بررسی ابعاد ظاهری دنبه و ارتباط آنها با وزن دنبه در گوسفند نژاد لری بختیاری

در این پژوهش ابعاد ظاهری دنبه (عرض بالا، عرض وسط، عرض پایین، طول، طول شکاف، عمق و محیط بالا)، وزن دنبه و ارتباط بین آنها روی تعداد ۷۲۴ راس گوسفند لری بختیاری بین سنین ۳ ماهه تا ۶ ساله، کشتار شده در کشتارگاه صنعتی جونقان واقع در استان چهار محال و بختیاری طی مدت ۶ ماه (اواسط خرداد تا اواسط آذر) در سال ۱۳۸۲ مورد بررسی قرار گرفت. میانگین ابعاد ظاهری دنبه به صورت ۸۳/۱۵، ۸۵/۲۳، ۷۳/۲۴، ۵۲/۲۶، ۹۶/۱۴، ۱۲/۱۴ و ۵۹/۵۲ سانتی متر به ترتیب برای عرض بالا، عرض وسط، عرض پایین، طول، طول شکاف، عمق و محیط بالای دنبه برآورد گردید. وزن دنبه از ۱۰/۰ تا ۶۰/۲۰ با میانگین ۷۱/۲ کیلوگرم و درصد دنبه نسبت به لاشه گرم از ۱۸/۱ تا ۱۸/۳۷ با میانگین ۸۷/۱۱ درصد بود. تاثیر عوامل ثابت سن، جنس و وضعیت بدنی گوسفند بر روی صفات مورد بررسی کاملا معنی دار (۰۱/۰< p) بود. میانگین حداقل مربعات همه صفات به جز درصد دنبه، با افزایش سن گوسفند، افزایش نشان داد. کمترین میانگین حداقل مربعات (s.e ±) وزن دنبه و درصد دنبه نسبت به لاشه گرم به ترتیب با ۲۵/۰ ±۱۲/۲ کیلوگرم و ۷۲/۰ ± ۹۱/۷ درصد برای گوسفندان دارای امتیاز وضعیت بدنی ۱ (لاغر) و بیشترین آن به ترتیب با ۵۶/۰ ± ۸۴/۹ کیلوگرم و ۶۳/۱ ± ۵۹/۲۰ درصد برای گوسفندان دارای امتیاز وضعیت بدنی ۵ (چاق) مشاهده شد. ضرایب هم بستگی میان ابعاد ظاهری دنبه و وزن دنبه مثبت و بالا و از ۶۰/۰ بین عرض بالای دنبه با وزن دنبه تا ۸۳/۰ بین محیط بالای دنبه و وزن دنبه برآورد گردید. اندازه محیط بالای دنبه ۵/۶۹ درصد از پراکنش در وزن دنبه را به خود اختصاص داد. نتایج این مطالعه نشان داد که وزن دنبه در گوسفند زنده نژاد لری بختیاری می تواند با اندازه گیری ابعاد ظاهری دنبه و صحت بسیار بالا (۹۰۴/۰ = r) برآورد شود.