بررسی گونه شناسی تفسیر صفی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 203

فایل این مقاله در 37 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JPLLU-13-1_006

تاریخ نمایه سازی: 25 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

متون تفسیری، بخش مهمی از تاریخ ادبیات در جهان اسلام را تشکیل داده است. هرکدام از مفسران متناسب با دانش تخصصی، مخاطبان، مناطق جغرافیایی، دوره های تاریخی، مذاهب اعتقادی و... روشی را برای تفسیر قرآندر پیش گرفته اند. اگرچه تمام آنها در دسته تفسیر یا متون تفسیری قرار می گیرد، نشان دادن جنبه های تفاوت و اشتراک تفسیرهای مختلف و طبقه بندی آنها ضروری است. تفاسیر قرآن سه ویژگی اصلی گونه یا ژانر (تعدد، تشابه، تمایز) را داراست و به همین سبب رویکرد ژانری ابزاری مناسب برای طبقه بندی این نوع متون است؛ ازاین رو در این پژوهش سعی شده است با رویکرد ژانری به بررسی تفسیر صفی پرداخته شود و نویسندگان با این رویکرد به تحلیل های فرامتنی، متنی و بینامتنی آن بپردازند. نتایج تحقیق عبارت است از: تفسیر صفی در ژانر تفسیر یا تفسیر قرآنی و زیرژانر عرفانی قرار دارد؛ صفی علی شاه با نفوذ در رجال حکومتی ضمن گسترش سلسله نعمت اللهی، به تبلیغ و تثبیت گفتمان سنت گرایی مدنظر حکومت نیز پرداخته است. او تفسیر صفی را به درخواست مریدان و با هدف تبلیغ و تثبیت سلسله نعمت اللهی سروده است؛ مخاطب هدف آن عام و خاص است؛ اصلی ترین کارکردهای بیرونی آن کارکرد تبلیغی ـ ارشادی و سیاسی ـ اجتماعی است؛ این تفسیر در دسته تفسیرهای اجتهادی ـ باطنی قرار دارد و رویکرد تفسیری غالب متن رویکرد ادبی ـ عرفانی است؛ همچنین با دو نمونه از متون پیش از خود یعنی مشکوهالانوار غزالی و مثنوی معنوی مولوی ارتباط دارد.

نویسندگان

علی صادقی حسن آبادی

دانشجوی دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد

عبدالله رادمرد

دانشیار رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم (۱۳۶۷).ترجمه مهدی الهی قمشه ای، تهران: بنیاد نشر ...
  • اصفهانی، میرزا محمدحسن (صفی علی شاه) (۱۳۹۳). تفسیر صفی (تفسیر ...
  • (۱۳۲۶). زبده الاسرار و عرفان الحق، تهران: شیخ علی تاجر ...
  • (بی تا). دیوان قصاید و غزلیات جناب صفی علی شاه، ...
  • (۱۳۴۰). اسرار المعارف و میزان المعرفه، تهران: اقبال ...
  • احمدی، بابک (۱۳۷۲). ساختار و تاویل متن (۱) نشانه شناسی ...
  • الگار، حامد (۱۳۵۶). دین و دولت در ایران: نقش علما ...
  • آتش، سلیمان (۱۳۸۱). مکتب تفسیر اشاری، ترجمه توفیق ه. سبحانی، ...
  • آدمیت، فریدون (۱۳۸۷). ایدئولوژی نهضت مشروطیت ایران، جلد اول، تهران: ...
  • بابایی، علی اکبر (۱۳۹۳). مکاتب تفسیری، جلد اول، قم: پژوهشگاه ...
  • بامداد، مهدی (بی تا). شرح حال رجال ایران در قرن ...
  • بهار، محمدتقی (۱۳۴۲). سبک شناسی یا تاریخ تطور شعر فارسی، ...
  • پورنامداریان، تقی (۱۳۸۰). در سایه آفتاب: شعر فارسی و ساخت ...
  • پیروزان، هادی (۱۳۹۲). «واکنش و عملکرد شعب طریقت نعمت اللهی ...
  • خوشحال دستجردی، طاهره (۱۳۷۹). «نگاهی به تفسیر قرآن منظوم صفی ...
  • دهقانی، رضا؛ چاهیان بروجنی، علی اصغر (۱۳۹۷). «طریقت صفی علی ...
  • رضی، احمد؛ قلی زاده، هادی (۱۳۹۲). «شعر عرفانی و صوفیانه ...
  • رهبری، مهدی (۱۳۸۶). «متجددان ایرانی و تجدد در عصر مشروطه ...
  • زرقانی، سید مهدی؛ زرقانی، سید جواد (۱۳۹۷). «رویکرد ژانری در ...
  • زرقانی، سید مهدی؛ قربان صباغ، محمودرضا (۱۳۹۵). نظریه ژانر (نوع ...
  • زرین کوب، عبدالحسین (۱۳۵۸). پله پله تا ملاقات خدا، تهران: ...
  • (۱۳۸۰). دنباله جستجو در تصوف ایران. تهران: امیرکبیر، چاپ پنجم ...
  • سپهر، عبدالحسین خان (۱۳۸۶). مرآت الوقایع مظفری، تصحیح عبدالحسین نوائی، ...
  • سندز، کریستین (۱۳۹۵). تفاسیر صوفیانه قرآن از سده چهارم تا ...
  • شفیعی کدکنی، محمدرضا (۱۳۹۳). زبان شعر در نثر صوفیه، تهران: ...
  • شمیسا، سیروس (۱۳۷۴). سبک شناسی شعر، تهران: فردوس ...
  • شیرازی، محمدمعصوم (۱۳۳۹). طرائق الحقایق، تصحیح دکتر محمد محجوب، جلد ...
  • غزالی، ابوحامد (۱۳۶۴). رساله مشکوه الانوار، ترجمه صادق آیینه وند، ...
  • کریم برق، عطا (۱۳۵۲). جستجو در احوال و آثار صفی ...
  • گلدزیهر، ایگناس (۱۳۸۳). گرایش های تفسیری در میان مسلمانان، ترجمه ...
  • مدرسی چهاردهی، نورالدین (۱۳۶۱). سیری در تصوف در شرح حال ...
  • مشرف، مریم (۱۳۸۴). نشانه شناسی تفسیر عرفانی، تهران: ثالث، چاپ ...
  • ملک زاده، مهدی (۱۳۵۸). تاریخ انقلاب مشروطیت ایران (جلد اول، ...
  • مولوی بلخی، جلال الدین محمد (۱۳۷۳). مثنوی معنوی، تصحیح رینولد ...
  • میلانی، عباس (۱۳۷۸). تجدد و تجدد ستیزی در ایران (مجموعه ...
  • ناجی اصفهانی، حامد (۱۳۸۵). «ترجمه منظوم صفی علی شاه»، مجله ...
  • نویا، پل (۱۳۷۳). تفسیر قرآنی و زبان عرفانی، ترجمه اسماعیل ...
  • همایونی، مسعود (۱۳۵۸). تاریخ سلسله های طریقت نعمت اللهیه در ...
  • نمایش کامل مراجع