طراحی و تبیین مدل اثربخشی مدیریت دانش بر اثربخشی سازمان های خدماتی: رویکرد آمیخته
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 260
فایل این مقاله در 36 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JRESE-10-32_001
تاریخ نمایه سازی: 17 خرداد 1400
چکیده مقاله:
مقدمه: موفقیتهای مختلف سازمانها بر حسب توانایی آنها در ارائه خدمات با مدیریت دانش ارتباط دارد. به همین دلیل بررسی رابطه مدیریت دانش با اثربخشی سازمانی از اهمیت زیادی برخوردار است. نتایج پژوهشها نشان داده است که در کل مدیریت دانش با اثربخشی سازمانی رابطه مثبت معناداری دارد، ولی میزان این رابطه براساس پژوهشهای مختلف متفاوت است. هدف این پژوهش تعیین مولفههای مدیریت دانش و بررسی میزان تاثیر آنها بر اثربخشی سازمانی است. روششناسی: برای این منظور از روششناسی آمیخته استفاده شد. در مرحله کیفی ابتدا براساس پیشینه نظری و تجربی، مولفههای مدیریت دانش مشخص و سپس به کمک ۱۱ ارزیاب خبره با اجرای سه مرحله پانل دلفی، میزان توافق آنها در خصوص مولفهها با ضریب کندال (W) مشخص شد. در مرحله کمی، براساس نتایج بخش کیفی یک پرسشنامه مدیریت دانش تهیه و همراه با پرسشنامه اثربخشی سازمانی بین ۲۹۳ نفر که به روش در دسترس انتخاب شده بودند توزیع و دادهها جمعآوری گردید. روایی سازه هر دو پرسشنامه با تحلیل عاملی تاییدی بررسی شد. در هر دو پرسشنامه برازش مدل با دادهها قابل قبول بود. یافته ها: آلفای کرانباخ هر یک از پرسشنامههای مدیریت دانش و اثربخشی سازمانی در حالت کلی به ترتیب ۹۶/۰ و ۹۳/۰ به دست آمد. جهت تحلیل دادهها از مدلیابی معادله ساختاری و تحلیل مسیر استفاده شد. نشانگرهای سازه مدیریت دانش به ترتیب میزان تاثیر این سازه برآنها عبارتند از: بکارگیری دانش، درونیسازی دانش، بیرونیسازی دانش، تسهیم دانش، ایجاد دانش و حفظ دانش. نشانگرهای سازه اثربخشی سازمانی به ترتیب میزان تاثیر این سازه بر آنها عبارتند از: عملکرد کارکنان، کارآیی عملیاتی، تصویر ذهنی ارباب رجوع، نوآوری، سودآوری و توسعه خدمات. . نتایج نشان داد که مدیریت دانش بر اثربخشی سازمانی تاثیر مثبت دارد، به طوری که ۶/۷ درصد از واریانس اثربخشی سازمانی توسط مدیریت دانش تبیین میشود که جزو اندازه اثرهای متوسط محسوب میشود. در بین مولفههای مدیریت دانش، فقط مولفههای ایجاد، حفظ و بکارگیری دانش بر متغیر اثربخشی سازمانی تاثیر مثبت دارند. براساس نتایج تحلیل مسیر در بین مولفههای مدیریت دانش فقط ایجاد دانش و حفظ دانش بر متغیر اثربخشی سازمانی (یعنی نمره کل اثربخشی سازمانی) تاثیر مثبت دارند (۰۵/۰>P)، در حضور این دو متغیر سایر مولفه ها تاثیر معناداری بر نمره کل اثربخشی ندارد (۰۵/۰>P). این دو متغیر با هم در حدود ۲۰ درصد از واریانس اثربخش را تبیین کردهاند (جدول ۱۰). نتایج تحلیل مسیر در خصوص تاثیر مولفههای مختلف مدیریت دانش بر مولفههای مختلف اثربخشی سازمانی نشان داد که فقط سه مولفه توسعه خدمات، سودآوری و نوآوری اثربخشی سازمانی با مولفههای مختلف مدیریت دانش رابطه دارند. در مولفه توسعه خدمات فقط ایجاد دانش، حفظ دانش و بکارگیری دانش تاثیر مثبت و معنادار بر آن دارند، بهطوری که در حدود ۴۱ درصد از واریانس مولفه توسعه خدمات (متغیر وابسته) توسط مولفههای ایجاد دانش، حفظ دانش و بکارگیری دانش (متغیرهای مستقل) تبیین شده است. در مولفه سوآوری فقط تاثیر مولفههای ایجاد دانش و بکارگیری دانش معنادار است به طوری که در حدود ۳۲ درصد از واریانس مولفه سودآوری تبیین شده است. در مولفه نوآوری فقط تاثیر مولفههای ایجاد دانش و حفظ دانش معنادار است به طوری که در حدود ۱۸ درصد از واریانس مولفه نوآوری تبیین شده است. وجود رابطه معنادار بین اثربخشی مدیریت دانش و اثربخشی سازمانی در پژوهشهای مختلف مشخص شده است بحث و نتیجه گیری: براین اساس لزوم توجه به مولفههای ایجاد، حفظ و بکارگیری به منظور دستیابی به اثربخشی سازمانی مورد تاکید قرار میگیرد. برنامهریزی بلندمدت برای ارتقاء سطح بیشتر اثربخشی کارکردهای خلق دانش؛ اصلاح و تقویت برنامههای اثربخشی کارکردهای ذخیره دانش؛ اصلاح و تقویت برنامههای اثربخشی کارکردهای تسهیم دانش؛ برنامهریزی بلندمدت برای ارتقاء سطح بیشتر اثربخشی کارکردهای بکارگیری دانش؛ برنامهریزی بلندمدت برای ارتقاء سطح بیشتر اثربخشی کارکردهای درونیسازی دانش و برنامهریزی بلندمدت برای ارتقاء سطح بیشتر اثربخشی کارکردهای بیرونیسازی دانش مواردی هستند که باید بر آنها تاکید شود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
علی ایزانلو
دانشجوی دکتری گروه مدیریت دولتی گرایش منابع انسانی دانشگاه پیام نور تهران ایران
مجتبی رفیعی
دانشیار گروه مدیریت دولتی دانشگاه پیام نور تهران ایران
حسن فراتی
استادیار گروه مدیریت دولتی دانشگاه پیام نور تهران ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :