بازنمایی سازه های آبی تاریخی در میدان وقت و ساعت یزد
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 178
فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_SMB-7-9_001
تاریخ نمایه سازی: 8 خرداد 1400
چکیده مقاله:
میدان وقت و ساعت از میدانهای شناخته شده شهر میراث جهانی یزد محسوب میشود. هر چند برجستهترین و شناختهشدهترین وجه این میدان، موضوع ساعت و رصدخانه قدیم آن در قرن هشتم است، اما ارزشهای تاریخی و معماری این میدان تنها به این موضوع محدود نمیشود. یکی از نکات جالب توجه در پیشینه تاریخی و ارزشهای کالبدی این میدان، پیوند بسیار قوی میدان و عناصر معماری پیرامون آن با سازهها و تاسیسات آبیست که موضوع اصلی مقاله حاضر است. انگیزه شروع این پژوهش اطلاعات تاریخی است که نگارنده در حین مطالعات یک پروژه اجرایی در این میدان با آن مواجه شد. بدین نحو که در فرآیند مطالعات شناخت و بررسی پیشینه تاریخی میدان، از طریق منابع شفاهی و مصاحبه با ساکنین قدیم محدوده میدان و محله وقت و ساعت، اطلاعات ارزشمندی از حضور عناصر و سازههای آبی در ساختار قدیم میدان بدست آمد که متاسفانه در منظر کنونی میدان به چشم نمیآیند. این امر انگیزهای شد تا با تکمیل دادههای اطلاعاتی از طریق مراجعه به منابع مکتوب و نیز اسناد تصویری و نیز بررسیهای میدانی به صحتسنجی منابع شفاهی اقدام شود و نتایج پژوهش به صورت مقاله در اختیار عموم قرار گیرد. روش پژوهش توصیفی تحلیلی در جهت شناخت ابعاد ناشناخته میدان وقت و ساعت در ارتباط با موضوع آب و تاسیسات تاریخی مرتبط با آن است. نتایج بررسی نشان میدهد قرارگیری این میدان در مرکزیت بافت تاریخی شهر یزد و در محل تقاطع چندین قنات تاریخی موجب شده که عنصر آب به طرق گوناگون در بخشهای مختلف میدان نمود پیدا کند و این مطلب از وجوه برجسته این میدان تاریخی محسوب میشود. از این میدان دسترسی به سه قنات مهم شهر یزد یعنی قنات زارچ، قنات الهآباد و قنات وقفآباد وجود داشته است و آثار آن به صورت آبانبار و پایاب در بخشهای مختلف میدان وجود دارد. با این وجود در وضع فعلی، هیچ کدام از این تاسیسات نمودی در سیمای عمومی و تاریخی میدان ندارند و همگی دفن یا پنهان شدهاند. این در حالی است که این سازههای آبی شواهد مهمی از پیشینه تاریخی، اجتماعی و فرهنگی میدان محسوب میشوند. موضوعی که در طرحهای بازآفرینی میدان باید مورد توجه جدی قرار گیرد و در راستای تقویت منظر فرهنگی میدان و آشکارسازی و بهرهمندی بهینه از آنها اقدام گردد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
علی شهابی نژاد
استادیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :