بررسی وضعیت،شناسایی مزیت نسبی وتدوین برنامه استراتژیک توسعه اشتغال با استفاده از مدلهای تغییرسهم،ضریب مکانی و سوات(SWOT) مورد مطالعه: شهرستان بیرجند

از جمله چالشهای مطرح در اقتصاد مناطق حاشیه کشور از جمله خراسان جنوبی، افزایش نرخ بیکاری و نابسامانی وضعیت اشتغال میباشد. با توجه به روند رو به افزایش جمعیت بویژه در مناطق شهری، بررسی و تحلیل اشتغال مناطق جهت تدوین برنامهای مطلوب در راستای رشد و توسعه ضرورتی انکارناپذیر دارد. تحقیق حاضر با هدف بررسی وضعیت اشتغال و شناسایی مزیت نسبی شهرستان بیرجند مبتنی بر رویکردهای نئوکلاسیک، نئوکینزین و نهادگرا، با استفاده از مدلهای اقتصادی تغییرسهم و ضریب مکانی به تحلیل گروههای عمده فعالیت در مقاطع آماری ۱۳۷۵، ۱۳۸۵ و ۱۳۹۰ پرداختهاست. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی– تحلیلی میباشد. دادههای مورد نیاز نیز از مطالعات کتابخانهای گردآوری شدهاست و مشتمل بر آمار گروههای عمده فعالیت در سطوح شهرستان بیرجند، استان خراسان جنوبی و ایران در دورههای مورد بررسی میباشد. بر اساس نتایج مدل تغییر سهم و ضریب مکانی، تکیه بر مزیت نسبی و قابلیت صادراتی زیربخشهای صنعت شامل معدن، تامین آب، برق، گاز و ساختمان و خدمات بویژه مالی و بیمه، آموزش، امور عمومی و دفاع میتواند نقش موثری در رشد اشتغال بیرجند داشته باشد. علاوه بر این مدل swot، جهت تدوین کلیت برنامه توسعه استراتژیک در راستای بهبود وضعیت اشتغال در شهرستان بیرجند، تکیه بر راهبردهای تهاجمی شامل بر سرمایه گذاری بخش خصوصی در کشاورزی و صنعت، ایجاد کارگاههای صنعتی در نقاط شهری و روستایی شهرستان، بکارگیری تکنولوژی سازگار با دانش بومی و ارتقا فعالیتهای بخش تامین آب، برق و گاز در راستای افزایش صادرات را پیشنهاد دادهاست.واژگان کلیدی: اشتغال، مزیت نسبی، مدل تغییر سهم، مدل اقتصاد پایه،مدل سوات, شهرستان بیرجند، استان خراسان جنوبی، ایران