بررسی چند موضوع اقتصادی از دیدگاه ابن خلدون مقایسه ای با آرای آدام اسمیت
محل انتشار: فصلنامه برنامه ریزی و بودجه، دوره: 5، شماره: 6
سال انتشار: 1379
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 175
فایل این مقاله در 32 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JPBUD-5-6_004
تاریخ نمایه سازی: 25 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
ابن خلدون ارزش را منحصر در کار نمی داند، ولی بخش اعظم آن را ناشی از کار می داند. در مورد خدمات که به تولید غیرمادی اختصاص دارد، ارزش را کلا ناشی از کار می داند. درخصوص کالاها و محصولات محسوس مادی، علاوه بر کار ارزش مواد اولیه به کار رفته در آنها را نیز دخیل می داند. در مورد فعالیت های تجاری و بازرگانی، علاوه بر کار، سرمایه را هم به شمار می آورد، اما سرمایه را ناشی از کار قبلی می داند. در مورد کالای کشاورزی، کار و طبیعت را هم دخیل می داند.هر چند در تحلیل آرای آدام اسمیت درخصوص ارزش، مناقشاتی وجود دارد، لیکن اگر نظریه هزینه تولید آدام اسمیت را در خلق ارزش به عنوان نظریه نهایی او بپذیرم. نتیجه می گیریم که وی هر سه عامل را در خلق ارزش موثر می داند.ابن خلدون کار را (و در برخی موارد سایر چیزها را) فقط عامل ایجاد ارزش می داند و نه برابر با آن، و عرضه و تقاضا را عامل تعیین کننده ارزش (قیمت) می داند. بنابراین، هیچ گاه همانند اسمیت با مشکل چگونگی تعیین ارزش توسط کار رو به رو نشده است. در حالی که نظریه ارزش اسمیت فقط از دیدگاه عرضه برای تعیین قیمت موثر است و تقاضا در تعیین قیمت نقشی به عهده ندارد.گرچه ابن خلدون پول را خنثی می دانسته است، اما در هیچ جا اشاره ای که دال بر آن باشد که او همانند اسمیت به ارتباط بین سطح عمومی قیمت ها و مقدار پول در گردش پی برده باشد، نمی توان یافت.
نویسندگان
حمید اخوان
سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان قم