بررسی رابطه مفهومی تمدن با واژگان قرآنی همخوان

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 237

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MIUQU-14-27_002

تاریخ نمایه سازی: 7 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

چکیده «تمدن» یا «حضاره» از جمله واژگانی است که در قرآن کریم بهطور مستقیم از آن یاد نشده، اما راه پژوهش درباره آن از طریق جستجوی واژههای مرتبط، بهویژه واژههای دارای بار اجتماعی میباشد. «امت»، «قوم»، «قریه» و «مدینه» از مهمترین واژگانی بوده که تاکنون از آنها برداشت تمدنی شده است. پرسش اصلی نوشتار حاضر این است که واژگان فوق چه رابطه معنایی با تمدن دارند و آیا می­­­توان از رهگذر آنها به مفهومی از تمدن در قرآن دست یافت؟ در این مقاله تلاش شده با روش توصیفی - تحلیلی، نخست به بررسی و توصیف مفهومی واژگان مذکور پرداخته شود و سپس رابطه آن را با تمدن واکاوی گردد. یافتههای این پژوهش حاکی از آن است که واژگان مذکور، دلالت معنایی مستقیمی بر مفهوم تمدن ندارند و نمیتوان آنها را بهمثابه تمدن تلقی نمود؛ اما با توجه به معنا و ظرفیت اجتماعی این کلمات، میتوان از آنها بهرهبرداری تمدنی کرد و تمدن را به این مفاهیم و ظرفهای اجتماعی منتسب نمود. در این میان، واژگان «امت» و «مدینه»، ظرفیت بالایی برای پیوند مفهومی با تمدن دینی دارند.

نویسندگان

سید رضا مهدی نژاد،

استاد یارجامعه المصطفی العالمیه

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابع ...
  • ابن خلدون، ابوزید عبدالرحمن بن محمد، مقدمه، ترجمه: محمد پروین ...
  • ابن عاشور، محمد طاهر، التحریر و التنویر، موسسة‌ التا‌ریخ‌ العربی‌، ...
  • ابن فارس، ابی الحسین احمد، معجم مقاییس اللغه، مرکز دراسات ...
  • ابن کثیر القرشی الدمشقی، أبو الفداء إسماعیل، تفسیر القران العظیم، ...
  •  ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، دار صادر، بیروت: ...
  • ابوخلیل، شوقی، ال‍حضارة العربیه الاسلامیه و موجز عن الحضارات السابقه، ...
  • اشپنگلر، اسوالد، ‌فلسفه سیاست،‌ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران: ...
  • ایزوتسو، توشیهیکو، ساختمان معنایی مفاهیم اخلاقی- دینی در قرآن، ترجمه: ...
  •  بارنارد، فردریک م، نظریه‌های فرهنگ و تمدن در عصر جدید، ...
  • 10. بن نبی، مالک، مشکلة ‌الافکار فی العالم الاسلامی، ترجمه: ...
  • 11. بیضاوی، عبدلله بن عمر، أنوارالتنزیل و أسرارالتأویل، دار احیاء ...
  • 12. جعفری، محمدتقی، ترجمه و تفسیر نهج‌البلاغه، مؤسسه تنظیم و ...
  • 13. الجمل، سلیمان بن عمر العجیلی الشافعی، الفتوحات الهیة بتوضیح ...
  • 14. دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، انتشارات دانشگاه تهران، تهران: 1378. ...
  • 15. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ قرآن کریم، ...
  • 16. زرکشی‌، محمد بن‌ بها‌در، البرها‌ن‌ فی‌ علوم‌ القرآن‌، دارالکتب‌ ...
  • 17. زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق التنزیل (تفسیر ...
  • 18. شبانه، محمد کمال، الاسلام فکراً و حضارة، دارالعالم العربی، ...
  • 19. الشوکانی، محمدبن علی بن محمد، فتح القدیر الجامع بین ...
  • 20. طباطبایی، سید محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، مترجم: سید محمدباقر ...
  • 21. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ...
  • 22. طبرسی، فضل بن حسن، جوامع الجامع، مرکز مدیریت حوزه ...
  • 23. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، دار إحیاء التراث الاسلامی، بیروت: ...
  • 24. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، تحقیق: مهدی المخزومی، ...
  • 25. کوش، دنی، مفهوم فرهنگ در علوم اجتماعی، ترجمه: فریدون ...
  • 26. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، وزارت فرهنگ ...
  • 27. مغنیه، محمد جواد، التفسیر المبین، بنیاد بعثت، قم: بی‌تا. ...
  • 28. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، ...
  • 29. نکونام، جعفر، درآمدی بر معناشناسی قرآن، دانشکده اصول الدین، ...
  • 30. وجدی، محمد فرید، دائرة المعارف القرن العشرین، دارالمعرفة للطبا‌عة ...
  • 31. وفادار نصراله‌زاده، مریم، احمری، حسین، رجایی‌پور، مصطفی، «معناشناسی شهر ...
  • 32. هانتیگتون، ساموئل، برخورد تمدن‌ها و بازسازی نظم جهانی، ترجمه: ...
  • یوکیچی، فوکوتساوا، نظریه تمدن، ترجمه: چنگیز پهلوان، گیو، تهران: 1379 ...
  • نمایش کامل مراجع