شناسایی الگوهای همدید بارشهای شدید زمستانه در سواحل جنوبی دریای خزر
سال انتشار: 1390
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 211
فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GEP-22-2_002
تاریخ نمایه سازی: 20 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
به منظور شناسایی الگوهای همدیدی حاکم در زمان وقوع بارشهای شدید زمستانه در منطقه خزری، با استفاده از دادههای بارش ۸ ایستگاه سینوپتیک سواحل جنوبی دریای خزر، روزهای بارش شدید زمستانه برای یکدوره ۱۰ ساله(۲۰۰۳-۱۹۹۴)استخراج گردید. سپس جهت تعیین الگوی همدیدی بارشها، دادههای شبکه بندی شده فشار، نم ویژه، سرعت قائم، مولفه باد مداری( u ) و باد نصفالنهاری( v ) برای ترازهای متفاوت و در حدفاصلهای زمانی۶ ساعته برای تعداد ۲۱ دوره بارشی زمستانه از NCEP/NCAR تهیه شد و پس از تولید نقشه و پردازشهای آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتههای تحقیق نشان دهنده آن است که بارشهای شدید زمستانه در سواحل جنوبی دریای خزر نتیجه استقرار سه الگوی پرفشار، زوجی و کم فشار بر روی منطقه خزری بوده و در تمامی الگوها گردش واچرخندی همراه با بادهای شمالی در ترازهای زیرین جو بر دریای خزر تسلط دارد. نتایج نشان داد که به واسطه تسلط نزول شدید هوا بر نیمه شمالی و صعود شدید کم ضخامت در بخش جنوبی دریای خزر، یک رابطه الاکلنگی بین نیمه شمالی و بخش جنوبی دریای خزر در همه روزهای بارشی مربوط به الگوی پرفشار وجود دارد. یافتهها همچنین بیانگر آن است که بر خلاف الگوی پرفشار در الگوی زوجی گردش واچرخندی در نیمه جنوبی دریا و در ترازهای زیرین جو به حداکثر میزان خود میرسد. شدیدترین بارشهای زمستانه مربوط به این الگو بوده و وزش بادهای شمالی در این الگو در مقایسه با الگوی پرفشار از شدت بیشتری برخوردار است. در الگوی کم فشار منطقه خزری به واسطه قرارگیری در منطقه همگرایی جلوی یک چرخند، در حدفاصل جنوب دریای خزر تا رشته کوههای البرز در ترازهای میانی وردسپهر بیشینه صعود هوا را تجربه میکند. در این الگو در نتیجه همگرایی جریانات مرطوب جنوبی و شمالی در سواحل جنوبی دریای خزر برخلاف دو الگوی پرفشار و زوجی تنها دریای خزر منبع تامین رطوبت بارشها نبوده و دریاهای دور دست جنوبی نیز منابع رطوبتی بارشهای شدید سواحل خزری هستند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
غلامرضا جانباز قبادی
استادیار اقلیم شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور، نور، ایران
عباس مفیدی
استادیار اقلیم شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
آذر زرین
پژوهشگر فوق دکتری، مرکز پژوهشهای اقلیمی، دانشگاه ویسکانسین-مدسن، ویسکانسین، آمریکا
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :