نقد و تحلیل خسارت های ناشی از تعدد زوجات و ضمانت اجرای آن در فقه و قانون ایران

در روابط زوجین هریک از طرفین به موجب قرارداد ناشی از عقد نکاح، وظایف و تعهداتی نسبت به طرف مقابل پیدا میکنند(نفقه، مهریه، عدم تهدد زوجه و...). در اینجا سوالی مطرح می شود که در صورتی که زوج با وجود همسر اول اقدام به ازدواج مجدد کند چه خسارت هایی متوجه همسر اول می شود و آیا راهی برای جبران خسارت ها وجود دارد و چه ضمانت اجرایی در فقه و قانون برای فرد متخلف لحاظ شده است؟ با بررسی هایی که در این مقاله انجام شداین نتایج به دست آمد که: خسارت های مادی و معنوی متوجه زوجه می شود که امکان جبران خسارت های مادی و تعیین میزان خسارت آن وجود دارد اما در مورد خسارت معنوی دو نظر وجود دارد که نظر بهتر نظر موافق هستند که دلایل آنها برای جبران خسارت و ضمانت اجرای آن: به موجب مواد ۱ ، ۲ ، ۸ ، ۹ و ۱۰ قانون مسئولیت مدنی، خسارت معنوی قابل مطالبه است. گرچه قانون مزبور مصوب قبل از انقلاب بوده ولی از آنجا که نسخ نشده و مخالفت آن با موازین شرعی از سوی شورای نگهبان اعلام نشده است، همچنان به اعتبار خود باقی است. به موجب ماده ۱ قانون مزبور: هر» کس بدون مجوز قانونی عمدا۶ یا در نتیجه بی احتیاطی به جان یا سلامتی یا مال یا آزادی یا حیثیت یا شهرت تجارتی یا به هر حق دیگری که به موجب قانون برای افراد ایجاد گردیده لطمه ای وارد نماید که موجب ضرر مادی یا معنوی دیگری شود مسوول جبران خسارت ناشی از عمل خود میباشد« و.....و در فقه براساس »قاعده لاضرر و قاعده نفی حرج« هیچ کس حق ندارد به دیگری خسارتی وارد کند و در صورت وارد کردن ضرر و خسران ملزم به جبران آن است چه خسارت مادی و چه خسارت معنوی.