پدیده شناسی درختان میوه بومی در باغ گیاه شناسی ملی ایران

پدیده شناسی (فنولوژی) یکی از موضوعات مهم در علم بوم شناسی است که به مطالعه مراحل مختلف دوره زندگی گیاهان (پدیده های حیاتی) و ارتباط آن با شرایط اقلیمی و اکولوژیکی می پردازد. در این پژوهش پدیده شناسی ۵ گونه از درختان میوه متعلق به تیره Rosaceae شامل بادام، گیلاس، زردآلو، آلو و گلابی در کلکسیون درختان میوه بومی در باغ گیاه شناسی ملی ایران به مدت ۵ سال (۱۳۸۳ تا ۱۳۸۷) مطالعه شد. از هر گونه ۱۰ پایه انتخاب و پدیده های حیاتی مربوط به برگ، گل و میوه از نیمه دوم بهمن ماه هر سال تا اوایل آذرماه سال بعد با فواصل زمانی مشخص ثبت شد. پس از تبدیل زمان بروز پدیده ها به گذشت روز از ابتدای سال و تجزیه و تحلیل آماری داده ها مشخص شد که اختلاف معنی داری در ظهور پدیده های حیاتی بین گونه های مختلف وجود دارد. زودترین و دیرترین زمان ظهور برگ، گل و میوه به ترتیب مربوط به بادام و گیلاس بود. بیشترین و کمترین زمان استقرار پدیده های حیاتی مربوط به برگ و گل نیز به ترتیب متعلق به گونه های بادام و گیلاس بود. هم چنین پس از بررسی همبستگی بین زمان وقوع پدیده های حیاتی با فاکتورهای اقلیمی (دما و بارندگی) مشخص شد که ارتباط معنی داری بین برخی فاکتورهای اقلیمی با برخی پدیده های حیاتی در تعدادی از گونه های مورد مطالعه وجود دارد.