سیاست اقتصادی صفویه و تاثیر آن بر سقوط دولت

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 450

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHSS-10-2_006

تاریخ نمایه سازی: 26 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

در زمینه بررسی سقوط نظام های حکومتی تاریخ ایران عهد اسلامی، یکی از دلایل متعددی که از سوی پژوهندگان مطرح شده، علل و عوامل اقتصادی است که در برخی پژوهش­های نویسندگان معاصر با هدف بررسی ریشه­های اقتصادی انحطاط و برافتادن حکومت­ها دنبال می شود. درباره عوامل زوال و سقوط حکومت صفویه (۱۱۳۵-۹۰۷ه.ق) نیز تامل در چگونگی تغییرات زیان­بار اقتصادی از میانه سده ۱۱ هجری قمری/ ۱۷ میلادی، می تواند به روشن­شدن علل سقوط این حکومت و نیز باورهای نادرست درباره توسعه اقتصادی در سرتاسر دوره صفوی کمک کند. این مقاله می­کوشد تا به شیوه تحقیقات نظری، با استناد به منابع نوشتاری معتبر، از ضعف ساختارهای بنیادین اقتصاد ایران در اواخر عصر صفوی و نقش عوامل متعددی نظیر انحصارگرایی دولتی، کاهش عواید ترانزیت کالا، ناهمگونی توان تجارت خارجی، بی­توجهی به بهینه­سازی کشاورزی و... و تاثیر آن بر زوال نظام سیاسی سخن به میان آورد. نتیجه به­دست­آمده مشخص می کند که چگونه عوامل متعدد داخلی همچون انحصارطلبی دولت و ضعف برنامه­ریزی اقتصادی و نیز مشکلات حاصل از جنگ و بی سامانی از یک­سو و عوامل خارجی همانند افزایش توان مالی و تجاری رقیبان خارجی و آسیب­های ناشی از تحدید نظارت و تهدید مرزها ، به فروپاشی  ساختار اقتصادی ایران و سپس سقوط دولت صفویه منجر شد.

نویسندگان

محمدنبی سلیم

استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آصف (رستم الحکماء)، محمدهاشم، رستم­التواریخ، تصحیح میترا مهرآبادی، تهران، دنیای ...
  • آغاجری، هاشم، «پژوهش­های مورخان شوروی درباره علل بحران­های اجتماعی و ...
  • دوره حکومت صفویان»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، ش ۳۷ ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن، تاریخ منتظم ناصری، تصحیح محمداسمعیل رضوانی، جلد ۲، ...
  • اولئاریوس، آدام، سفرنامه، ترجمه حسین کردبچه، جلد ۲، تهران، کتاب ...
  • بنانی، امین و همکاران، صفویان، ترجمه یعقوب آژند، چاپ دوم، ...
  • بیلیس، جان و استیو اسمیت، جهانی­شدن سیاست، ترجمه ابوالقاسم راه­چمنی، ...
  • تاورنیه، ژان، سفرنامه، ترجمه ابوتراب نوری، اصفهان، کتابفروشی تائید، ۱۳۳۶ ...
  • جعفریان،رسول، صفویه در عرصه دین، فرهنگ و سیاست، ج۳، تهران،پژوهشکده ...
  • سانسون، مارتین، سفرنامه؛ وضع کشور شاهنشاهی ایران در زمان شاه ...
  • شاردن، ژان، سیاحتنامه شاردن؛ آداب و عادات و صنایع و ...
  • ، سیاحتنامه؛ سازمان نظام سیاسی و مدنی ایران، جلد ۸، ...
  • طباطبائی، جواد، دیباچه­ای بر سیر انحطاط در ایران، تهران ، ...
  • فوران، جان، مقاومت شکننده، تاریخ تحولات اجتماعی ایران از صفویه ...
  • فیدالگو، گریگوریو پرییرا، گزارش سفیر کشور پرتغال در دربار سلطان­حسین ...
  • قمی، قاضی احمد، خلاصه التواریخ، تصحیح احسان اشراقی، ج۱، چ ...
  • کروسینسکی، تادیوز یودا، سفرنامه کروسینسکی، ترجمه عبدالرزاق دنبلی (مفتون)، تصحیح ...
  • کمپفر، انگلبرت، سفرنامه کمپفر، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران،خوارزمی، ۱۳۶۰ ...
  • گیرشمن، رومن، ایران از آغاز تا اسلام، ترجمه محمد معین، ...
  • گیلاننتز، پطروس، گزارش­های گیلاننتز یا سقوط اصفهان، ترجمه محمد مهریار، ...
  • لاکهارت، لارنس، انقراض سلسله صفویه و ایام استیلای افغانها در ...
  • لمبتن، آن، تداوم و تحول در تاریخ میانه ایران، ترجمه ...
  • متی، رودی، اقتصاد و سیاست خارجی عصر صفوی، ترجمه حسن ...
  • ، ایران در بحران، زوال صفویه و سقوط اصفهان، ترجمه ...
  • مستوفی، محمدمحسن بن محمدکریم، زبده التواریخ، تصحیح بهروز گودرزی، تهران، ...
  • منشی، اسکندربیک ترکمان، تاریخ عالم آرای عباسی، به کوشش محمداسماعیل ...
  • موسوی فندرسکی، ابوطالب، تحفه العالم در اوصاف شاه سلطان­حسین، به ...
  • میرجعفری، حسین و همکاران، «پیامدهای سیاست خاصه­سازی در دوره صفویه»، ...
  • مینورسکی، ولادیمیر، سازمان اداری حکومت صفوی، ترجمه مسعود رجب­نیا ،تهران، ...
  • نراقی، حسن، آثار تاریخی شهرستان­های کاشان و نطنز، تهران، انجمن ...
  • نظری هاشمی، محمد، «نگاهی دوباره به فاجعه سقوط اصفهان»، مجله ...
  • دانشگاه اصفهان، ش ۱۵، ۳۵-۴۶، زمستان ۱۳۷۷ ...
  • نویدی، داریوش، تغییرات اجتماعی اقتصادی در ایران عهد صفوی، ترجمه ...
  • وارد، محمدشفیع، مرآت واردات، تاریخ سقوط صفویان، پیامدهای آن و ...
  • تصحیح محمدرضا نصیری، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی،۱۳۸۰ ...
  • یلفانی، رامین، «موقعیت اقتصادی دوران شاه سلطان­حسین صفوی»، فقه و ...
  • Newman, Andrew, j, Safavid Iran Rebirth of a Persian Empire, Londin: ...
  • نمایش کامل مراجع