تاثیر روش های آماده سازی بستر بر عملکرد، اجزاء عملکرد و مقدار آب مصرفی سه رقم برنج (Oryza sativa L.) در استان اصفهان

به منظور بررسی تاثیر سه روش تهیه بستر نشاء و سه رقم برنج بر عملکرد، اجزاء عملکرد و مقدار آب مصرفی در هر هکتار، پژوهشی در سال ۱۳۸۶ در دو منطقه شامل ایستگاه شهید فزوه (مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان) و زرین شهر، به صورت آزمایش کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۳ تکرار انجام شد. در این طرح سه روش تهیه بستر (روش سنتی، استفاده از غلتک و استفاده از روتیواتور) فاکتور اصلی و سه ژنوتیپ برنج (سازندگی، زاینده رود و لاین ۲) فاکتور فرعی را تشکیل دادند. صفاتی که در این پژوهش اندازه گیری شدند عبارت بودند از: تعداد پنجه بارور، ارتفاع بوته، طول خوشه، عملکرد دانه، اجزای عملکرد و درصد پوکی دانه. در منطقه زرین شهر کاربرد روتیواتور در تمام ارقام استفاده شده نسبت به سایر ادوات (غلتک و روش سنتی) عملکرد بالاتری داشت. بالاترین مقدار عملکرد (۸۷۰۰ کیلوگرم در هکتار) با کاربرد روتیواتور و استفاده از لاین ۲ در منطقه زرین شهر به دست آمد. درصد ورس ساقه در منطقه زرین شهر، در روش استفاده از غلتک در بین ارقام مختلف، دامنه ای از ۱۵ تا ۲۵ درصد داشت درحالی که این دامنه برای ارقام مختلف در دو روش تهیه بستر سنتی و استفاده از روتیواتور از ۳۵ تا ۴۵ درصد متغیر بود. نتایج این پژوهش نشان داد اگرچه هر دو روش استفاده از روتیواتور و غلتک نسبت به روش سنتی تهیه بستر عملکردهای بالاتری داشتند اما روش استفاده از غلتک شهر به ترتیب با کاهش (۳۱ و ۲۴) و (۳۲ و ۳۳) درصدی آب مصرف شده در دو منطقه فزوه و زرین شهر نقش موثرتری در کاهش آب مصرفی در هر هکتار داشت. با توجه به میزان آب مصرفی، به ترتیب استفاده از غلتک و روتیواتور برای تهیه بستر نسبت به روش سنتی برتری دارند.