اثر سطوح مختلف کادمیم و روی بر عملکرد و جذب عناصر ریز مغذی در گندم رقم چمران

کادمیم در گیاه، انسان و دام یک آلاینده محسوب می شود. به هدف بررسی مصرف کادمیم و روی بر عملکرد و جذب عناصر ریزمغذی در گندم، آزمایشی گلخانه ای در دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین انجام شد. این آزمایش فاکتوریل و در قالب بلوک های کامل تصادفی، سه سطح کادمیم (۰، ۵۰، ۱۰۰ میلی گرم در کیلوگرم) و سه سطح روی (۰، ۵۰ ،۱۰۰ میلی گرم در کیلوگرم) به صورت فاکتوریل در نه تیمار در گلدان با بذر گندم رقم چمران اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که مصرف کادمیم به طور معنی داری (۰۱/۰ P) عملکرد دانه، عملکرد کاه و عملکرد کل را کاهش داد ولی مصرف روی به طور معنی دار (۰۱/۰ P) عملکرد آنها را افزایش می دهد. مصرف کادمیم به تنهایی موجب ۴۷/۶۱ درصد کاهش در عملکرد دانه شد درحالی که مصرف روی به تنهایی میزان عملکرد دانه را به میزان ۰/۳۷ درصد افزایش داد. افزایش کادمیم، غلظت و جذب کادمیم توسط دانه و کاه را افزایش ولی مصرف روی جذب کادمیم را کاهش داد. غلظت کادمیم در کاه بیشتر از دانه، ولی غلظت روی روند معکوسی را نشان داد. غلظت روی در دانه بیشتر از کاه بود. مصرف روی، جذب کل کادمیم را از ۹/۴۲ میلی گرم در گلدان در تیمار روی صفر به ۸/۷ میلی گرم در گلدان با سطح روی ۱۰۰ کاهش داد. بنابراین برای کاهش غلظت کادمیم در دانه گندم در اراضی آلوده، مصرف کود روی توصیه می شود. هم چنین لازم است که در مصرف کود فسفر آزمون سنجش میزان کادمیم آن ضروری گردد. حتی آهکی زیاد خاک نیز سبب ممانعت از جذب کادمیم توسط گیاه در خاک آلوده شده نگردید.