نقش تمرکز جغرافیایی صنایع و تخصصیشدن منطقهای در شکلدهی به ساختار فضایی ایران طی دوره زمانی ۱۳۹۰-۱۳۷۶

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 244

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GEP-29-1_005

تاریخ نمایه سازی: 20 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

تعیین جایگاه مناطق مختلف در تقسیم کار فضایی و شناخت ساختار صنعت در سطح کشور اهمیت ویژهای دارد. یکی از مهمترین عناصر ساختار صنعت، تمرکز جغرافیایی است. با توجه به اینکه در بیشتر مطالعات مربوط به توسعه منطقهای، موضوع تمرکز جغرافیایی و تخصصیشدن منطقهای صنایع همواره در کنار هم مطرح شدهاند، هدف این مقاله نیز تحلیل نقش تمرکز فضایی صنایع و تخصصیشدن منطقهای در شکلگیری تقسیم کار فضایی در ایران در بازه زمانی ۱۳۹۰ –۱۳۷۶ است. روش پژوهش کمی و رویکرد آن توصیفی- تحلیلی است. برای دستیابی به هدف، روشهای تحلیل کمی شامل ضریب جینی تمرکز، ضریب جینی تخصصیشدن و ضریب مکانی به کار رفته است. درنهایت با بهرهگیری از ضریب پیرسون، همبستگی بین تخصصیشدن و تمرکز جغرافیایی در بخشهای صنعتی مختلف ایران سنجیده شده است. نتایج یافتهها نشان میدهد متوسط تمرکز در دوره مدنظر ۲۱ درصد افزایش یافته است که حاکی از گرایش صنایع به تمرکز جغرافیایی است؛ این تمرکز عمدتا در استانهای تهران، اصفهان و آذربایجان شرقی بوده است؛ اگرچه در پایان دوره به سمت استانهایی مانند خراسان، یزد و خوزستان نیز گرایش یافته است؛ همچنین نتایج یافتههای این پژوهش نشان میدهد بین تخصصیشدن منطقهای و تمرکز جغرافیایی صنعت در ایران رابطه معناداری وجود دارد و استانهای با تمرکز جغرافیایی بیشتر تخصصی هم شدهاند؛ از این رو تقسیم کار فضایی در بعضی مناطق ایران شکل گرفته است.

نویسندگان

هاشم داداش پور

دانشیار برنامه ریزی شهری و منطقه ای دانشگاه

مینا ساسانی

دانشگاه تربیت مدرس

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ختایی، محمود، رضوی، محمدرضا و جمالی، محمدعلی، (1379). تمرکز جغرافیایی ...
  • داداش‌پور، هاشم، (1388). خوشه‌های صنعتی، یادگیری، نوآوری و توسعة منطقه‌ای، ...
  • داداش‌پور،‌ هاشم و احمدی، فرانک، (1389). رقابت‌پذیری منطقه‌ای به مثابة ...
  • قنبری، یوسف، برقی، حمید و حجاریان، احمد، (1391). توزیع فضایی ...
  • موسوی، میرنجف و حکمت‌نیا، حسن، (1385). کاربرد مدل در جغرافیا ...
  • مهرگان، نادر و تیموری، یونس، (1391). ارزیابی تمرکز جغرافیایی استانی ...
  • Aiginger, K., & Davies, S. W., (2004). Industrial specialisation and ...
  • De Vor, F., & de Groot, H. L., (2010). Agglomeration ...
  • Falcioğlu, P., & Akgüngör, S., (2008). Regional Specialization and Industrial ...
  • Hansen, K., (2016), Local labour markets and socio-economic change: evidence ...
  • Kim, J.I., Yeo, C.H. and Kwon, J.H., (2014). Spatial change ...
  • Krugman, P., (1991). Increasing returns and economic geography, Journal of ...
  • Krugman, P., & Venables, A. J., (1990). Integration and the ...
  • Liang, Z., & Xu, L., (2004). Regional specialization and dynamic ...
  • Martinez-Galarraga, J., (2012). The determinants of industrial location in Spain, ...
  • Maurel, F., & Sédillot, B., (1999). A measure of the ...
  • Ricardo, David., (1817). On the Principle of Political Economy and ...
  • Roy, C., (2012). Spatial Organization of Production in India: Contesting ...
  • Traistaru, I., Nijkamp, P., & Longhi, S., (2002). Regional specialization ...
  • Wen, M., (2004). Relocation and agglomeration of Chinese industry, Journal ...
  • Zhu, H., & Ding, S., (2006). Reconstruction of industrial location ...
  • نمایش کامل مراجع