بهره برداری مجدد سازه های آبی تاریخی در مقایسه با احداث سازه های جدید آبی مشابه به روش AHP
محل انتشار: نشریه آبیاری و زهکشی ایران، دوره: 9، شماره: 6
سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 297
فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IDJ-9-6_015
تاریخ نمایه سازی: 25 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
سابقه طولانی مهندسی سازههای آبی در ایران، پتانسیل و کمیت پژوهشهای مرتبط را نیز میتواند افزایش دهد، ولی با این وجود همواره با کمبود و یا عدم وجود منابع مفید و قابل استفاده برای حفاظت، مرمت و استحکام بخشی بناهای آبی تاریخی و معاصر مواجه بوده است. که این به خوبی ضرورت کنکاش در این گونه از آثار را از نقطه نظرات مختلف و جمیع جهات (معماری، مرمت، سازه، هیدرولیک، باستانشناسی، زمینشناسی، هیدرولوژی، اقلیم، زیست محیطی، اکوتوریسم آبی، فرهنگی، اجتماعی و ...) نشان میدهد. این تحقیق در سطح کل ایران و بر روی ۱۷۰ سازه شامل سد و بند، پل- بند و کانال انتقال آب صورت گرفته است. جهت انتخاب معیارهای ارزیابی در تصمیمگیری طی نشستهای متعدد کارشناسی با متولیان امر، موارد زمان مورد نیاز، هزینه مورد نیاز، مباحث اجتماعی، مباحث فرهنگی، مباحث زیست محیطی، مباحث میراث فرهنگی، وجود فناوری بومی و غیر بومی مناسب برای ساخت و یا ترمیم، وجود مصالح بومی، مباحث زمین شناسی و مباحث فنی و سازهای انتخاب گردید و سپس با استفاده از ماتریس زوجی نسبت به محاسبه ضریب اهمیت هر معیار اقدام شده است. جهت محاسبه وزن هر معیار نیز از نتایج کسب شده از پرسشنامههای کارشناسی استنتاج و استفاده شده است. نتایج بهدست آمده مشخص گردید از مجموع ۴۵ سازهی بررسی شده، در ۹ مورد احداث سازه جدید امتیاز بالایی را کسب نموده است و در بقیه موارد مرمت، استحکام بخشی و ترمیم و باززنده سازی سازه ی آبی تاریخی در اولویت کار قرار گرفته است. لازم به ذکر است دلایل مختلفی در رد عملیات مرمت ۹ مورد سازه که طرح مرمت سازه ی آبی تاریخی در آنها امتیاز لازم را کسب نکرده وجود دارد. اول اینکه ممکن است با توجه به تغییرات آب و هوایی و کاهش نزولات جوی، کلا لزوم وجود یک سازه در آن مکان کمرنگ شده باشد. بنابراین ساخت سازه جدید و یا مرمت سازه ی آبی تاریخی جایگاهی نخواهد داشت. این مشکل به انتخاب نادرست ۴۵ سازه در مرحله اولیه مطالعات بر میگردد که توسط کارشناسان مختلف با دیدگاههای متفاوت انجام شده است. علت دوم عدم وجود توجیه اقتصادی مرمت سازه ی آبی تاریخی به دلیل تخریب بسیار زیاد سازه بوده که عملا بحث ترمیم و باززنده سازی آن را غیر قابل انجام نموده است. نکته قابل توجه در جدول ۷، امتیاز آوری مرمت سازه تاریخی به جای احداث سازه جدید در سد کریت طبس و سد طرق میباشد. همانطور که از نتایج مشخص است مرمت این دو سازه بر اساس سیستم تحلیل سلسله مراتبی از لحاظ فنی، سازهای، میراث فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و ... در اولویت قرار گرفته است. اما متاسفانه بر اساس تصمیمگیریهای قبلی در نزدیکی سد تاریخی کریت، سد جدیدی با صرف هزینه و زمان بسیار زیادی ساخته شده است. همچنین این مطالعات، مرمت، استحکام بخشی و باززنده سازی سد گلستان مشهد و عباس آباد بهشهر را که بر اساس یک تصمیم درست و منطقی و بر پایه یکسری مطالعات کامل صورت گرفته تایید مینماید. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که در خصوص تصمیمگیری برای احداث سازه جدید پارامترهایی نظیر وجود مصالح بومی، وجود فناوری بومی برای ساخت و مباحث میراث فرهنگی دارای کمترین تاثیر میباشند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
شهرام کریمی
دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی گروه مهندسی آب پردیس بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
امین علیزاده
استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
حسین انصاری
دانشیار گروه و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
محمد صافی
استادیار دانشکده عمران و محیط زیست دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :