مقایسه اثربخشی آموزش تفکر انتقادی بهشیوه تمثیل و چرخه کارپلوس بر فرایندهای شناختی تحلیل، استنباط، ارزشیابی، استدلال استقرایی و استدلال قیاسی

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 301

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_NEAU-11-1_005

تاریخ نمایه سازی: 23 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

آموزش تفکر انتقادی به انگیزه برای یادگیری، کسب مهارت های حل مساله، تصمیم گیری، استدلال و افزایش مهارت های شناختی منجر می شود و پژوهش هاپژوهش ها نشان می دهد تفکر انتقادی را می توان با تمرین و آموزش ارتقا داد.  بنابراین، با توجه به نقش اساسی شیوه های آموزشی هدف، این پ‍ژوهش مقایسه اثربخشی آموزش تفکر انتقادی به روش چرخه کارپلوس و تمثیل به دانش آموزان بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون، با استفاده از گروه های کنترل با انتخاب تصادفی بود. همچنین، طرح پژوهش دارای دو گروه آزمایش (۱- گروه آموزش چرخه کارپلوس؛ ۲- گروه آموزش تمثیل) و یک گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه سوم راهنمایی شهرستان سقز (۷۳۰ نفر) در سال ۱۳۹۱ بود. شیوه نمونه­گیری پژوهش خوشه­ای چندمرحله­ای بود؛ بدین صورت که از میان نواحی دو­گانه شهر سقز  به طور تصادفی ناحیه یک انتخاب شد و سپس بر اساس فهرست موجود در ناحیه­ یک، از میان مدارس دولتی­ این ناحیه، دو مدرسه و از  میان دانش­آموزان پایه­ سوم این مدارس تعداد ۶۰ نفر انتخاب و سپس به روش جایگزینی تصادفی به دو گروه آزمایش و  یک گروه کنترل تقسیم شدند. داده های پژوهش با پرسشنامه تفکر انتقادی کالیفرنیا فرم « ب » به دست آمد و برای تحلیل داده ها  از میانگین، انحراف معیار و تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. یافته ها نشان داد آموزش تفکر انتقادی به شیوه تمثیل و چرخه کارپلوس مهارت تحلیل انتقادی، ارزیابی انتقادی، استنتاج انتقادی، قیاس انتقادی و مهارت استقرا را بهبود می بخشد (۰۵/۰P<)؛ اما بین اثربخشی آموزش تفکر انتقادی به شیوه تمثیل و چرخه کارپلوس تفاوت معنی داری وجود نداشت. همچنین، نتایج نشان داد که تقریبا آموزش به شیوه فن تمثیل از آموزش به شیوه چرخه کارپلوس موثرتر است. بنابراین، برای کمک به دانش آموزان به منظور اینکه چگونه آموختن را بیاموزند و به مهارت های تفکر انتقادی، همچون: استنتاج، ارزشیابی، قیاس، استقرا و تحلیل دست یابند، می توان از روش های جدید تدریس مانند شیوه تمثیل و چرخه کارپلوس استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

آموزش تفکر انتقادی ، تمثیل ، چرخه کارپلوس و فرایند های شناختی

نویسندگان

مسیب یارمحمدی واصل

دانشیار گروه روان شناسی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

مهران فرهادی

استادیار گروه روان شناسی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

افسانه یعقوبی

کارشناسی ارشد دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • خدامرادی، کژال؛ منصوره، سعیدالذاکرین؛ علوی مجد، حمید؛ یغمایی، فریده و ...
  • دلاور، علی. (۱۳۸۴). روش های آماری در علوم اجتماعی، تهران: ...
  • شعبانی، حسن. (۱۳۸۲). مهارت های آموزشی و پرورشی (روش ها ...
  • علائی، پروانه؛ فتحی آذر، اسکندر؛ عبداللهی عدلی انصار، وحیده. (۱۳۹۲). ...
  • کریمی، فاطمه؛ نیلی، محمدرضا؛ میرشاه جعفری، ابراهیم و، عاطفه شرفی. ...
  • مایرز، چت. (۱۳۸۶). آموزش تفکر انتقادی (ترجمه خدایارابیلی). تهران: سمت(تاریخ ...
  • مقصودی، جهانگیر؛ اعتمادی­فر، شهرام و حقانی، فریبا. (۱۳۸۹). راه های ...
  • هاشمیان­نژاد، فریده. (۱۳۸۰). ارائه چهارچوب نظری درخصوص برنامه درسی مبتنی ...
  • Abrami, C. P., Bernard, A. R., Dai Zhang, A., Sicoly, ...
  • Akkar, E. (۲۰۰۵). Effectiveness of ۵e learning cycle model on ...
  • Baumer, E. (۲۰۰۹). Computational metaphor identification to foster critical thinking ...
  • Brodin, E. (۲۰۰۷). Critical thinking in scholarship: Meanings, conditions and ...
  • Bullard. M., Felder, S. (۲۰۰۷). Critical thinking as a citizenship ...
  • Bybee, W. R., Joseph A. T., Gardner. A., Powell, J. ...
  • Durkee, D. (۲۰۱۱). Teaching with metaphor: The case of alicen ...
  • Fasick, L. (۲۰۰۷). Using Shakespeare’s plays to teach critical thinking ...
  • Fisher, A. (۲۰۰۷). Critical thinking. An introduction. Cambridge: University Press ...
  • Halpern, D. F. (۲۰۰۷). Critical thinking assessment using everyday situations: ...
  • Hawes, N. M. P. (۲۰۰۵). Higher order thinking skills in ...
  • Holmberg, C. (۱۹۸۲). Using visual paradigms in classroom teaching. Unpublished ...
  • Hunt, M. (۱۹۸۲). The university within: A new science explores ...
  • Jacob. S. M. (۲۰۱۱). Analyzing critical thinking skills using online ...
  • Jawarneh, M., Iyadat, W., Al-Sudafed, S., Khasawneh, L. (۲۰۰۸). Developing ...
  • Karplus, R. (۱۹۷۸). Science teaching and the development of reasoning. ...
  • Lakoff, G., Johnson, M. (۲۰۰۰). Philosophy in the flesh: The ...
  • Mangena, A., Chabli, M. M. (۲۰۰۵). Strategies to overcome obstacles ...
  • National Research Council. (۲۰۰۶). Taking science to school, Washington, D. ...
  • Owen, J. G. (۲۰۰۰). Does the generation effect occur for ...
  • Paul, R. and Elder, L. (۲۰۰۶). The thinker’s guide to ...
  • Polut, S. (۲۰۰۹). Effectiveness of cycle learning. Journal of Nursing ...
  • Pushkin, D. (۲۰۰۷). Critical thinking and problem-solving the theory behind ...
  • Smith DI. (۲۰۰۷). Biblical imagery and educational imagination: Comenius and ...
  • Snyder, L., Gueldenzph, S., Mark, J. (۲۰۰۹). Teaching critical thinking ...
  • Stupnisky, H. R., Renaud, D. R., Daniels, M. L., Haynes, ...
  • Vacek, E. J. (۲۰۰۹). Using a conceptual approach with concept ...
  • VanGelder, T. (۲۰۰۹). How to improve critical thinking using educational ...
  • Weiler, A. (۲۰۰۵). Information-seeking behavior in students: Motivation, critical thinking, ...
  • Wilgis, M., McConnell, J. (۲۰۰۸). Concept mapping: An educational strategy ...
  • نمایش کامل مراجع