چیستی و امکان کلام وجودی

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 213

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JPRR-18-2_002

تاریخ نمایه سازی: 18 خرداد 1400

چکیده مقاله:

در علم کلام دو رویکرد از یکدیگر قابل تفکیک اند: رویکرد مابعدالطبیعی که محصول تفکر انتزاعی و مفهومی در باب خدا و معتقدات دینی است و رویکرد وجودی که مبتنی بر تفکر انضمامی درباره این امور است. بر این اساس، پرسش اصلی نوشتار حاضر این است که آیا کلام اسلامی می تواند از ظرفیت رویکرد وجودی در فهم، تفسیر و تبیین اعتقادات دینی بهره گیرد یا نه. مبنای کلام وجودی در تفکر اسلامی این است که در قرآن و حدیث، تعاببیر و مضامین فراوانی به چشم می خورند که بیشتر با رویکرد وجودی متناسب اند تا رویکرد مابعدالطبیعی. در این صورت، به نظر می رسد که می توان از چیستی و امکان کلام وجودی در تفکر اسلامی سخن گفت. در جهان غرب، الهیات اگزیستانس عملا در قرن بیستم تحقق یافته است؛ اما در عالم اسلام، کلام وجودی، هرچند امری ممکن به نظر می رسد، لیکن تا کنون تحقق نیافته است. نوشتار حاضر به مباحثی همچون چیستی، مختصات و روش کلام وجودی، تفاوت آن با دانش های مشابه، تعابیر و مضامین آن، عوامل مقوم و عوامل موثر آن، امکان و فرآیند تحقق آن، و نهایتا کارآمدی و اثربخشی آن پرداخته است. روش تحقیق، از حیث گردآوری داده ها، کتابخانه ای و از حیث ماهیت عقلی-فلسفی است.

نویسندگان

مهدی عباس زاده

دانشیار گروه معرفت شناسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • پازوکی، شهرام. ۱۳۷۴. «مقدمه ای در باب الهیات». در کلام ...
  • جرجانی، علی بن محمد بن علی. ۱۴۲۳ ق. التعریفات. تحقیق ...
  • حلبی، علی اصغر. ۱۳۷۳. تاریخ علم کلام در ایران و ...
  • دادبه، علی اصغر. ۱۳۷۴. فخر رازی. تهران: طرح نو ...
  • صدرالمتالهین. ۱۳۶۰. الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، چ. ۲. تصحیح ...
  • عباس زاده، مهدی. ۱۳۹۱. «بررسی مفهوم خدا در الهیات وجودگرا ...
  • عباس زاده، مهدی. ۱۳۹۴. «خودی و ایمان در الهیات وجودگرا ...
  • عباس زاده، مهدی. ۱۳۹۵-الف. تاثیر ابن سینا بر فلسفه دنس ...
  • عباس زاده، مهدی. ۱۳۹۵-ب. نظام معرفت شناسی اشراقی سهروردی. تهران: ...
  • عباس زاده، مهدی. ۱۳۹۵-ج. «مبانی الهیات وجودگرا در تفکر مک ...
  • عباس زاده، مهدی. ۱۳۹۶. الهیات اگزیستانس، سیری تطبیقی انتقادی در ...
  • علامه حلی. ۱۳۸۵. الباب الحادی عشر، مع شرحیه النافع یوم ...
  • قائمی نیا، علیرضا. ۱۳۹۶. استعاره های مفهومی و فضاهای قرآن. ...
  • لاهیجی، عبدالرزاق. ۱۴۲۸ ق. شوارق الالهام فی شرح تجرید الکلام، ...
  • مک کواری، جان. ۱۳۷۶. مارتین هایدگر. ترجمه محمدسعید حنایی کاشانی، ...
  • مک کواری، جان. ۱۳۷۷. فلسفه وجودی. ترجمه محمدسعید حنایی کاشانی. ...
  • مک کواری، جان. ۱۳۷۸. تفکر دینی در قرن بیستم. ترجمه ...
  • میشل، توماس. ۱۳۷۷. کلام مسیحی. ترجمه حسین توفیقی. قم: مرکز ...
  • Macquarrie, John. ۱۹۷۷. Principles of Christian Theology, Second Edition. New ...
  • Macquarrie, John. ۱۹۵۵. An Existentialist Theology: A Comparison of Heidegger ...
  • نمایش کامل مراجع