درآمدی بر جریان روشنفکری ایران با تاکید بر ادبیات داستانی معاصر

سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 282

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ADFA-3-2_010

تاریخ نمایه سازی: 21 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

بیداری تاریخی روشنفکران ایرانی، با پیروزی انقلاب مشروطه به اوج خود رسید و در مسیر تازهای افتاد. از جمله عرصههایی که تحولات این جریان در آن انعکاس یافته، گونه ادبیات داستانی است، که در این مقاله کوشیدهایم تاثیرات ارتباط متقابل این دو جریان فکری و فرهنگی را بررسی کنیم. تاملات روشنفکری، همسویی معناداری با مفاهیم مطرح در آثار داستانی معاصر دارند، که بررسی روابط و تاثیرگذاریهای متقابل آنها میتواند در کشف ظرفیتهای ادبیات داستانی معاصر ایران راهگشا باشد. در پژوهش حاضر، بر اساس مطالعات کتابخانهای و به شیوه استقرایی، سیر مکتب روشنفکری ایران را طبق جهتگیریهای عمده روشنفکران، به سه دوره تقسیم کردهایم و به فراخور وضع سیاسی ـ اجتماعی زمانه، دادههایی متناسب با آنجهتگیریها در متون داستانی آن دوره به دست دادهایم. یافتهها نشان میدهد نسلهای روشنفکران ایرانی و آثار داستانی همدوره آنها، آزمون و خطاهایی را برای گذار کشور از عقبماندگی تاریخی از سر گذراندهاند، اما همگی در رسیدن به آرمانشهر خود ناکام ماندهاند، که بخش عمدهای از ادبیات داستانی معاصر نیز ترسیم وجوه مختلف همین ناکامیهاست. این ادبیات، آیینه تمامنمای تجربه روشنفکری ایران است و به نظر میرسد شناخت دقیق این دو تجربه فکری و فرهنگی، راه مناسبی برای شناختن چهره گذشته و امروز ایرانیان باشد

نویسندگان

شیرزاد طایفی

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبائی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابعآبراهامیان، یرواند (1387)، ایران بین دو انقلاب، ترجمة احمد گل‌محمّدی ...
  • آجدانی، لطف‌الله (1387)، روشنفکران ایران در عصر مشروطیّت، چاپ دوم، ...
  • آخوندزاده، فتحعلی (1349)، تمثیلات: شش نمایشنامه و یک داستان، ترجمة ...
  • (1351)، مقالات، گردآورنده: باقر مؤمنی، چاپ اوّل، تهران، آوا. ...
  • (1364) مکتوبات، مقدّمه و تصحیح از م. صبحدم (محمّدجعفر محجوب)، ...
  • آدمیّت، فریدون (1340)، فکر آزادی و مقدّمة نهضت مشروطیّت، چاپ ...
  • آشوری، داریوش (1384)، ما و مدرنیّت، چاپ سوم، تهران، صراط. ...
  • (1389)، پرسه‌ها و پرسش‌ها، چاپ دوم، تهران، آگه ...
  • امین، سیّد‌‌حسن (1384)، «درآمدی بر ادبیّات داستانی»، حافظ، شمارة بیستم، ...
  • جهانبگلو، رامین (1388)، موج چهارم، ترجمة منصور گودرزی، چاپ ششم، ...
  • حجّاریان، سعید (1384)، «مشروطه و ضدّ مشروطه»، بازتاب اندیشه، شمارۀ ...
  • شمس لنگرودی، محمّد (1387)، تاریخ تحلیلی شعر نو، جلد اوّل، ...
  • صنعتی، محمّد (1388)، «دربارة روشنفکری دهة چهل»، مصاحبه‌گر: سیروس علی‌نژاد، ...
  • طالبوف، عبدالرّحیم (1346)، کتاب احمد، چاپ اوّل، تهران، امیرکبیر. ...
  • (2536)، مسالک المحسنین، مقدّمه‌ و‌ حواشی: باقر مؤمنی، چاپ دوم، ...
  • کاتم، ریچارد، و دیگران(1379)، نفت ایران، جنگ سرد و بحران ...
  • کِدی، نیکی‌آر (1387)، ایران دوران قاجار و برآمدن رضاخان، ترجمۀ ...
  • کرمانی، ناظم‌الاسلام (1357)، تاریخ بیداری ایرانیان، به اهتمام علی‌اکبر سعیدی ...
  • کسروی، احمد (1387)، تاریخ مشروطة ایران، چاپ چهارم، تهران، نگاه ...
  • مجابی، جواد (1381)، شناختنامة ساعدی، چاپ دوم، تهران، قطره ...
  • مرادی صومعه‌‌سرایی، غلامرضا (1386)، «مروری بر ادبیّات داستانی ایران»، نامۀ ...
  • مراغه‌ای، زین‌العابدین (2537)، سیاحتنامة ابراهیم‌بیگ، مقدّمه و حواشی: باقر مؤمنی، ...
  • مرتضائیان آبکنار، حسین (1387)، معرّفی و بررسی آثار داستانی و ...
  • مسکوب، شاهرخ (1373)، داستان ادبیّات و سرگذشت اجتماع، چاپ اوّل، ...
  • موریه، جیمز (1348)، سرگذشت حاجی بابای اصفهانی، ترجمة میرزا حبیب ...
  • میرعابدینی، حسن (1386)، صد سال داستان‌نویسی، جلد اوّل، تهران، چشمه ...
  • وکیلی، سیامک (1377)، «دو نگاه: ادبیّات معاصر ایران و تراژدی ...
  • نمایش کامل مراجع