ارزیابی کارآیی مدل های نفوذ آب به خاک تحت تاثیر روش های خاک ورزی و مدیریت بقایا در تناوب گندم-ذرت
محل انتشار: نشریه پژوهش های خاک، دوره: 32، شماره: 4
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 215
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_AREO-32-4_003
تاریخ نمایه سازی: 26 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
فرآیند نفوذ آب به خاک در کارآمدی طراحی سامانههای آبیاری از اهمیت خاصی برخوردار است. از سوی دیگر، پدیده نفوذ آب به خاک و تغییرات آن به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک تحت تاثیر مدیریت بقایای گیاهی و روشهای خاکورزی قرار میگیرد. هدف اصلی این پژوهش برآورد ضرایب مدلهای مختلف نفوذ آب به خاک (کوستیاکوف، کوستیاکوف- لوئیز، فلیپ، هورتون و سازمان حفاظت خاک آمریکا) و کارآیی آنها تحت تاثیر روشهای مختلف خاکورزی (خاکورزی رایج، کم خاکورزی و بی خاکورزی) و مدیریت بقایا (حفظ بقایای به صورت ایستاده و حذف تمام بقایا از سطح خاک) بود.به این منظور، پژوهشی مزرعهای در سال ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ در منطقه زرقان استان فارس (بافت خاک لوم رسی سیلتی) با طرح کرتهای یک بار خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در تناوب گندم-ذرت با سه تکرار اجرا شد. فرآیند نفوذ آب به خاک برای هر محصول زراعی با استفاده از روش استوانههای دوگانه با ۳ تکرار مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از برازش هر مدل بر دادههای نفوذ تجربی بر اساس بهینه سازی غیر خطی، آمارههای ضریب تبیین (R۲)، ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) و درصد کارآیی (EF) تعیین و مدلها، از نظر درستی برآورد نفوذ ارزیابی و رتبه بندی شدند. نتایج نشان داد که مدل کوستیاکوف- لوئیز در کشت گندم و حذف بقایا در سامانههای خاکورزی رایج (با R۲، RMSE و EF به ترتیب ۹۹/۰، ۰۷/۰ و ۹۹/۹۹) و کم خاکورزی (با R۲، RMSE و EF به ترتیب ۹۹/۰، ۱۳/۰ و ۹۹/۹۹) و مدل هورتون در کشت ذرت و حفظ بقایا در سامانه بی خاکورزی (با R۲، RMSE و EF به ترتیب ۹۹/۰، ۱۴/۰ و ۷۰/۹۹)، بهترین کارآیی را در برآورد نفوذ آب به خاک داشتند. در میان سامانههای خاکورزی، مدلهای حفاظت خاک آمریکا، کوستیاکوف و فیلیپ در هر دو کشت از این نظر ناکارآمدترین بودند. بطورکلی، در مناطق خشک و نیمهخشک از جمله زرقان در استان فارس جهت کمیسازی فرآیند نفوذ آب به خاک مدلهای کوستیاکوف- لوئیز و هورتون به ترتیب در کشت گندم و ذرت میتواند قابل توصیه باشد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
جهانبخش میرزاوند
استادیار بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زرقان، ایران. پست الکترونیکی
عبدالمجید ثامنی
دانشیار بخش علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
سید علی اکبر موسوی
دانشیار بخش علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
صادق افضلی نیا
دانشیار بخش فنی و مهندسی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زرقان، ایران
نجفعلی کریمیان
استاد سابق بخش علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :