گونه ای کنایه آمیغی در غزل صائب

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 278

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_LIAR-6-2_007

تاریخ نمایه سازی: 23 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

این جستار به تحلیل دوباره و تکمیلی صناعت «استعاره ایهامی کنایه» و انواع آن در غزل های صائب می پردازد. صناعات شعری از جمله عواملی هستند که برجستگی آن­ها در شعر هر شاعر، سبک منحصر و مختص به خود او را می سازد. یکی از انواع صناعات و شگردهای شعری، صنایع کنایه­محور یا کنایه های آمیغی است. این صورت های ادبی همان­طور که از نامشان پیداست، صناعاتی آمیغی­اند که در آن­ها کنایه به عنوان محور و مرکز با صناعاتی دیگر می­ آمیزد و این آمیختگی، صناعات پیچیده تازه­ای را فراهم می آورد. یکی از انواع این صنایع کنایه محور، کنایه ا­ی است که با استعاره و ایهام و گاه افزون بر این دو با تشبیه می آمیزد؛ سابقه این صناعت- که اخیرا نام «استعاره ایهامی کنایه» برای آن پیشنهاد شده است ـ در ادب فارسی به حکیم باژ، باز می رود و در شعر حافظ، نمود بارزی دارد، ولی برجستگی چشم­گیر آن در سبک هندی است؛ به گونه ای که نادیده انگاشتن آن به ویژه در غزل صائب، انکار یکی از برجسته ترین ویژگی های سبکی آن است. این شگرد آمیغی از این طریق پدید می­آید که شاعر کنایه­ای را به پدیده ا­ی عاریت دهد که در عالم واقع، صورتی همانند آن، ولی با مفهومی دیگر، در خود پدیده باشد. در این پژوهش دریافته خواهد شد که این صناعت، از مهم ترین ابزارهایی است که صائب را در آشکار کردن ویژگی ممتاز شاعرانه خود، یعنی توان بی نهایت وار خلق مضمون های رنگین، یاری کرده است.

کلیدواژه ها:

صائب ، سبک ، مضمون ، صنایع کنایه محور ، کنایه های آمیغی ، استعاره ی ایهامی کنایه

نویسندگان

سیاوش حق جو

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه مازندران

مصطفی میردار رضایی

دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه مازندران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آریان، قمر (۱۳۵۲). ویژگی­ها و منشا پیدایش سبک مشهور به ...
  • احتشامی­ هونه­گانی، خسرو (۱۳۶۸). در کوچه باغ زلف(اصفهان در شعر ...
  • افشار، مهدی (۱۳۶۲). دیوان کامل کلیم کاشانی، با مقدمه­ و ...
  • امیری فیروزکوهی، کریم (۱۳۷۱). «در حق صائب»، صائب و سبک ...
  • بنان، لطفی (۱۳۶۲). دیوان شرف­الدین حسن، تصحیح و مقدمه و ...
  • http://www.vajehyab.com/dehkhoda ...
  • میردار رضایی، مصطفی (۱۳۹۱) ابعاد کنایه در دیوان غزلیات صائب ...
  • (۱۳۷۰). کلیات صائب تبریزی از روی نسخه ای­ خطی­ به ...
  • انوری، حسن (۱۳۷۱). گزیده­ اشعار صائب تبریزی، انتخاب و شرح ...
  • ­­بی­ریای­گیلانی، محمد (۱۳۷۱). «نوآوری در شیوه­ صائب»، صائب و سبک ...
  • بیضایی، پرتو (۱۳۳۶). دیوان ابوطالب کلیم کاشانی،تهران: کتاب فروشی خیام ...
  • تفتازانی، سعد الدین (۱۳۶۱). مختصر المعانی، افست انتشارات وفا از ...
  • ­حسن­پور­آلاشتی، حسین(۱۳۸۴). طرز­ تازه، چ ۱، تهران: سخن ...
  • حسینی، حسن (۱۳۶۷). بیدل، سپهری و سبک هندی، تهران: سروش، ...
  • حق­جو، سیاوش (۱۳۸۱). «پیشنهاد برافزودن دو فن دیگر بر فنون ...
  • (۱۳۸۹). «طرف وقوع و شگردهای ادبی ناشناخته»، فصلنامه جستارهای ادبی، ...
  • (۱۳۹۰). «سبک هندی و استعاره­ ایهامی کنایه»، فصلنامه تخصصی سبک­شناسی ...
  • خاتمی، احمد (۱۳۷۱). پژوهشی در سبک هندی و دوره بازگشت، ...
  • خرمشاهی، بهاء­الدین (۱۳۷۳). حافظ­نامه، بخش اول، چ ۶، تهران: شرکت ...
  • داد، سیما (۱۳۸۳). فرهنگ اصطلاحات ادبی، چ ۲، تهران: مروارید ...
  • ­دشتی، علی (۱۳۷۱). «نگاهی به صائب»، صائب و سبک هندی ...
  • نگاهی به صائب، تهران: امیرکبیر ...
  • زرین­کوب، عبدالحسین(۱۳۴۳). با کاروان حله، تهران (آریا) ...
  • ـ­­ (۱۳۷۱). «زائر هند»، صائب و سبک ­هندی در گستره­ ...
  • زنجانی، برات (۱۳۷۱). «صائب نقش­ آفرین»، صائب و سبک­ هندی ...
  • سامانی (موج). خلیل (۱۳۷۱). «مضمون اشعار صائب»، صائب و سبک ...
  • سجادی، سیدعلی محمد (۱۳۷۲). صائب تبریزی و شاعران معروف سبک ...
  • سجادی، ضیاء­الدین (۱۳۷۱). «معنی و مضمون در شعر صائب»، صائب ...
  • ­­سیاسی، محمد (۱۳۷۱). «تمثیل در شعر صائب»، صائب و سبک ...
  • ­­­سهیلی خوانساری، احمد (۱۳۷۱). «سهم صائب در مثل­های سائر یا ...
  • شفیعی­کدکنی، محمدرضا (۱۳۸۷). ادوار شعر فارسی، چ ۵، تهران: سخن. ...
  • (۱۳۷۱). شاعر آینه­ها، چ ۳، تهران: آگه. ...
  • (۱۳۸۵). شاعر آینه­ها، تهران: آگه ...
  • (۱۳۷۵). شاعری در هجوم منتقدان، تهران: آگه ...
  • شفیعیون، سعید (۱۳۸۷). زلالی خوانساری و سبک هندی(بررسی جایگاه زلالی ...
  • شمیسا، سیروس (۱۳۸۳). بیان و معانی، چ ۸، تهران: فردوسی. ...
  • (۱۳۶۲). سیر غزل در شعر فارسی، چ ۱، تهران: فردوسی. ...
  • (۱۳۸۲). سبک­ شناسی شعر، چ ۶، تهران: فردوسی ...
  • (۱۳۸۳). نقد ادبی، چ ۴، تهران: فردوس ...
  • شمس لنگرودی، محمد (۱۳۶۷). گردباد شور جنون(تحقیقی در سبک هندی ...
  • صائب تبریزی (۱۳۷۱). دیوان، به کوشش محمد قهرمان، چ ۲، ...
  • صفا، ذبیح­الله (۱۳۷۱). «صائب تبریزی و شیوه­ سخنوری در عهد ...
  • عباسی، محمد (۱۳۷۰). کلیات صائب تبریزی، با مقدمه و شرح ...
  • فتوحی، محمود (۱۳۸۵). نقد ادبی در سبک هندی، چ ۱، ...
  • ـ­ (۱۳۷۹). نقد خیال، چ ۱، تهران: نشر روزگار. ...
  • (۱۳۸۷). نظریه تاریخ ادبیات، چ ۱، تهران: سخن ...
  • فرای، نورتروپ (۱۳۷۷). تحلیل نقد، ترجمه صالح حسینی، تهران: ...
  • قهرمان، محمد (۱۳۸۵). مجموعه­ رنگین گل، گزیده­ اشعار صائب تبریزی، ...
  • کریمی (امیری فیروزکوهی). امیربانوی(۱۳۸۴). دویست و یک غزل صائب، چ ...
  • ­مقدادی، بهرام (۱۳۷۸). فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی از افلاطون تا ...
  • مکاریک، ایرنا (۱۳۸۴). دانش نامه ­ نظریه های ادبی معاصر، ...
  • محمدی، محمدحسین (۱۳۷۴). بیگانه مثل معنا، چ ۱، تهران: میترا ...
  • موتمن، زین­العابدین (۱۳۶۱). گهرهای راز اشعار برگزیده­ صائب، چ ۱، ...
  • ­ (۱۳۷۱). «نظریه­ نگارنده راجع به صائب»، صائب و سبک ...
  • میرصادقی، میمنت (۱۳۷۶). واژه­نامه­ هنر شاعری، چ ۲، تهران: نشر ...
  • ناتل­خانلری، پرویز (۱۳۷۱). «یادی از صائب»، صائب و سبک هندی ...
  • (۱۳۸۳). دیوان صائب تبریزی، به اهتمام جهانگیر منصور، چ ۳، ...
  • نعمانی، شبلی (۱۳۷۱). «میرزا صائب اصفهانی»، صائب و سبک هندی ...
  • (۱۳۸۳). دیوان صائب تبریزی، به اهتمام جهانگیر منصور، چ ۳، ...
  • ­­­نورانی­وصال، عبدالوهاب (۱۳۷۱). «سبک هندی و وجه تسمیه­ آن»، صائب ...
  • ­یغمایی، حبیب (۱۳۷۱). «صائب»، صائب و سبک هندی در گستره­ ...
  • ­یوسفی، غلامحسین(۱۳۷۱). «تصویر شاعرانه­ اشیا در نظر صائب»، صائب و ...
  • Cuddon, j. A. (۱۹۷۷) A Dictionary of literary terms, Hamadan: ...
  • Tinker. J (۲۰۰۳). Form stylistics analysis to a pedagogy of ...
  • http://www.vajehyab.com/dehkhoda ...
  • میردار رضایی، مصطفی (۱۳۹۱) ابعاد کنایه در دیوان غزلیات صائب ...
  • نمایش کامل مراجع