پژوهشی در آثار یافت شده از بررسی باستان شناسی زیر آب بندر بوشهر

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 190

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JARCS-12-1_003

تاریخ نمایه سازی: 21 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

پیرو گزارش مرکز مطالعات پزشکی دریایی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی بوشهر مبنی بر کشف قطعات سفال از بستر دریا در محدوده آبهای ساحلی بندر بوشهر، گروه باستانشناسی زیر آب پژوهشکده باستانشناسی با هدف مطالعه و شناسایی این بقایای فرهنگی، طی یک ماه در مردادماه سال ۱۳۹۵ و با مشارکت غواصان حرفهای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی بوشهر اقدام به غواصی علمی در خلیجفارس نمود. در عملیات بررسی باستانشناسی در زیر آب، محوطهای  شامل پراکندگی قطعات سفال در بستر دریا شناسایی گردید. این محوطه در فاصله پانصد متری از سواحل بندر بوشهر و در عمق سه تا شش متری دریا واقع شده است. در مطالعات باستانشناسی زیر آب سواحل بندر بوشهر در خلیجفارس، مواد فرهنگی شامل خمرههای اژدری شکل، خمرههای کوچک و بزرگ لعابدار و پراکندگی قطعات سفال در بستر دریا شناسایی گردید. در میان یافتههای فرهنگی، تعداد اندکی خمرههای اژدری شکل و تعداد بیشتری قطعات شکسته این سفال و چند سفال لعابدار جمعآوری شد. سفالهای اژدری و لعابدار فیروزهای از شاخصترین سفالهای دوره ساسانی در خلیجفارس است که در تجارت دریایی  از بنادر ایرانی به بنادر مقصد حمل میگردید. تعیین ماهیت واقعی این محوطه تاریخی و تاریخگذاری آن از مهمترین انگیزههای عملیات غواصی باستانشناسی زیر آب در این سواحل بود که منجر به کشف محموله یک کشتی تاریخی از دوره ساسانی گردید. در این مقاله ضمن توضیح برنامه پژوهشی بررسی و شناسایی باستانشناسی زیرآب سواحل بندر بوشهر، سفالهای مکشوفه در این پژوهش شامل سفالهای اژدری و سفالهای لعابدار فیروزهای بهعنوان شاخصترین سفالهای دوره ساسانی و صدر اسلام در تجارت دریایی خلیجفارس موردبحث قرار خواهد گرفت. همچنین جایگاه ساسانیان در تجارت دریایی خلیجفارس و اهمیت تجارت در این دوره تاریخی از بنادر ایرانی به بنادر مقصد در شبهقاره هند، سواحل جنوبی خلیجفارس و شرق آفریقا مورد دقت نظر قرار میگیرد.

نویسندگان

حسین توفیقیان

استادیار پژوهشکده باستان شناسی، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اصطخری، ابواسحاق ابراهیم بن محمد فارسی، (1368)، مسالک و ممالک، ...
  • توفیقیان، حسین، (1385)، باستان‌شناسی زیر آب در ایران، تهران، انتشارات ...
  • توفیقیان، حسین، (1393)، بنادر تاریخی خلیج‌فارس، دوره ساسانی تا صدر ...
  • توفیقیان، حسین، (1393) الف، " پژوهشی در بررسی باستان‌شناسی زیر ...
  • توفیقیان، حسین، (1393) ب، " تحلیل معماری بندر باستانی سیراف ...
  • توفیقیان، حسین، محرم، باستانی، (1395)، " پژوهشی در آئین‌های تدفین ...
  • توفیقیان، حسین، (1396)، " پژوهشی در پایه آتشدان‌های ساسانی سواحل ...
  • دریایی ، تورج، (1383)، شاهنشاهی ساسانی، ترجمه مرتضی ثاقب فر، ...
  • دریایی، تورج، (1386)، تجارت دریایی خلیج‌فارس در اواخر دوره‌ی باستان، ...
  • رهبر، مهدی، (1378)، گزارش منتشرنشده گمانه‌زنی گورستان شغاب، مرکز اسناد ...
  • سامی، علی، (1389)، تمدن هخامنشی، تهران، نشر پازینه ...
  • عطایی، محمدتقی، (1384)، " گزارش بررسی باستان‌شناختی در ساحل ریشهر ...
  • لسترنج،گی، (1373)، جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی، مترجم محمد عرفان، ...
  • مقدم، عباس و دیگران، (1384)، بررسی‌های باستان‌شناختی میناب شوشتر، تهران، ...
  • میرفتاح، سید علی‌اصغر (1374)،" گورستان شغاب"، اثر، شماره 24، صص ...
  • وایت هاوس، دیوید و ویلیامسون، آندره، بازرگانی دریایی ساسانی، ترجمه ...
  • وثوقی، محمدباقر، (1384)، تاریخ خلیج‌فارس و ممالک هم‌جوار، تهران، سمت ...
  • ویلسون ،آرنولد، (1384)، خلیج‌فارس، ترجمه محمد سعیدی، تهران، بنگاه ترجمه ...
  • ویلیامسون، اندره، (1351)، "تجارت در خلیج‌فارس در دوره ساسانیان ودر ...
  • ونکه ، رابرت جی، (1381)، غرب ایران در دوره پارت ...
  • ویلسن، سرارنولد، (1348)، خلیج‌فارس، ترجمه محمد سعیدی، تهران، بنگاه ترجمه ...
  • Adams, R. 1970. Tell Abu Sarifa, A Sassanian – Islamic ...
  • Benoist, A. 2003. The Artifacts from The Fort at Meliha: ...
  • Begley. V., 1983. Arikamedu Reconsidered. AJA 87 :461-481 ...
  • Bivar, A.D.H., 1983. The Cambridge History of Iran. volume 3, ...
  • Carter, R. 2006. Boat remains and maritime trade in the ...
  • Cardi, B.D. 1972. A Sasanian outpost in Northern Oman. Antiquity ...
  • Connan, j.R.P. Evershed, L. Biek, G. Eglinton, 1998. Use and ...
  • Daryaee,T. 2003. The Persian Gulf trade in late Antiquity. Journal ...
  • Hamnstad, L., 1983. Greek wine amphorae in the Hellenistic Pottery ...
  • Howgego, C.J. & etc., 1992. Greek and Roman coins from ...
  • Kennet, D. 2007. The Decline of eastern Arabia in the ...
  • Magee, P., 2005. Investigating Cross-Gulf trade in the Iron Age ...
  • Overlaet, B. 2009. A Himyarite diplomatic mission to the Sasanian ...
  • Oates, J., 1993. Trade and power in the fifth and ...
  • Oates, J. Kamilli, 1977. Seafaring merchants of Ur, Antiquity 51 ...
  • Stern, B. & etc. 2008. 2From Susa to Anuradhapura: reconstructing ...
  • Tomber, R. 2007. Rome and Mesopotamia importers into India in ...
  • Will, E.L. 1986. The Roman shipping Amphorae from Arikamedu , ...
  • Wheeler, M. 1946. Arikamedu: an Indo – Roman trading station ...
  • Whitehouse, D. Williamson, A., 1973. Sasanian Maritime Trade. Iran 11 ...
  • نمایش کامل مراجع