پارادایم شهرسازی اسلامی (با اقتباسی از نظر اسلام)

پارادایم بر پایه نگرش فلسفی و اعتقادی با صبغه منطقی و عقلی، که اندیشمندان بهعنوان اصول موضوعه به آن باور دارند، فرایند تولید علم را هدایت میکند. پارادایمهای رایج در علوم انسانی عبارتاند از: پارادایم اثباتگرایانه (پوزیتیویستی)، تفسیری (تفهمی)، انتقادی (ساختارگرا). از آنجا که تمدن غرب در چند قرن اخیر، پیشرو و جلودار عرصه علم بوده است، علوم موجود در دانشگاهها، بهویژه در علوم انسانی، محصول تفکر و ترجمه تمدن غربی است. مبانی پارادایمیک علوم غربی در مﻘابل مبانی اسلامی است؛ با توجه به اینکه شهر بر ابعاد روحی، روانی، فکری و جسمی شهروندان تاثیرگذار است و کالبد و فضای شهر نشاندهنده نوع فرهنگ، ارزش و اعتقادات جامعه است، برای تحقق شهر اسلامی نمیتوان از پارادایمهای رایج در علوم انسانی، به دلیل تفاوتهای بنیادی که با نگاه اسلام دارد، استفاده کرد؛ ازاینرو، باید چهارچوب فکری منطبق بر نگاه دینی در تحقق شهر اسلامی تولید شود، نظریات علوم اسلامی با توجه به وابستگی به دین باید علاوهبر اثبات استنادشان به منابع و معارف اسلامی از کارآمدی مناسب برخوردار باشند و توان رقابت و برتری نسبت به سایرین را داشته باشند. نوع تحقیق در این نوشتار بنیادی و روش جمعآوری اطلاعات بهصورت کتابخانهای است.