ترجمه عناصر بافت برونزبانی در جلد اول «الکتاب» سیبویه

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 226

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_TRAL-10-23_008

تاریخ نمایه سازی: 8 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

زبانشناسان معاصر برای دریافت معنا و دلالت واژه، دو دیدگاه کاملا متفاوت دارند؛ برخی معتقدند معنا، تنها در ارتباط با دیگر واژه­ها و در جهان زبان به دست می­آید و برخی نقطه مقابل این دیدگاه قرار دارند و بر این باورند که علاوه بر جهان زبان باید جهان خارج از زبان را نیز مورد بررسی و تحلیل قرار داد تا معنای دقیق جمله حاصل شود. بنابراین، بافت غیرزبانی که همان بافت موقعیتی خوانده می­شود از اهمیت والایی برخوردار است. نکته حائز اهمیت اینجا است که دانشمندان اسلامی و در این میان سیبویه به عنوان اولین دستورنویس عربی به بافت و سیاق توجه ویژه­ای داشته است. او اصطلاح سیاق را بهکار نبرده، اما در «الکتاب» به اسالیب و واژه­هایی برمی­خوریم که امروزه تحت عنوان سیاق خوانده می­شود. این مقاله سعی دارد تا به روش توصیفی- تحلیلی ردپای سیاق را در «الکتاب» و عوامل دخیل در تعبیر جمله­ها برشمارد، سپس به ترجمه آنها بپردازد.  نتایج این بررسی نشان میدهد سیبویه علاوه بر بافت زبانی برای متکلم و مخاطب و شرایط صدور کلام نیز اهمیت زیادی قائل شده است، چراکه مخاطب «الکتاب» دو گونه­ است؛ مخاطبی که در کنار متکلم است و در عبارات حضور دارد و مخاطبی که خارج «الکتاب» است. متکلم نیز به دو صورت ضمیر غائب و مخاطب ظاهر شده است. بنابراین، پیشنهاد می­شود در فرآیند ترجمه، این ضمایر به مرجوعات آنها برگردان شود.

نویسندگان

رضا ناظمیان

استاد، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

زهره قربانی مادوانی

استادیار، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • افراشی، آزیتا .(1381). اندیشه­های در معناشناسی. تهران: فرهنگ کاوش. ...
  • اولمان. (1985). دور الکلمة فی اللغة. ترجمۀ کمال بشر. القاهرة. ...
  • بسندی، خالد بن عبد الکریم. (2012). المخاطب والمعطیات السیاقیة فی ...
  • بشیر، إبریر. (2000). توظیف النظریة التبلیغیة فی تدریس النصوص بالمدارس ...
  • پالمر، فرانک.(1366). نگاهی تازه به معنی­شناسی. ترجمۀ کورش صفوی. چ ...
  • الجرجانی، أبو الحسن علیّ. (1971). التعریفات. تونس: الدار التونسیة. ...
  • الجواری، أحمد عبد الستّار. (1987). نحو المعانی. العراق: مطبعة المجمع ...
  • جودة لعیبی، یاسمین ماجد. (2013). أثر المخاطب فی التحلیل النحوی ...
  • حسّان، تمّام. (1979). مناهج البحث فی اللغة. ط1. القاهرة: مکتبة ...
  • ـــــــــ . (1993). قرینة السیاق. القاهرة: مطبعة عبیر للکتاب. ...
  • الخالدی، سارة عبد الله. (2006). أثر سیاق الکلام فی العلاقات ...
  • الخفاجی، بان صالح مهدی.(2001)، المتکلّم وأثره فی بناء القاعدة النحویة ...
  • السامرائی، فاضل. (1988). الجملة العربیة، تألیفها وأقسامها. بغداد: منشورات المجمع ...
  • سیبویه، عمرو بن عثمان. (1988). الکتاب. تعلیق: هارون عبد السلام. ...
  • شبیر، علی بن موسی. (2017). العلائق و الأحوال المشترکة بین ...
  • صفوی، کورش. (1386). آشنایی با معناشناسی. چ 1. تهران: پژواک ...
  • ـــــــــــــــــــ . (1387). درآمدی بر معنا­شناسی. چ 3. تهران: سوره ...
  • ـــــــــــــــــــ . (1392). معنا­شناسی کاربردی. چ 2. تهران: همشهری. ...
  • العزاوی، نعمة رحیم. (1981). الجملة العربیة فی ضوء الدراسات اللغویة ...
  • العوادی، أسعد خلف. (2011). سیاق الحال فی کتاب سیبویه (دراسة ...
  • قاسمی، مجید. (1396). دراسة السیاق فی کتاب سیبویه، من خلال ...
  • کرمزادگان، زهرا. (1395). مدرسة سیبویه النحویه، ترجمة، شرح و تعلیق ...
  • کنوش المصطفی، عواطف. (2007). الدلالة السیاقیة عند اللغویین. ط1. لندن: ...
  • محمد، محمد یونس علیّ. (2007). المعنی وظلال المعنی. ط2. بیروت: ...
  • المخزومی، مهدیّ. (1986). فی النحو العربیّ، نقد و توجیه. ط2. ...
  • میرحاجی، حمیدرضا و نظری، یوسف. (1392). بررسی بافت متن از ...
  • میرحاجی، حمیدرضا و کرمزادگان، زهرا. (1396). فرآیند فهم متن در ...
  • میرحاجی، حمیدرضا. (1387). فرآیند فهم متن در پرتو آراء دانشمندان ...
  • نمایش کامل مراجع