(مقاله علمی پژوهشی) مقایسه مشخصات ایزوتوپ های پایدار بارش سیل آسا فروردین ۱۳۹۸ در جنوب غرب کشور با خط آب جوی دیگر مناطق ایران و کشورهای مجاور

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 280

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_AGRIMET-8-2_006

تاریخ نمایه سازی: 25 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

بارش سیل آسا فروردین ۱۳۹۸ با میانگین ۲۳۰ میلی متر -معادل ۴۶ درصد بارش سالانه جنوب غرب ایران- در مدت ۴ روز، باعث سرریز شدن سدهای بزرگ رودخانه های دز و کرخه و خسارات جانی و مالی فراوان گردید. به منظور تعیین مشخصات ایزوتوپ های پایدار ۲H و ۱۸O این رخداد فرین هیدرومتئدرولوژی، ۴۳ نمونه آب باران در مساحت حدود ۴۱۰۰۰ کیلومتر مربع در جنوب غرب ایران از ارتفاع متغیر نزدیک صفر تا ۲۸۱۴ متر نسبت به سطح دریا جمع آوری گردید. تغییرات مقادیر ایزوتوپی δ۱۸O از ۷۱/۴ تا ۷۶/۴- و δ۲H از ۰۶/۲۶- تا ۲/۲۹ می باشد. خط آب جوی منطقه در طی سیلاب مذکور تهیه و با خط آب جوی جهانی، مدیترانه و سایر نقاط ایران و همچنین کشورهای مجاور مورد مقایسه قرار گرفت. با توجه به معادله خط آب جوی (δ۲H = ۶.۵۹۹۶ δ ۱۸O + ۷.۵۶۱) و دوتریوم مازاد (بین ۲۶/۹- تا ۵۵/۱۵ با میانگین ۸۵/۷) نتیجه گیری می شود که منشا بارش­های منطقه در بازه زمانی مذکور از ادغام توده های جوی دریای مدیترانه و دریای سرخ بوده است. از جنوب و جنوب غربی منطقه به سمت ارتفاعات بالاتر (شمال و شمال شرقی) مقادیر دوتریوم مازاد افزایش می یابد که این امر بیانگر تهی تر شدن ترکیب ایزوتوپی به سمت ارتفاعات منطقه می باشد.

نویسندگان

صغری فرهادی

دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

فرشاد علی جانی

گروه زمین شناسی معدنی و آب، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

حمیدرضا ناصری

گروه زمین شناسی معدنی و آب، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران