اثرات جهت شخم و تراکم کشت بر هدررفت آب و خاک در کشتزار دیم در منطقه نیمهخشک

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 189

فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JWSS-22-3_003

تاریخ نمایه سازی: 21 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

فرسایش خاک بهوسیله آب، مسئله مهم زیستمحیطی بهویژه در مناطق نیمهخشک است. در این مناطق، هدررفت آب بهشدت بر هدررفت خاک و در نتیجه باروری خاک در کشتزارهای دیم اثر میگذارد. تعیین تراکم بذر مناسب برای هر جهت شخم، برای دستیابی به عملکرد محصول بالا و در کنار آن جلوگیری از هدررفت آب و خاک حائز اهمیت است. این مطالعه بهمنظور بررسی اثرات توام جهت شخم و تراکم کشت بر هدررفت آب و خاک در کشتزار دیم انجام گرفت. دوازده کرت گیاهی با ابعاد ۵/۱ متر در ۵/۱ متر برای بررسی اثر دو جهت شخم (شخم موازی شیب و شخم روی خطوط تراز) و دو تراکم بذر (تراکم ۹۰ و ۱۲۰ کیلوگرم در هکتار) در سه تکرار در کشتزاری دیم با شیب ۱۰ درصد احداث شدند. هدررفت آب و خاک در هر کرت طی دوره رشد (از اواسط مهر ۱۳۹۴ تا اواسط تیر ۱۳۹۵) اندازهگیری شد. تفاوتهای معنیدار بین دو جهت شخم (۰۰۱/۰>P) و دو تراکم کشت از نظر رواناب (۰۵/۰>P) و هدررفت خاک مشاهده شد. رواناب و هدررفت خاک در شخم موازی شیب بهترتیب ۱۶/۴ و ۰۸/۴ برابر بزرگتر از خاکورزی روی خطوط تراز بود. هدررفت آب و خاک در تراکم ۱۲۰ کیلوگرم در هکتار بهترتیب ۲۵/۱۱ و ۳۲/۲۶ درصد کمتر از آنها در تراکم ۹۰ کیلوگرم در هکتار بود. این نتیجه بهدلیل افزایش پوشش گیاهی در این تیمار و تاثیر آن بر مهار جریان آب و افزایش نگهداشت آب در خاک بود. برهمکنش معنیداری بین جهت شخم و تراکم کشت از نظر رواناب و هدررفت خاک وجود نداشت. اهمیت جهت شخم در هدررفت آب و خاک بسیار بیشتر از اهمیت تراکم کشت بود. با توجه به نتایج این پژوهش، اجرای تراکم ۱۲۰ کیلوگرم در هکتار با روش شخم عمود بر شیب برای مهار بیشتر هدررفت آب و خاک، پیشنهاد میشود.

کلیدواژه ها:

Contour tillage ، Soil and water conservation ، Water erosion ، Winter wheat ، حفظ آب و خاک ، شخم روی خطوط تراز ، فرسایش آبی ، گندم دیم

نویسندگان

علی رضا واعظی

University of Zanjan

مجید باقری

University of Zanjan

کامران افصحی

University of Zanjan

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Bhowmik N. G. 1984. Conceptual models of erosion and sedimentation ...
  • Boujila A. and T Gallai, 2008. Soil organic carbon fraction ...
  • Bouwer H. 1986. Intake rate: Cylinder infiltrometer. PP. 825-844, In: ...
  • Day P. R. 1965. Particle Fractionation and Particle-Size Analysis. Methods ...
  • Del Cima, R., M. F DAntuono and W. K. Anderson. ...
  • El Kateb, H., H. Zhang, P. Zhang and R. Mosandl. ...
  • FAO. 1987. Soil and Water Conservation in Semiarid Areas. Soils ...
  • Fayos C. B., M. Martinez-Mena, E. Arnau-ROosalen, A. Calvo-Cases, V. ...
  • Gardner, R. A. M. and A. J. Gerrard. 2003. Runoff ...
  • Gao Y., X. Dang, Y. Yu., Y. Li., Y. Liu. ...
  • Gozubuyuk Z., U. Sahin., M. C. Adiguzel, I. Ozturk. and ...
  • Halim, A. and O. Normaniza. 2015. The effects of plant ...
  • Klute, A. 1986. Methods of Soil Analysis. Part 1 (Physical ...
  • Kurothe, R. S., G. Kumar, R. Singh, H. B Singh, ...
  • Laufer, D., B. Loibl, B. Marlander and H. J. Koch. ...
  • Nelson, D. W. and E. J Kladivko. 1979. Surface runoff ...
  • Ngetich, K. F., J. Diels, C. A. Shisanya, J. N. ...
  • Nikkami, D., A. J. Ardakani, F. B. Movahhed and P. ...
  • Nikkami, D., A. J. Ardakani and F. B. Movahhed. 2008. ...
  • Nunes, A. N., C. O. A Coelho, A. C. Almeida ...
  • Ochoa‐Cueva, P., A. Fries, P. Montesinos, J. A. Rodríguez‐Díaz and ...
  • Page, M. C., D. L. Sprrks and M. R. Noll. ...
  • Qing-Xue, X. U., W. A. N. G. Tian-Wei, C. A. ...
  • Stevens, C. J., J. N. Quinton, A. P. Bailey, C. ...
  • Stocking, M. A. 1986. The Cost of Soil Erosion in ...
  • Snelder, D. J. and R. B. Bryan. 1995. The use ...
  • Su, Z. A., J. H. Zhang and X. J. Nie. ...
  • Tan, K. H. 2005. Soil Sampling Preparation and Analysis. 2nd ...
  • Verestaeen, G. and J. Poesen. 1999. The nature of small-scale ...
  • Vaezi, A. R., S. H. R. Sadeghi, H. A. Bahrami ...
  • Vaezi, A. R. 2014. Modeling runoff from semi-arid agricultural lands ...
  • Walkly, A. and I. A. Black. 1934. An examination of ...
  • Yoder, R. E. 1936. A direct method of aggregate analysis ...
  • Zhang, J. H., D. A. Lobb, Y. Li and G. ...
  • Zhang, X., W. Cao, Q. Guo and S. Wu. 2010. ...
  • Zhang, G. H., G. B. Liu, G. L. Wang and ...
  • Zhang, Y., X. Dai, D. Jia, H. Li, Y. Wang, ...
  • امام، ی. 1386. تولید غلات. انتشارات دانشگاه شیراز. شیراز ...
  • جعفری، و. 1393. اثر تراکم کشت بر رواناب، رسوب و ...
  • زرین‌آبادی، ا. و ع. واعظی. 1395. تولید رواناب و هدررفت ...
  • زرین‌آبادی، ا. 1393. فرسایش خاک و عملکرد دانه تحت تأثیر ...
  • سازمان آب زنجان. 1390. گزارش مطالعات دشت زنجان. 54-27 ...
  • شعبانی، ح.1394. ارزیابی تنوع مواد غذایی ماکرو در دانشگاه زنجان. ...
  • اثر پوشش گیاهی بر کاهش رواناب و هدررفت خاک با استفاده از شبیه سازی باران در مراتع نشو استان مازندران [مقاله ژورنالی]
  • لطف‌الله‌زاده، د.، ی. نوروزی و ع. جعفری اردکانی. 1391. بررسی ...
  • مسعودی فر، ا. و ع. محمدخانی. 1384. بررسی تراکم بوته ...
  • ملکوتی، م. ج.، پ. کشاورز و س. سادات. 1381. مواد ...
  • یوسفی‌فرد، م.، ا. جلالیان و ح. خادمی. 1386. تخمین هدررفت ...
  • نمایش کامل مراجع