بررسی تفسیر آیه پنجاه و چهار سوره مائده در متون عرفانی

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 220

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JPLLU-11-4_003

تاریخ نمایه سازی: 25 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

هدف در این پژوهش، نشان دادن جریانی است که در آن مفهوم حب الهی تبیین می شود. این بررسی همراه با تاویل عارفان از قرآن کریم و تحلیل نوشته های متون تفسیری و غیرتفسیری عرفانی درباره آیه پنجاه و چهار سوره مائده (معروف به آیه ارتداد) است. آثار بررسی شده در این مقاله از ابتدا تا قرن چهاردهم هجری، به ترتیب تاریخ نگارش است. نویسندگان عارف، باتوجه به «یحبهم و یحبونه»، آیه ارتداد را مجوز حب الهی دانسته اند. صوفیان از قرن سوم در آثار غیرتفسیری کوشیدند درستی اعتقاد به حب الهی را ثابت کنند. آنان از قرن ششم به بعد دیدگاه های گذشتگان را تکرار و تبیین می کنند. از قرن هشتم با توجه به روشن شدن مسئله حب الهی، توجه به تاویل برای آیه ارتداد در این آثار کم می شود. شیوه نگارش در آثار تفسیری صوفیه همراه با پروا و دوراندیشی بیشتری است و به همین سبب مراحل بالا در این آثار به کندی رخ می دهد. تفسیرهای عرفانی تا قرن پنجم هجری، درباره آیه ارتداد سکوت کردند. این آثار تا قرن نهم کوشیدند روابودن حب حق را اثبات کنند و پس از آن تاویل های پیشینیان را با زبان تازه تکرار کردند.

نویسندگان

مریم آیاد

دانشجوی دکتری، گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر شریعتی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابع۱- قرآن کریم (۱۳۸۲). ترجمه مهدی الهی قمشه ای، تهران: ...
  • آلوسی، محمود بن عبدالله (۱۴۱۵). روح المعانی فی تفسیر القرآن ...
  • ابن عربی، محیی الدین (۱۴۲۲). تفسیر ابن عربی، ۲ج، تصحیح ...
  • (بی تا). الفتوحات المکیه (اربع مجلدات) ۴ج، بیروت: دار الصادر ...
  • اسفراینی، نورالدین عبدالرحمن (۱۳۵۸). کاشف الاسرار، تصحیح هرمان لندلت، تهران: ...
  • انصاری، زکریا بن محمد (۱۴۲۸). نتائج الافکار القدسیه فی بیان ...
  • انصاری اسیدی، عبدالرحمن بن محمد (بی تا). مشارق انوار القلوب ...
  • بیابانکی، احمد بن محمد (۱۳۶۲). العروه لاهل الخلوه و الجلوه، ...
  • پروینی، خلیل؛ دسپ، سید علی (۱۳۸۹). «رویکرد عرفانی به داستان ...
  • تبادکانی، شمس الدین محمد (۱۳۸۲). تسنیم المقربین، تصحیح سید محمد ...
  • ترمذی، الحکیم (۱۴۲۲). ختم الاولیاء، مصحح عثمان اسماعیل یحیی، بیروت: ...
  • ثعالبی، احمد بن محمد (۱۴۲۲). الکشف و البیان۱۰ج، تصحیح ابی ...
  • جامی، عبدالرحمن (۱۸۵۸). نفحات الانس، مصحح ویلیام ناسولیس، مولوی غلام ...
  • حسنی، احمد بن محمد بن عجیبه (۱۴۱۹). البحر المدید فی ...
  • حقی بروسوی، اسماعیل بن مصطفی (بی تا). تفسیر روح البیان ...
  • دژآباد، حامد (۱۳۹۲). «بررسی تفسیر اهل سنت از آیه ارتداد ...
  • روزبهان بقلی شیرازی (۱۴۲۶). مشرب الارواح. مصحح عاصم ابراهیم الکیالی ...
  • (۱۴۲۸). تقسیم الخواطر. تصحیح احمد فرید المزیدی، قاهره: دار الآفاق ...
  • (۲۰۰۸). تفسیر عرائس البیان فی حقائق القرآن ۳ج، تصحیح احمد ...
  • زمخشری، محمود بن عمر (۱۴۰۷). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل ...
  • ژنده پیل، احمد بن ابوالحسن (۱۳۸۹). بحار الحقیقه، تصحیح حسن ...
  • سراج طوسی، ابونصر (۱۹۱۴). اللمع فی التصوف، مصحح رینولد آلین ...
  • سلطان علی شاه، سلطان محمد بن حیدر (۱۳۷۲). متن و ...
  • سلطان ولد، بهاءالدین (۱۳۷۶). انتها نامه، تصحیح محمدعلی خزانه دارلو، ...
  • سلمی (۱۴۱۴). نسیم الارواح، تصحیح سلیمان ابراهیم آتش، بی جا: ...
  • سمعانی، احمد (۱۳۸۴). روح الارواح فی شرح الاسماء الملک الفتاح، ...
  • صدرالمتالهین، صدرالدین محمد بن ابراهیم (۱۳۶۳). مفاتیح الغیب، تصحیح محمد ...
  • صفی علی شاه، محمدحسن بن محمدباقر (۱۳۷۸). تفسیر قرآن صفی ...
  • طوسی، تاج الدین احمد بن محمد (۱۳۸۲). قصه یوسف (الستین ...
  • عثمانی، ابوعلی حسن بن احمد (۱۳۴۵). ترجمه رساله قشیریه، تصحیح ...
  • عزلتی خلخالی، ادهم (۱۳۸۱). رسایل فارسی ادهم خلخالی، مشتمل بر ...
  • عطار، فریدالدین محمد (۱۳۲۱). تذکره الاولیاء، تصحیح رینولد نیکلسون، تهران: ...
  • عین القضات همدانی (۱۳۴۱). تمهیدات، تصحیح عفیف عسیران، تهران: دانشگاه ...
  • غزالی، ابوحامد محمد (۱۳۸۶). ترجمه احیاء علوم دین ۴ج، ترجمه ...
  • غزالی، احمد (۱۳۵۹). سوانح، تصحیح نصرالله پورجوادی براساس تصحیح هلموت ...
  • فراهی هروی، معین الدین (۱۳۸۴). تفسیر حدائق الحقائق، تصحیح سید ...
  • فرغانی، سعیدالدین (۱۳۷۹). مشارق الدراری شرح تائیه ابن فارض، تصحیح ...
  • قشیری، عبدالکریم بن هوازن (۲۰۰۰). لطائف الاشارات: تفسیر صوفی کامل ...
  • (۱۴۲۲). شرح اسماء الله الحسنی، تصحیح عبد الروف سعید و ...
  • قطب بن محیی، ملا عبدالله (۱۳۸۴). مکاتیب عبدالله قطب بن ...
  • کاشانی، عزالدین محمود بن علی (۱۳۹۳). مصباح الهدایه و مفتاح ...
  • محاسبی، حارث بن اسد (۱۴۲۰). الرعایه لحقوق الله. تصحیح عبدالرحمن ...
  • محقق ترمذی، سیدبرهان الدین (۱۳۷۷). تفسیر سوره فتح (معارف)، تصحیح ...
  • مستملی بخاری، اسماعیل (۱۳۶۳). شرح التعرف لمذهب اهل التصوف۵ ج، ...
  • مکی، ابوطالب (۱۴۱۷). قوت القلوب فی معامله المحبوب ۲ج، تصحیح ...
  • مهائمی، علی بن احمد (۱۴۰۳). تفسیر القرآن المسمی تبصیر الرحمن ...
  • میبدی، احمد بن محمد (۱۳۷۱). کشف الاسرار و عده الابرار ...
  • نجم الدین کبری، احمد بن عمر (۲۰۰۹). التاویلات النجمیه فی ...
  • نجم رازی، عبدالله بن محمد (۱۳۲۲ق). مرصاد العباد، تهران: بی ...
  • (۱۴۲۵). منارات السائرین الی حضره الله و مقامات الطائرین، تصحیح ...
  • (۱۳۸۱). مرموزات اسدی در مزمورات داودی، تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی، ...
  • نخجوانی، نعمه الله بن محمود (۱۹۹۹). الفواتح الالهیه و المفاتح ...
  • نراقی، محمدمهدی (بی تا). جامع السعادات ۳ج، تصحیح سید محمد ...
  • نظام الاعرج، حسن بن محمد (۱۴۱۶). غرائب القرآن و رغائب ...
  • واعظ کاشفی، حسین بن علی (بی تا). قرآن مجید مترجم ...
  • هجویری، ابوالحسن علی (۱۳۷۵). کشف المحجوب، تصحیح و. ژوکوفسکی و ...
  • نمایش کامل مراجع