ارزیابی و برآورد رسوب رودخانه اترک در محل ایستگاههای هیدرومتری دارای آمار با استفاده از روشهای هیدورلوژیکی
محل انتشار: فصلنامه علوم و مهندسی آبیاری، دوره: 37، شماره: 4
سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 287
فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JISE-37-4_011
تاریخ نمایه سازی: 8 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
در یک حوضه آبخیز، رسوب در اثر فرآیند فرسایش تحت تاثیر عواملی مانند تخریب مراتع، تغییر کاربری، کشاورزی غیر اصولی و سایر موارد به وجود میآید که مشکلاتی نظیر رسوبگذاری در مخازن سدها، کاهش حجم مفید آنها، کاهش کیفیت آب و.. را سبب میشود. برای پایداری و مدیریت حوضه و برای ممانعت از هدررفت خاک و رسوب در حوضه و رودخانه، همچنین برای احداث طرحهای حفاظتی آبخیزداری نیاز به تخمین میزان رسوب معلق در رودخانهها میباشد. در تحقیق حاضر به منظور انتخاب مناسبترین روش برآورد رسوب معلق در ایستگاههای هیدرومتری بارزو، باباامان، قتلش، دربند، آغمزار، تبرکآباد واقع بر رودخانه اترک، دادههای متناظر دبی جریان و دبی رسوب در طی دوره آماری موجود جمعآوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با برقراری رابطه بین مقادیر متناظر دبی آب و دبی رسوب براساس پنج مدل خطی، خطی ترکیبی (چند خطی)، خطی با اعمال تصحیح فائو، حد وسط دستهها و روش ترسیمی (مماس بر خط حداکثر غلظت)، اقدام به انتخاب مدل مناسب که دارای بهترین قابلیت پیشبینی باشد، براساس شاخصهای آماری گردید. به این منظور، از شاخصهای جذر میانگین مربعات خطا، ضریب تبیین، نسبت میانگین دادههای برآوردی به مشاهداتی، ضریب تغییرات، نسبت جذر میانگین مربعات خطا به میانگین دادههای برآوردی، ضریب همبستگی بین رسوبات برآوردی و مشاهداتی، میانگین قدر مطلق خطا و میانگین انحراف خطا استفاده شد. نتایج نشان داد مدل حد وسط دستهها در ایستگاه تبرک آباد، مدل خطی در ایستگاه آغمزار و بارزو، مدل ترسیمی (حداکثر غلظت) در ایستگاه باباامان و قتلش، مدل ترکیبی (چند خطی) در ایستگاه دربند در بین مدلهای مورد آزمون دارای کمترین میزان میانگین مربعات خطا بوده و بهترین قابلیت پیشبینی را در برآورد رسوب ایستگاههای مورد مطالعه داراست.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
محمد رضا اکبرزاده
دانشگاه فردوسی مشهد
عباسعلی قزل سوفلو
دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
محبویه حاجی بیگلو
دانشگاه یزد