تاثیر روایات قرآنی داستان حضرت موسی (ع) در غزلیات بیدل دهلوی

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 244

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JCCL-10-4_004

تاریخ نمایه سازی: 7 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

سبک هندی، بستری مناسب برای رونق غزل به­شمار می­آید. عبدالقادر بیدل دهلوی با سرودن ۲۸۵۹ غزل، یکی از معروفترین شاعران سبک هندی و پیشرو در غزل­سرایی است که به تغزل، توسعه صوری و معنایی بخشید. تفاوت عمده غزلسرایی وی با دیگر غزل­گویان بزرگ سبک هندی، جنبه توحیدی و عرفانی آثار اوست. او در غزلیاتش به سیره و سیمای امامان و پیامبران اشاره کرده دربین آنان، تلمیح بیشتری به حضرت موسی (ع) دارد (چنان­که در قرآن نسبت به سایر پیامبران، بیشترین اشاره به موسی (ع) شده است). پژوهش تحلیلی - توصیفی حاضر نشان میدهد که بیدل در غزلیاتش گاهی به نیروی صنعت اقتباس به گفت­­وگوی حضرت موسی (ع) با خداوند: ﴿لن ترانی﴾، ﴿ارنی﴾، ﴿انی انا الله﴾ و... پرداخته است؛ گاه به معجزات عصا، شکافتن دریا، آوردن مائده سیر، عدس، من و سلوی و... اشاره میکند. بیدل، شعر خویش را با اعلام قرآنی عصر موسی (ع) همچون خضر، قارون، سامری و... عجین ساخته است و به­طور مستوفایی به کوه طور، آتش طور، درخت منادی آن (شجر ایمن)، وادی ایمن پرداخته، با نگاهی نمادین، طور را سرزمین عاشقان، مظهر هردو جهان، دبستان محبت و دانش، رمز ادب، مظهر دل، نماد خلوت و... دانسته است.  

نویسندگان

مالک شعاعی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • امیری خراسانی، احمد؛ ‏محمّدرضا صرفی و عبّاس زاهدی (1396). کارکردهای ...
  • بیدل دهلوی، عبدالقادر (1380 الف). دیوان. تصحیح اکبر بهداروند. چاپ ...
  • ---------------- (1380 ب). دیوان بیدل (غزلیّات). به­تصحیح ‏محمّدسرور مولایی. چاپ ...
  • پدرام، لطیف (1381). تأملّی کوتاه در زندگی شعر و اندیشۀ ...
  • حسینی، حسن (1376). بیدل، سپهری و سبک هندی. چاپ دوم، ...
  • الخزاعی النّیشابوری، حسین بن علی بن ‏محمّد بن احمد (1369). ...
  • دهخدا، علی­اکبر (1377). لغت­نامه. زیر نظر ‏محمّد معین و سیّد ...
  • رضایی اصفهانی، ‏محمّدعلی (1390). تفسیر قرآن مجید (گلچینی از تفسیر ...
  • سیف، عبدالرضا (1383). موسی (ع) و پیامبران هم­عصر و بنی­اسرائیل ...
  • شمیسا، سیروس (1385). فرهنگ اشارات ادبیات فارسی. تهران: فردوسی. ...
  • طباطبایی، سید‏محمّدحسین (1386). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمة سید‏محمّدباقر همدانی. چاپ ...
  • طبرسی، فضل بن حسن (1350). ترجمه تفسیر مجمع­البیان. ترجمة ‏محمّد ...
  • عبدالباقی، ‏محمّدفؤاد (1393). المعجم المفهرس لألفاظ القرآن الکریم. الطّبعة العاشرة، ...
  • لاهیجی، قطب­الدین ‏محمّد بن علی الاشکوری دیلمی (1390). تفسیر شریف ...
  • مبارک، وحید؛ الهام هامانی (1390). تحلیل تطبیقی هفت وادی عرفان ...
  • مرادیان قبادی، علی­اکبر؛ سیّد محمود میرزایی­الحسینی و جنّت نصری (1394). ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، ‏محمّدرضا آشتیانی، ‏محمّدجعفر امامی و دیگران (1386). ...
  • نیشابوری، ابواسحاق (1392). قصص الانبیا. ترجمة حبیب یغمایی. چاپ ششم، ...
  • همایی، جلال‌الدّین (1371). فنون بلاغت و صناعات ادبی. چاپ هشتم، ...
  • نمایش کامل مراجع