن این بزرگان به برخی از این فرهنگ‌ها، همچنین وجود ابیات نو، ضبط‌های متفاوت و انتساب‌های برخی ابیات رودکی به شاعران دیگر و برعکس، یکی از این فرهنگ‌های لغت در این پژوهش بررسی می‌شود. این اثر، فرهنگ شرح بحر الغرائب یا لغت حلیمی است. نگارندگان با استفاده از دو نسخة خطی این فرهنگ، به متن کامل‌تری از آنچه علامه نفیسی استفاده کرده است، دست یافته‌اند. در این پژوهش با نقل برخی از این شواهد، سه بیت تازة منسوب به رودکی معرفی خواهد شد و با‌تکیه‌بر فرهنگ نامبرده، دربارة انتساب برخی از ابیات به این شاعر، در تصحیح‌های مختلف از دیوان او، بحث می‌شود.  

نویسندگان

الهام حسن شاهی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه یزد، ایران

محمدرضا نجاریان

استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه یزد، ایران

مجید پویان

استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه یزد، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • 1- قرآن کریم. ...
  • 2- آیدنلو، سجاد (1388). متون منظوم پهلوانی، تهران: سمت. ...
  • 3- --------- (1390). «ویژگی‌های روایات و طومارهای نقالی»، بوستان ادب، ...
  • 4- --------- (1391). طومار نقالی شاهنامه، تهران: به‌نگار. ...
  • 5- اوستا (1375). گزارش و پژوهش جلیل دوستخواه، تهران: مروارید، ...
  • 6- خزایلی، محمد (1371). اعلام قرآن، تهران: امیرکبیر، چاپ چهارم. ...
  • 7- دلیر، نیره (1393). «فرهنگ سیاسی و مبانی نظری پادشاهی ...
  • 8- دورانت، ویل (1376). تاریخ تمدن، ترجمه احمد آرام، ع؛ ...
  • 9- دورکیم، امیل (1383). صور بنیانی حیات دینی، ترجمه باقر ...
  • 10- دهخدا، علی‌اکبر (1338). لغت‌نامه دهخدا، تهران: دانشگاه تهران (افست). ...
  • 11- رزمجو، حسین (1382). نقد و نظری بر شعر گذشتة ...
  • 12- رستگار فسایی، منصور (1370). «یک داستان با دو نام»، ...
  • 13- رضوی بهابادی، حسن‌پور (1374). فرهنگ زبان فارسی، بهاباد: مهر ...
  • 14- رویانی، وحید؛ سید عباس محمد‌زاده (1386). «سام‌نامه از کیست؟»، ...
  • 15- ژیران، ف؛ لاکوته، گ؛ دلاپورت، ل (1375). فرهنگ اساطیر ...
  • 16- سجادی، ضیاء‌الدین (1383). فرهنگ اصطلاحات عرفانی، تهران: طهوری. ...
  • 17- سرامی، قدمعلی (1392). از رنگ گل تا رنج خار. ...
  • 18- سرکاراتی، بهمن (1370). «سام نمونه‌ای یلان سترگ»، مجموعه مقالات ...
  • 19- سودآور، ابوالعلاء (1383). فره ایزدی در آیین پادشاهی ایران ...
  • 20- صفا، ذبیح‌الله (1387). حماسه‌سرایی در ایران، تهران: فردوس، چاپ ...
  • 21- -------- (1369). تاریخ ادبیات ایران ج اول، تهران: فردوسی. ...
  • 22- طبرسی، فضل بن حسن (1379ق). مجمع البیان فی تفسیر ...
  • 23- فرامرز بن خداد (1388). سمک عیار، تصحیح علی شاهری، ...
  • 24- فردوسی، ابوالقاسم (1376). شاهنامه، تصحیح ژول مول، تهران: شرکت ...
  • 25- قائمی، فرزاد (1390). «تحلیل انسان‌شناختی اسطوره فر و کارکردهای ...
  • 26- کتبی، محمود (1364). تاریخ آل‌مظفر، به اهتمام عبدالحسین نوائی، ...
  • 27- کریستین‌سن، آرتور (1317). ایران در زمان ساسانیان، ترجمه رشید ...
  • 28- کوریاناگی، ت (1370). «اعتقاد فردوسی به سرنوشت در شاهنامه»، ...
  • 29- گولد، جولیوس؛ کولب، ویلیام (1384). فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمۀ ...
  • 30- مادح، قاسم (1380). جهانگیرنامه، به کوشش ضیاء‌الدین سجادی، تهران: ...
  • 31- مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی (بی‌تا). بحارالانوار ج 11، قم: ناشر ...
  • 32- محجوب، محمدجعفر (1393). ادبیات عامیانه ایران، به کوشش حسن ...
  • 33- مک کال، هنریتا (1379). اسطوره‌های بین النهرین، ترجمه عباس ...
  • 34- منوچهرخان حکیم (1388). اسکندرنامه، تصحیح علیرضا ذکاوتی، تهران: سخن. ...
  • 35- نقیب‌الممالک، علی (1389). امیرارسلان نامدار، تصحیح سعید قایمی، تهران: ...
  • 36- ناشناس (1392). سام‌نامه، تصحیح وحید رویانی، تهران: میراث مکتوب. ...
  • 37- ناشناس (1386). سام‌نامه، تصحیح میترا مهرآبادی، تهران: دنیای کتاب. ...
  • 38- ندیم، مصطفی (1370). «شخصیت سام در سام‌نامه خواجوی کرمانی ...
  • 39- واردی، زرین؛ نظری اصطهباناتی، حمیده (1389). «بررسی ساختار اسطوره‌ای ...
  • 40- هینلز، جان راسل (1384). شناخت اساطیر ایران، ترجمه ژاله ...
  • 41- یونگ، کارل گوستاو (1381)، انسان و سمبول‌هایش، ترجمه محمد ...
  • نمایش کامل مراجع