بررسی فقهی معاطات در وقف از دیدگاه فقهای معاصر

یکی از سنت های حسنه و عمل صالحی که در فقه اسلامی تعریف شده است، وقف می باشد. وقف یک اتفاق و صدقه جاریه ای است که جزو با فضیلت ترین کارهای در راه خداست. ریشه وقف که مصداق الباقیات الصالحات بوده، در قرآن و روایات معصومین علیهم السلام مورد اشاره واقع شده، و در آن کتب فقهی متقدمین و متاخرین یک باب کامل را به خود اختصاص داده است. علمای اسلامی، رعایت احکام فقهی متعلق به وقف، واقف، عین موقوفه و موقوف علیهم را برای صحت و کامل بودن وقف لازم می دانند و به تبع آن در حقوق مدنی مواد قانونی متعلق به مبحث وقف وضع گردید. هدف ما در این نوشتار، صحت وقف معاطاتی و کفایت معاطات در وقف را مورد بررسی و تحقیق قرار بدهیم که با تاکید بر دیدگاه های فقهای معاصر امامیه بیان شده است. در ابتدا پس از بیان مقدمه، مفهوم «وقف» و «معاطات» و ریشه آن در قرآن کریم و منابع حدیثی و فقهی مورد اشاره قرار داده شده است و سپس ارکان وقف، صحت معاطات در وقف مورد بررسی فقهی قرار داده شده و در بخش پایانی دیدگاه ها و فتاوای برخی مراجع عظام تقلید در صحت و کفایت معاطات در وقف ذکر گردیده است. با تحقیق و بررسی دریافت می کنیم که برای تحقق کامل عمل وقف باید شرایط فقهی و حقوقی خاص هریک از ارکان وقف مورد توجه قرار گیرد تا این عمل خیر و صدقه جاریه به انجام برسد.