چشم انداز حاصل از بررسی روش های حل و فصل اختلفات در زمینه قراردادهای نفتی

صنایع نفت و گازبه دلیل ماهیت خاص خود از جمله صنایعی هستند که نه تنها بازیگری استثنایی در معدلات سیاسی واقتصادی بین الملل محسوب می شوند، بلکه نقش بسیار حیاتی در اقتصاد و سیاست داخلی کشورهای دارنده این منابع ایفا می کنند. ساختارهای قراردادی پذیرفته شده هر کشور حاضر در عرصه نفت وگاز، انعکاسی است روشن ازاین معادلات؛ بدین نحو که با تضعیف عناصرفوق الشاره قانونگذاران و مذاکره کنندگان کشور مورد بحث، مجبوربه دادن امتیازات بیشتر و پذیرش شرایط سنگین تربه نفع شرکت های بین المللی هستند. مهمترین شاخصه یک قرارداد، برنامه ریزی توسعه و تولید مخازن نفتی و گازی است و داشتن انعطاف پذیری در افق برنامه ریزی بلندمدت و جامعیت و یکپارچگی و امکان جذب منابع مالی و دانش روز می باشد. تا به این طریق بتوان گسترش حوزه عملیاتی از جمله مهمترین سیاست گذاری های حوزه نفتی باید مورد توجه داد. از همین روی توجه به تجارب بین المللی حاصل از دعاوی نفتی دهه ۱۹۷۰ به بعد، به عنوان تجاربی ارزشمند همچون موضوعاتی مانند ماهیت و تفسیر قراردادهای نفتی، حقوق و تکالیف سرمایه گذار خارجی، حق حاکمیت و سایر حقوق کشور صاحب منابع طبیعی، تفسیر شرط ثبات و قلمرو و آثار آن، شیوه های جبران خسارات و میزان غرامت قابل پرداخت در صورت نقض قرارداد یا سلب مالکیت از سرمایه گذار خارجی، بتوانند در کنار سایر عوامل، در انتخاب ساختار قراردادی در اختیار می باشند (اریان کیا، ۱۳۸۸). بنابراین ارزیابی قراردادهای نفتی در یک دوره ۱۴۰ ساله، از رویتر تا کنون، می تواند به عنوان رهیافتی عظیم در انعقاد قراردادهای مطلوب می باشد (درخشان، ۱۳۹۲).