مطالعه ی کاریولوژیک زعفران وحشی Crocus cancellatus زیرگونه damascenus

زعفران Crocus cancellatus گونه وحشی زعفران ، گیاهی چند ساله، علفی و زینتی از خانواده زنبقیان Iridaceae می باشد.این گونه دارای زیرگونه های متعدد است که از این بین ایران یکی از زیستگاه های اصلی رویش زیر گونه damascenus می باشد.در تحقیق حاضر با هدف به دست آوردن اطلاعات بیشتر در مورد کاریوتیپ و روشن ساختن تاکسونومی این گروه ، تجزیه وتحلیل های کاریولوژیک چهار جمعیت ایرانی با استفاده از ریشه های در حال رشد انجام گردید. سیتوژنتیک مقایسه ای نشان دادکه جمعیت های مورد مطالعه دارای تنوع بالایی در تعداد کروموزوم می باشند، به طوریکه جمعیت الیگودرز و مریوان دارای عددکروموزومی ۲n=۸، سقز ۲n=۱۰ و اقلید ۲n=۱۲ بودند. بعلاوه افراد مورد مطالعه دارای ساختار کروموزومی متفاوت نیز بودند، بطوریکه جمعیت الیگودرز دارای ۸ کروموزوم نوع ساب تلوسانتریک و اقلید دارای ۳ کروموزوم ساب متاسنتریک، ۸ سابتلوسانتریک و ۲ متاسنتریک بود. همچنین در جمعیت سقز ۸ کروموزوم ساب تلوسانتریک و ۲ کروموزوم متاسانتریک دیده شد،و در آخر شاهد ۶ عدد کروموزوم ساب تلوسانتریک و ۲ عدد ساب متاسانتریک در جمعیت مریوان بودیم. بنابراین نتیجه اینتحقیق، فرضیه وجود گونه جدید در جمعیت های damascenus ایران را پیشنهاد می دهد که بایستی مطالعات تکمیلی تنوع ژنتیکی و مورفولوژیکی جهت ارزیابی دقیق تر تاکسونومی این زیرگونه انجام گیرد.