تاثیر رویشگاه، قطر ریشه و نوع بافت بر میزان برخی مواد ثانویه شیرین بیان در خراسان رضوی )قوچان(

شیرین بیان به دلیل داشتن ترکیبات ثانویه و اسید گلیسیریزیک طبیعی، مورد استفاده صنایع داروسازی است. بدین منظور پژوهش حاضر بر اساس طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در شهرستان قوچان در دو ارتفاع (۱۲۵۲ و ۱۷۲۲ متری از سطح دریا به ترتیب روستای اتر آباد و نوروزی) و سه قطر (کمتر از یک، یک تا دو و بیشتر از دو سانتی متر) و دو اندام (پوست و چوب ریشه) انجام گردید. در این آزمایش مقدار وزن تر و خشک، فنل کل، فلاونوئید کل و خواص آنتی اکسیدانی ریشه شیرین بیان و میزان گلیسیریزین اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد ارتفاع و قطر ریشه بر کلیه صفات مورد بررسی در سطح یک درصد دارای اثر معنی دار بود، به طوری که که بیشترین میزان وزن تر و خشک مربوط به ارتفاع بالا در پوست ریشه به قطر کمتر ۲-۱ سانتی متر بدست آمد. بیشترین میزان فنل کل مربوط به ارتفاع ۱۲۵۲ متر از سطح دریا در پوست ریشه به قطر بیشتر از دو سانتی متر و کمترین آن در ارتفاع ۱۷۲۲ متر از سطح دریا در پوست ریشه به قطر ۲-۱ سانتی متر مشاهده شد. همچنین بیشترین میزان فلاونوئید کل در ارتفاع ۱۲۵۲ متری در پوست ریشه به قطر کمتر از یک سانتی متر بدست آمد. بیشترین میزان گلیسیریزین در چوب ریشه نیز به قطر کمتر از یک سانتی متر در ارتفاع بالا و کمترین میزان آن در پوست ریشه کمتر از یک سانتی متر قطر در ارتفاع پایین مشاهده شد. بیشترین خواص آنتی اکسیدانی نیز مربوط به پوست ریشه به قطر بیش از ۲ سانتی متر در ارتفاع بالا بود.